ارزیابی تناسب اراضی برای جو دیم با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و GIS در بخشی از کوهین

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه تبریز

2 استاد گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه شهرکرد

چکیده

بهره‌برداری از اراضی در نتیجه‌ی افزایش جمعیت، درسطح وسیعی افزایش یافته است. بنابراین لازم است به منظور افزایش عملکرد و استفاده‌ی پایدار، اراضی در راستای استعداد خود مورد بهره‌برداری قرار گیرند. از آنجا که ارزیابی تناسب اراضی مسئله چند عاملی است نیاز به تکنیکی دارد تا عوامل را هم‌زمان ارزیابی کند. در این راستا روش­های تصمیم‌گیری چند معیاره (از جمله تحلیل سلسله مراتبی AHP) بطور گسترده استفاده شده است. هدف از این تحقیق، ارزیابی تناسب اراضی برای جو دیم در قسمتی از اراضی کوهین به مساحت 500 هکتار با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP و GIS می‌باشد. بر اساس مطالعه 23 پروفیل خاک، تفسیر عکس‌های هوایی منطقه (40000/1)، خصوصیات مورفولوژی خاک‌ها در 16 واحد مختلف (واحد اراضی) منطقه، ارزیابی تناسب اراضی در این واحدها صورت گرفت. بدین منظور، نه معیار شامل درصد آهک، درصد کربن آلی، درصد سنگریزه سطحی، عمق خاک، بافت خاک، pH، ACEC، درصد شیب و شرایط اقلیمی بعنوان فاکتور­های موثر در رشد جو دیم انتخاب شدند. با استفاده از پرسش‌نامه‌های تکمیل شده (30 پرسشنامه) توسط کارشناسان و نرم افزارExpert Choice، وزن‌های همه فاکتورها محاسبه، سپس با ضرب مقادیر واقعی نرمال شده همه معیارها در وزن‌­های نسبی محاسبه شده، وزن نهایی هر یک از معیارها مشخص شد. نتایج نشان داد که از بین 16 واحد اراضی، حداکثر و حداقل شاخص به ترتیب 25/64 (واحد 11) و 12/37 (واحد 4) وجود دارد. همچنین در تمام واحد‌ها بیش‌ترین و کم‌ترین وزن به ترتیب متعلق به معیار شیب و اقلیم بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Land Suitability Evaluation of Rainfed Barley Using Analytical Hierarchy Process Technique and GIS in a Part of Kuhin Area

نویسندگان [English]

  • SA Mousavi 1
  • F Sarmadian 2
  • A Taati 3
1 Ph.D. Student, Soil Sci, Dept., Univ. of Tabriz, Iran
2 Prof., Soil Sci, Dept., Univ. of Tehran, Iran
3 Ph.D. Student, Soil Sci, Dept., Univ. of Shahrekord, Iran
چکیده [English]

Land utilization has tremendously been increased as a result of growing the population. Therefor it’s necessary to utilized the lands in accordance with their potential to increase their productivity and sustainability. As assessing the land suitability is a multifactorial issue, it’s needed a special technique to assess all the factors simultaneously. In this way, multi-criteria decision making methods (such as the Analytical hierarchical process) are widely used. The purpose of the present study is the land suitability assessment of rainfed barley in a part of kuhin area with 500 ha land using Analytical Hierarchical Process (AHP) and GIS. According to the study of 23 soil profiles, region aerial photos interpretation (1/40000), soil morphological characteristics in 16 different units (land units) the land evaluation was carried out. For this, 9 criteria including CaCo3%, OC%, Surface gravel%, depth, texture, apparent CEC, pH, slope% and climate condition were selected as the effective factors on barley growth. The weight for each factor was calculated using 30 questionnaires which were completed by the experts and software of Expert Choice, then the overall weight for each criterion on was obtained by multiplying the normalized attributes and relative weights. The results showed that among 16 land units the maximum and minimum calculated indices were 64.25 (unit 11) and 37.12 (unit 4), respectively. Also in all units the maximum and minimum weight related to slope and climate, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aerial photos
  • Barley
  • Kuhin
  • land suitability
Akinci H and Turgut B, 2013. Agricultural land use suitability analysis using GIS and AHP technique. Computers and Electronics in Agriculture 97: 71–82.
Anonymus. 2014. Keys to Soil Taxonomy. 12th edition. Soil Conservation Service, U. S. Depart.Of Agriculture, Washington DC.
Armacost R, Hosseini J and Pet-Edwards J, 1999. Using the analytic hierarchy process as a two phase integrated decision approach for Large Nominal Groups. Group Decision and Negotiation 8: 535-555.
Ashraf SH, Afshari H, Munokyan R and Ebadi AG, 2010.Multicriteria land suitability evaluation for barley by using GIS in Damghanplain (Northeast of Iran). Journal of Food, Agriculture & Environment 8(3&4): 626-628.
Anonymous, 2007. Land evaluation: Towards a revised framework. Land and Water Discussion Paper. No. 6, FAO, Rome.
Banaei MH, 1998. Soil Moisture and Temperature Regimes of Iran. Soil and Water Research Institute of Iran.
Feizizadeh B and Blaschke T, 2013. Land suitability analysis for Tabriz County, Iran: a multi-criteria evaluation approach using GIS. Journal of Environmental Planning and Management 56(1): 1-23.
Hashemvand P, 2013. Land suitability evaluation in Ghazvin plain by using GIS and AHP technique. MS, Faculty of Engineering and Technology of Agriculture, University of Tehran.
Malczewski J and Rinner C, 2005. Exploring multi criteria decision strategies in GIS with linguistic quantifiers: a case study of residential quality evaluation. Journal of Geographical Systems 7(2): 168-249.
Mustafa AA, Singh M, Sahoo RN, Ahmed N, Khanna M, Sarangi A and Mishra AK, 2011. Land Suitability Analysis for Different Crops:A Multi Criteria Decision Making Approach using Remote Sensing and GIS.Researcher 3(12): 61-84.
Saaty TL, 1990. Decision making for leaders. RWS Publication,USA.
Saaty TL and vargas LG, 1991. Predictin, Proecton and forecasting. Kluwer Academic Publishers,Dorderecht.
Sonneveld W, Hack-ten Broeke M, Van Diepen CA and Boogaard HL, 2010. Thirty years of systematic land evaluation in the Netherlands. Geoderma. 156: 84–92.
Sys C, Van Ranst E and Debaveye J, 1991. Land Evaluation. Part I: Principles in Land Evaluation and Crop Production Calculations. General Administration for Development cooperation. Agricultural Publisher. No. 7, Brussels, Belgium, 274p.
Teka k and Haftu M, 2012. Land suitability characterization for crop and fruit production in midlands of Tigray, Ethiopia, African Journals 4: 64-76.
Thi Thu HL and Tien Long N, 2012. Multicriteria analysis for land suitability assessment for gialun banana in nam Dong district, Thua Thien Hue Province. International Research on Food Security, Natural Resource Management and Rural Development. 19-21 September, Vietnam Tropentag, Gottingen, Germany.
Tienwong K, Dasananda S and Navanugraha C, 2009. Integration of land evaluation and the analytical hierarchical process method for energy crops in Kanchanaburi,Thailand. ScienceAsia 35: 170–177.