بررسی آزمایشگاهی تغییرات شوری زهآب در فواصل و اعماق مختلف زهکش در حضور آب زیرزمینی شور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

3 دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

هدف از انجام این تحقیق، تعیین روند تغییرات شوری زهآب کشاورزی در فواصل مختلف نصب زهکش در طول
1/ 1 در 1 در 2 / زمان، در عمقها و دبیهای مختلف میباشد. جهت انجام این تحقیق، از یک مدل آزمایشگاهی با ابعاد 8
متر استفاده شد. زهکشها در عمقهای 40 ،20 و 60 سانتیمتری با فواصل 90 ،180 و 60 سانتیمتر نصب و آزمایشها
0/ 0 لیتر بر ثانیه انجام شد. شوری آب زیرزمینی و آب آبیاری بهترتیب 65 و 32 / 0 و 07 /11 ،0/ برای دبیهای 14
دسیزیمنس بر متر انتخاب شد. نتایج نشان داد که در تمامی موارد شوری زهآب خروجی، با گذشت زمان کاهش مییابد
و هر چه فاصله لولههای زهکش افزایش یابد، شوری زهآب خروجی نسبت به فواصل دیگر زهکشی، افزایش و زمان به
تعادل رسیدن شوری زهآب خروجی افزایش خواهد یافت. همچنین نتایج نشان داد که هر چه فاصله، عمق و دبی زهکش
کمتر شود میزان تأثیر کیفیت آب زیرزمینی بر کیفیت زهآب خروجی کمتر میشود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Experimental Study of Drainage Water Salinity Changes at Intervals and Various Depths of Drain in the Presence of Saline Groundwater

نویسندگان [English]

  • H Nozari 1
  • A Zali 2
  • S Azadi 3
چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the trend of agricultural drainage water salinity
changes in outflow of the different spacings and depths, during the study time periods. In this
research, an experimental box model was used with dimensions of 1.8×1×1.2 meters. The Drains at
the depths of 20, 40 and 60 cm and spacings of 180, 90 and 60 cm, were installed in the box model
and examined for the discharges of 0.14, 0.11 and 0.07 lit/sec. Groundwater and irrigation water
salinities were chosen as 65 and 0.32 dS m-1, respectively. The results showed that in all drains the
outflow water salinity was changed with time in a decreasing trend. With increasing the drains
spacing, the amount of output water salinity increased and this increased the time to reach balance.
The results showed that when the spacing, depth and discharge flow rate of drains were decreased,
the effect of ground water on drain water was decreased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Balance time
  • Discharge
  • Electrical conductivity
  • Environment
  • Subsurface drain
منابع مورد استفاده
ابراهیمیان ح، لیاقت ع­ا، پارسی­نژاد م و اکرم م، 1387. ارزیابی صحرایی شاخص­های مورد استفاده در طراحی سیستم زهکشی زیرزمینی (مطالعه موردی: شبکه زهکشی شرکت ران بهشهر). مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، جلد 9، شماره 2، صفحه­های 81 تا 94.
پناهی م، ناصری ع­ع، بهنیا ع­او هوشمند ع­ا، 1389. تأثیر شوری آب زیرزمینی بر روی شوری زه­آب زهکش­های زیرزمینی. صفحه­های 1 تا 7. سومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
حمزه س، ناصری ع­ع، جعفری سو کشکولی ح­ع، 1389. بررسیتاثیرسیستمزهکشیمطبقبرکمیتوکیفیتزه­آبخروجیازمزرعهو کاهشاثراتزیست­محیطی. صفحه­های 1 تا 7. سومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
دهقانیان س­ا، حقایقی س­ا و رسولی ف، 1389. تعیین فاصله زهکش­های زیرزمینی در شهرستان مرودشت استان فارس. صفحه­های 1 تا 7. سومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
رضی ف، ستوده­نیا ع، دانش­کار­آراسته پ و اکرم م، 1391. بررسی آزمایشگاهی تاثیر عمق نصب زهکش بر شوری
زه­آب خروجی از نیمرخ خاک رس سیلتی. مجله تحقیقات آب و خاک ایران، جلد 43، شماره 3، صفحه­های 281 تا 288.
علیزاده ا، 1384. زهکشی جدید (برنامه­ریزی، طراحی و مدیریت سیستم­های زهکشی) (ترجمه و تدوین). چاپ اول، انتشارات دانشگاه امام رضا (ع).
نظری ب، لیاقت ع­ا، پارسی­نژاد م و ناصری ع­ع، 1387. بهینه­سازی عمق نصب زهکش­های زیرزمینی با ملاحظات اقتصادی و زیست­محیطی. صفحه­های 107 تا 122. پنجمین کارگاه فنی زهکشی و محیط­زیست، کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، تهران.
نوذری ح، لیاقت ع­ا، خیاط­خلقی م و صدیقی ع، 1388. شبیه­سازی سیستم­های زهکش زیرزمینی در شرایط غیر ماندگار، با استفاده از تکنیک تحلیل پویایی سیستم. مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، شماره 2، جلد 10، صفحه­های 71 تا 86.
Eliot A,  Estella A, Rebecca SD, Dale W and Franklyn D, 2004. The relationship of total dissolved solids measurements to bulk electrical conductivity in an aquifer contaminated with hydrocarbon. Applied Geophysics 56: 281–294.
Hornbuckle JW, Christen EW andFaulkner RD, 2007. Evaluating a multi-level subsurface drainage system for improved drainage water quality. Agricultural Water Management 89: 208–216.
Idris B, Nazmi D¸ Ali FT, Ahmet IA and Bulent S, 2007. Water and salt balance studies, using SaltMod, to improve subsurface drainage design in the Konya–C, umra Plain, Turkey. Agricultural Water Management 85: 261-271.
Manguerra HB and Garicia LA, 1997.  Modeling flow and transport in drainage areas with shallow ground water. Journal of Irrigation Drainage Engineering 123(3): 185–193.
Muirhead WA, Humphreys E, Jayawardane NS and Moll JL, 1996. Shallow subsurface drainage in an irrigated vertisol with aperched water table. Agricultural Water Management 30: 261–282.
Ruijun Ma, McBratney A, Whelan B, Minasny B and Short M, 2011. Comparing temperature correction models or soil electrical conductivity measurement. Precision Agriculture 12: 55-66.
Skaggs RW and Chescheir GM, 1999. Application of drainage simulation models in "Skaggs, R.W. Van Schilfgaarde J. Agricultural Drainage II". Madison Wisconsin. USA.
Smedsma LK, Abdel-Dayem S and Ochs WJ, 2000. Drainage and agricultural development. Irrigation and Drainage Systems 14: 223-235.