ارزیابی توابع توزیع آماری رایج و روش‌های محاسبه پارامترهای آن‌ها در برآورد احتمال رویدادهای خشک‌سالی هیدرولوژیکی ( مطالعه موردی: رودخانه‌های غرب حوضه دریاچه ارومیه )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1-دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب، دانشگاه ارومیه

2 2-استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه

3 3-دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه

چکیده

در بیشتر موارد مشاهده شده است که مقادیر پارامترهای آماری با گشتاورهای داده­های مشاهداتی هم­خوانی ندارد. در مطالعه حاضر، داده­های حجم کمبود آب در دوره­های خشکی­ برای 9 رودخانه از حوضه­های غرب دریاچه ارومیه، تا تداوم 60 روزه، از داده­های دبی روزانه محاسبه و مورد تحلیل فراوانی قرار گرفت. به‌منظور برآورد احتمال خشک‌سالی هیدرولوژیکی در این حوضه­ها، 12 توزیع آماری رایج مورد آزمون قرار گرفتند. با استفاده از آزمون­ نکویی برازش خی­دو و ضریب تبیین بین داده­های مدل­شده و مشاهده­ای، تابع لاگ پیرسون نوع 3 به‌عنوان مناسب­ترین توزیع (از بین مدل­های استفاده‌ شده) انتخاب گردید. جهت تخمین پارامترهای توزیع آماری منتخب، روش­های بیشینه درست­نمایی، گشتاورهای معمولی، گشتاورهای میانگین متفرقه و گشتاورهای کاربردی لگاریتم­ مشاهدات مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش تخمین پارامتر گشتاورهای میانگین متفرقه نسبت به سایر روش­های مورد استفاده، از دقت بیشتری برخوردار است. متوسط آماره جذر میانگین مربعات خطا برای این روش، 855/0 متر مکعب بر ثانیه بود. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Common Statistical Distribution Functions and the Calculation Methods of Their Parameters in Order to Estimate Probability of Hydrological Drought Events (Case Study: West of Urmia Lake Basin

نویسندگان [English]

  • M Nazeri Tahrudi1 1
  • K Khalili 2
  • J Behmanesh 3
چکیده [English]

In most cases, it is observed that the statistical parameters values are not coincident with the moments of observed data moments. In the present study the data of water deficit in dry spells were extracted for the nine rivers located in the west basins of Lake Urmia from the daily flow rates data for sixty-day durations and these calculated data were used to the frequency analysis. In order to estimate the hydrological drought probability in the watersheds of the mentioned rivers, 12 common statistical probability distributions were tested. Using the Chi-square and the coefficient of determination tests between the observed and modeled data, the Log-Pearson type 3 was selected as the most suitable model among the used ones. In order to estimate the parameters of the selected distribution, the results of the methods namely maximum likelihood, ordinary moments, sundry average method and applied moment method based on the logarithms of the observations, were compared. The results showed that the accuracy of the sundry average method was more than those of the other used methods. The average value of the root mean square error statistic for the mentioned method was 0.855 m3/s. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Distribution function
  • Hydrological drought
  • Log Pearson III
  • parameter estimation
  • Urmia lake