َبررسی آزمایشگاهی پرش هیدرولیکی در سرریزهای جانبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری رشته سازه¬های آبی، گروه سازه¬های آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

سرریز جانبی یکی از سازه­هایی است که به طور گسترده در آبگیرها مورد استفاده قرار می­گیرد. به علاوه این سازه به عنوان یک سازه حفاظتی در موارد گوناگون و به منظور تخلیه آب اضافی به کار می­رود. در برخی موارد ممکن است در طول جریان متغیر مکانی روی سرریز جانبی، پرش هیدرولیکی رخ دهد و بررسی­ها نشان می­دهد تا کنون تحقیقات بسیار اندکی بر روی این حالت از جریان انجام پذیرفته است. در این تحقیق پروفیل سطح آب و ضریب تخلیه سرریز جانبی برای شرایطی که در جریان متغیر مکانی پرش هیدرولیکی رخ دهد بررسی گردید. شاخص­های آماری RMSE و 2R بین مقادیر مشاهداتی و مقادیر حاصل از رابطه ارائه شده برای ضریب تخلیه سرریز جانبی در پرش هیدرولیکی متغیر مکانی به ترتیب برابر با 005/0 و 778/0 بدست آمد. همچنین روش جدید "سابرامانیای واسنجی شده" ارائه شده است که شکل پروفیل سطح آب پرش هیدرولیکی در سرریز جانبی را معین می­سازد. این روش هم­خوانی بسیار مناسبی با داده­های آزمایشگاهی دارد. مطالعات حاضر نشان داد پرش هیدرولیکی در جریان متغیر مکانی همراه با نوساناتی در سطح آب بوده و شکل نسبتًا ثابتی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Experimental Investigation of Hydraulic Jump in Side Weirs

نویسندگان [English]

  • K Mohammadi 1
  • A حسین¬زاده دلیر 2
چکیده [English]

Side weir as a hydraulic structure is widely used in water intakes. In addition, this structure is used as a protective structure at the end of the main channels to discharge excess water flow. In some cases a hydraulic jump is possible to occur along the spatially varied flow over the side weir and studies show that a few literatures are available for this condition of flow in the side weirs. This paper discusses water surface profile and discharge coefficient of the side weir under the condition of hydraulic jump occurrence in spatially varied flow. Values of the statistic indices R2 and RMSE between the observed and calculated quantities of discharge coefficient for the side weir were 0.776 and 0.005 respectively. A new method called "Calibrated Subramanya Method" was also developed to define the shape of water surface profile of hydraulic jump in side weirs. This method showed a good agreement with the experimental data. Studies show that the hydraulic jump in spatially varied flow has almost a constant shape with oscillations on the water surface.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discharge coefficient
  • Hydraulic jump
  • Side weir
  • Calibrated Subramanya method