اثر قارچ¬های میکوریز آربوسکولار بر برخی خصوصیات فیزیکی و جذب عناصر در یک خاک درشت بافت زیر کشت گوجه¬فرنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 استادیار گروه علوم خاک، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

3 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

4 استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

قارچ­های میکوریز آربوسکولار علاوه بر افزایش رشد گیاه از طریق جذب عناصر غذایی، با ترشح ماده گلیکوپروتئینی بنام گلومالین نقش بسزایی در بهبود ساختمان خاک و مقاومت خاکدانه­ها دارند.در این تحقیق جهت بررسی تغییرات برخی خصوصیات فیزیکی و جذب عناصر در یک خاک لوم شنی زیر کشت گوجه­فرنگی از دو گونه قارچ میکوریز آربوسکولار شامل گلوموس اینترارادیسز (GI)، گلوموس اتونیکاتوم (GE) و شاهد (بدون قارچ) تحت شرایط گلخانه­ای و در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار استفاده گردید. نتایج نشان داد که قارچ­های GI و GE به ترتیب باعث افزایش معنی­دار (01/0 > P) میانگین وزنی قطر خاکدانه­ها (MWD) به میزان 4/193 و 8/288 درصد، منافذ مزو به میزان 7/49 و 9/25 و منافذ میکرو به میزان 5/5 و 6/19 درصد، رطوبت ظرفیت مزرعه­ای (FC) به میزان 1/14 و 1/35 درصد، رطوبت نقطه پژمردگی دائم (PWP) به میزان 4/12 و 6/22 درصد، آب قابل استفاده (AWC) به میزان 9/14 و 3/41 درصد و کاهش جرم مخصوص ظاهری (Db) به میزان 1/4 و 8 درصد، منافذ ماکرو به میزان 2/10 و 1/14 درصد و هدایت هیدرولیکی اشباع (Ks) به میزان 4/52 و 8/70 درصد نسبت به شاهد گردیدند. مقدار جذب فسفر در اثر همزیستی با قارچ­های GE و GI نسبت به شاهد به ترتیب حدود 2/1089 و 8/600 درصد و مقدار جذب پتاسیم حدود 5/811 و 2/506 درصد در اندام­هوایی گوجه­فرنگی افزایش یافت. می­توان نتیجه گرفت همزیستی میکوریزی به عنوان یک روش بیولوژیک و پایدار باعث ارتقای کیفیت فیزیکی و شیمیایی در خاک درشت بافت می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Influence of Arbuscular Mycorrhizal Fungi on some Physical Properties and Nutrient Uptake in a Sandy Loam Soil under Growth of Tomato

نویسندگان [English]

  • F Samaei 1
  • SH Asghari 2
  • N Aliasgharzad 3
  • MR Sarikhani 4
چکیده [English]

Arbuscular mycorrhizal (AM) fungi are beneficial not only for  providing plants with nutrients but also for improving the soil structure and aggregate stability by producing glomalin, which is a glycoprotein. A completely randomized block experimental design was conducted with two species of arbuscular mycorrhizal fungi, Glomus intraradices (GI), Glomus etunicatum (GE) and non-mycorrhizal (control) under growth of tomato with four replicates in a sandy loam soil at greenhouse conditions. Results showed that GI and GE significantly (P < 0.01) increased mean weight diameter of aggregates (MWD) by 193.4 and 288.8 %, mesopores by 49.7 and 25.9 %, micropores by 5.5 and 19.6 %, field capacity (FC) moisture by 14.1 and 35.1 %, permanent wilting point (PWP) by 12.4 and 22.6 %,  available water capacity (AWC) by 14.9 and 41.3 %, but decreased bulk density (Db) by 4.1 and 8 %,  macropores by 10 and 14.1 %, saturated hydraulic conductivity (Ks) by 52.4 and 70.8 %, respectively in comparison with control treatment. GI and GE fungi significantly (P < 0.01) increased uptake of phosphorus and potassium by 600.8 and 1089.2 %, 506.2 and 811.5 %, respectively relative to the control in tomato shoot. It is concluded that mycorrhizal symbiosis as a biological method improves physical and chemical quality of the coarse-textured soil  
B� tfHB � y:"B Yagut"'>) میانگین وزنی قطر خاکدانه­ها (MWD) به میزان 4/193 و 8/288 درصد، منافذ مزو به میزان 7/49 و 9/25 و منافذ میکرو به میزان 5/5 و 6/19 درصد، رطوبت ظرفیت مزرعه­ای (FC) به میزان 1/14 و 1/35 درصد، رطوبت نقطه پژمردگی دائم (PWP) به میزان 4/12 و 6/22 درصد، آب قابل استفاده (AWC) به میزان 9/14 و 3/41 درصد و کاهش جرم مخصوص ظاهری (Db) به میزان 1/4 و 8 درصد، منافذ ماکرو به میزان 2/10 و 1/14 درصد و هدایت هیدرولیکی اشباع (Ks) به میزان 4/52 و 8/70 درصد نسبت به شاهد گردیدند. مقدار جذب فسفر در اثر همزیستی با قارچ­های GE و GI نسبت به شاهد به ترتیب حدود 2/1089 و 8/600 درصد و مقدار جذب پتاسیم حدود 5/811 و 2/506 درصد در اندام­هوایی گوجه­فرنگی افزایش یافت. می­توان نتیجه گرفت همزیستی میکوریزی به عنوان یک روش بیولوژیک و پایدار باعث ارتقای کیفیت فیزیکی و شیمیایی در خاک درشت بافت می­گردد.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aggregate stability
  • Hydraulic conductivity
  • Mycorrhizal Fungi
  • Pore size distribution
  • P and K uptake
  • Sandy loam soil