پیامد کاربرد زئولیت و کودهای جانوری بر ویژگی‌های زیستی خاک های سبک و سنگین در کشت گلخانه‌ای ذرت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی پیامد کاربرد زئولیت و کود جانوری بر فراوانی و کارکرد ریزجانداران در کشت گلخانه‌ای ذرت بود. دو آزمایش جداگانه در دو خاک شن لومی و رسی با طرح کامل تصادفی به گونه فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای این پژوهش زئولیت در سه سطح (بدون زئولیت، 10% و 20% زئولیت) و کود در سه سطح (بدون کود، کود مرغی و کود گاوی) به اندازه 20 گرم وزن خشک بر کیلوگرم خاک و جایگاه نمونه‌برداری از خاک در دو سطح (ریزوسفر و ناریزوسفر) بودند. برای نمونه‌برداری خاک ریزوسفری از روش برش لایه نازک بهسازی شده، بهره­گیری شد. هنگامی که گیاهان به گام گلدهی از رشد خود رسیدند، از دو جایگاه ریزوسفر و ناریزوسفر خاک  نمونه‌برداری شد و برخی از ویژگی‌های بیولوژیک در هر دو خاک اندازه‌گیری شد.  یافته‌های این پژوهش نشان داد که کاربرد زئولیت و کودهای جانوری ویژگی‌های بیولوژیک هر دو خاک سبک و سنگین را در برابر شاهد دگرگون کرد به گونه‌ای که در همه تیمارها فراوانی باکتری‌ها، اکتینومیست‌ها و تنفس برانگیخته به اندازه چشم‌گیری افزایش یافت. در برابر آنها فراوانی قارچ‌ها با افزودن زئولیت به خاک‌ها دگرگونی چشم‌گیری نداشت. کاربرد زئولیت در خاک شن لومی مایه افزایش چشم‌گیر تنفس پایه، کربن و فسفر زیتوده و فراوانی اسپورگلومرال‌ها شد ولی از دیدگاه آماری در خاک رسی پیامد چشم‌گیری بر آنها نداشت. بنابراین کاربرد زئولیت و کودهای جانوری در خاک شن لومی در برابر خاک رسی پیامدهای نمایان تری بر ویژگی‌های زیستی خاک داشت.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Zeolite and Manures Applications on Biological Properties of Light and Heavy Soils in Greenhouse Maize Culture

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Safari Sinegani 1
  • S Taheri Ghahrizjani 2
چکیده [English]

The objective of this study was to evaluate the effect of addition of natural zeolite and manures applications on some soil microbial population and activities in greenhouse maize culture. Two experiments were conducted, in two types of loamy sand and clay soils separately. Each experiment was conducted under a complete randomized factorial design in three replicates. The studied factors were zeolite  (at three levels of 0%, 10% and 20% of zeolite), manures at a rate of 20 g/kg soil on dry weight basis ( at three levels including  no manure, poultry manure and cow manure)  and  soil sampling zone at two levels including rhizosphere and nonrhizosphere. The modified thin-slicing technique was used for soil sampling from rhizosphere zone. At the flowering stage of maize growth, soil was sampled from the rhizosphere and nonrhizosphere zone for some biological analyses. The result were revealed that the addition of zeolite  and manures to both of the loamy sand and clay soils, changed the soil biological properties markedly, in which populations of the bacteria and actinomycetes and substrate induced respiration were significantly increased in the all treatments. However, the population of fungi was not significantly changed in the zeolite treated soils. The addition of zeolite increased the basal respiration, glumerales spore numbers, biomass carbon and biomass phosphorus in the loamy sand soil significantly but they were not increased in clay soil in the same treatments statistically. Therefore, the application of zeolite and manures in the loamy sand soil compared to clay soil caused marked changes in biological properties.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Manure
  • Microorganisms
  • Rhizosphere
  • Soil texture
  • Zeolite