یکنواختی توزیع آب و نیترات در آبیاری جویچه‌ای از طریق جریان موجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1- استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه زنجان

2 2- استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران

3 - استاد مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کرج

چکیده

تعیین معیارهای کودآبیاری در روش­های جدید آبیاری سطحی از جمله آبیاری جویچه­ای با جریان موجی به‌منظور افزایش کارآیی مصرف آب و کود ضروری است. از مهم‌ترین شاخص­های کودآبیاری، میزان یکنواختی توزیع آب و کود هست. به‌همین منظور در تحقیق حاضر، شاخص­های یکنواختی توزیع آب و نیترات در کودآبیاری جویچه­ای با جریان موجی و پیوسته با استفاده از داده­های مزرعه­ای مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش­ در یک خاک با بافت لوم رسی در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1391 انجام شد. مدیریت­های کودآبیاری مختلف در آزمایش­های با جریان موجی شامل تزریق کود نیترات آمونیوم در تمامی موج­های مرحله پیشروی، مرحله پس از پیشروی و ترکیب موج انتهایی فاز پیشروی و ابتدای مرحله پس از پیشروی مورد آزمایش قرار گرفت. برای جریان پیوسته نیز تزریق کود در نیمه دوم مرحله پیشروی و پس از مرحله پیشروی اعمال گردید. یکنواختی توزیع چارک پایین نیترات در آزمایش­های کودآبیاری با جریان موجی و پیوسته به‌ترتیب در محدوده 4/54 تا 8/93 و 7/77 تا 6/93 درصد به‌دست آمد. همچنین یکنواختی توزیع چارک پایین آب در آزمایش­های با جریان موجی و پیوسته به‌ترتیب در محدوده 0/88 تا 7/93 و 0/78 تا 5/90 درصد به‌دست آمد. تلفات نیترات در آزمایش­های مختلف عمدتاً از طریق رواناب بود و مقدار آن در آزمایش­های با جریان موجی و پیوسته به‌ترتیب 1/5 تا 1/47 و 7/3 و 2/27 درصد محاسبه شد. شاخص راندمان توزیع چارک پایین به‌منظور بررسی راندمان کاربرد و یکنواختی توزیع آب و نیترات مورداستفاده قرار گرفت. مقدار این شاخص برای نیترات در آزمایش­های با جریان موجی و پیوسته به‌ترتیب در محدوده 0/45 تا 5/80 و 2/68 تا 5/79 درصد محاسبه گردید. نتایج نشان داد، گزینه مناسب در مدیریت کودآبیاری جویچه­ای با جریان موجی و پیوسته به‌ترتیب تزریق کود در تمام موج­های مرحله پیشروی و نیمه دوم مرحله پیشروی بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Uniformity of Water and Nitrate Distribution under Furrow Irrigation Through Surge Flow

نویسندگان [English]

  • Hasan Ojaghlou 1
  • Teimour Sohrabi 2
  • Fariborz Abbasi 3
چکیده [English]

Determination of fertigation criteria in new surface irrigation methods, especially furrow irrigation through surge flow, is necessary in order to increase water and fertigation use efficiency. Distribution uniformities of the water and nitrate are the most important indicators of the surface irrigation fertigation. For this purpose in this research, water and nitrate distribution uniformity indicators in furrow fertigation with surge and continuous flow regimes were evaluated using field experiments. The study was conducted in a soil with clay loam texture at the experimental station of the College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran in June, 2012. Fertigation management strategies in experiments with surge flow included injecting fertilizer during all advancing cycles, wetting phase and last advancing cycle plus start of wetting phase. Fertilizer injection for continuous flow was applied in the second half of advancing and wetting phases. Low quarter distribution uniformity of the nitrate in experiments with surge and continuous flow amounted to 54.4-93.8% and 77.7-93.6%, respectively. Also, low quarter distribution uniformity of the water for the same experiments amounted to 88.0-93.7% and 78.0-90.5%, respectively. Nitrate losses in all experiments were through runoff and its values in these experiments amounted to 5.1-47.1% and 3.7-27.2%, respectively. Low quarter concept was also used as an index for evaluating the water and nitrate application efficiency and distribution uniformity. The values of these indices for nitrate in experiments with surge and continuous flow regimes were calculated to be 45.0-80.5% and 68.2-79.5%, respectively. Overall, fertilizer injections in all surges and second half of advancing phase, respectively in furrow fertigation with surge and continuous flow regimes stand at the proper management practices for water and fertilizer.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Efficiency
  • Fertigation management
  • Nitrate losses
  • Surge irrigation
  • Water distribution uniformity