تثبیت شیمیایی درجای سرب توسط ترکیبات فسفاتی در یک خاک آهکی آلوده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1- استادیار گروه علوم خاک، دانشکده مهندسی آب ‌و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 2- دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده مهندسی آب‌ و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 3- استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران

4 4- استاد گروه علوم خاک، دانشکده مهندسی آب‌ و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

هدف از این تحقیق بررسی تثبیت درجای سرب در یک خاک‌آلوده به سرب در حضور فسفات بود. بدین منظور یک نمونه مرکب خاک سطحی (5-0 سانتی­متر) از حاشیه جاده تهران- قم نمونه‌برداری شد. به‌منظور بررسی اثرات تیمار فسفر بر تثبیت درجای سرب، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با استفاده از سه تیمار فسفر: دی‌آمونیوم فسفات(DAP) ، سوپر فسفات تریپل (TSP) و نسبت 1:1 اسید فسفریک و سنگ فسفات، در نسبت‌های مولی P/Pb ، 3، 6 و9  انجام شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین­ها نشان داد که از بین سه تیمار فسفر بیشترین تبدیل سرب از جزء­های غیر باقی­مانده (محلول، تبادلی، کربناتی، پیوندیافته با اکسیدهای آهن و منگنز و سرب موجود در بخش ماده آلی) به باقی­مانده در تیمار دی‌آمونیوم فسفات و کمترین آن در تیمار نسبت 1:1 اسید فسفریک و سنگ فسفات حاصل‌شده است (01/0P<). همچنین نتایج نشان داد که در مجموع تیمارهای سنگ آپاتیت- اسید فسفریک، سوپر فسفات تریپل و دی آمونیوم فسفات قادر بوده­اند به‌ترتیب 3/18، 4/21 و1/33 درصد از مجموع جزءهای غیر باقی­مانده را به جزء باقی­مانده تبدیل کنند. مقایسه نتایج پراش­نگارهای پرتو ‌ایکس (XRD) و خاک­های تیمار شده با خاک شاهد نشان داد که افزودن فسفر به خاک باعث تشکیل کانی پایرومورفیت شده و از بین سه تیمار شدت پیک در گراف مربوط به دی‌آمونیوم فسفات بیش از دیگر تیمارها بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

In Situ Chemical Stabilization of lead Using Phosphate Compounds in a Calcareous Contaminated Soil

نویسندگان [English]

  • M Barani motlagh 1
  • T Emani 2
  • AR Bostani3 3
  • F Khormali 4
1
2
3
4
چکیده [English]

The objective of this study was to investigate the in situ stabilization of lead in a contaminated soil in the precense of P. A complex soil sample from 0-5 cm depth of the road side of Tehran- Qom was collected. In order to study the effect of  P-treatment on the in situ stabilization of lead, a factorial experiment based on completely randomized design with three treatments of Diammonium phosphate (DAP), Triple Superphosphate (TSP) and 1:1 ratio acid phosphoric and phosphate rock at 3, 6 and 9 molar ratios of P/Pb, was conducted. Results of variance analysis and average comparison showed that among three phosphorous treatments, the highest transformation of soil Pb from the non-residual fractions (SS,SE,CA,Fe-Mn form and Pb in OM) to the residual fraction occured in DAP treatment and the lowest one in acid phosphoric and phosphat rock (P<0.01) treatment. Also results showed that the acid phosphoric phosphat rock, TSP and DAP could transform 18.3, 21.4 and 33.1% of the total nonresidul fractions into residual form. Results of X-ray Diffraction (XRD) analysis and comparison of treated soil with control, showed that adding phosphorous to soil resulted in the formation of pyromorphite mineral and DAP showed the highest peak intensity among three treatments.‌
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • In situ stabilization
  • Molar ratio of P/Pb
  • Phosphorous
  • Pyromorphite mineral

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار