تأثیر تنش کم آبی و نیتروژن بر عملکرد دانه و متابولیتهای سازگاری دو رقم ذرت هیبرید میان رس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

چکیده
برای بررسی تأثیر تنش کم آبی و نیتروژن بر عملکرد دانه و متابولیتهای سازگاری دو رقم ذرت هیبرید میانرس،
آزمایشی در دو مکان (دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و دانشکدة کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه) بهطور
همزمان به اجرا در آمد. آزمایش بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام
گردید. تنش کم آبی در چهار سطح شامل تنش در مرحلۀ رویشی، مرحلۀ زایشی و مراحل رویشی - زایشی بههمراه
تیمار شاهد (بدون تنش) در کرتهای اصلی قرار گرفت. کرتهای فرعی ترکیبی از عامل کود نیتروژن در دو سطح شامل
T.C و 647 S.C 100 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به همراه فاکتور رقم شامل دو رقم میانرس هیبرید ذرت 647
بود. نتایج نشان داد که سطوح مختلف تیمار تنشکم آبی، نیتروژن و رقم تأثیر معنیداری بر عملکرد دانه داشت. تنشکم
آبی و نیتروژن در مرحلۀ رویشی، بر پروتئینهای محلول در برگ تأثیر معنیداری داشت. تنشکم آبی منجر به کاهش
میزان پروتئین در مقایسه با تیمار شاهد گردید. مقدار پروتئین در تیمار نیتروژن کامل نیز بیشتر از تیمار کمبود نیتروژن
بود. کمبود رطوبت منجر به افزایش معنیدار پرولین برگها در پایان هر دوره از تنشگردید. مقدار نیتروژن نیز رابطۀ
مستقیم با افزایش، غلظت پرولین داشت. تنشکم آبی منجر به کاهش معنیدار کلروفیل در ارقام مورد آزمایشگردید. در
پایان مرحله رشد زایشی کمبود رطوبت بر مقدار کل اسیدهای آمینۀ آزاد در برگ تأثیر معنیدار داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of Water Deficit Stress and Nitrogen on Yield and Compatibility Metabolites of Two Medium Maturity Corn Cultivars

نویسندگان [English]

  • S Mansouri-Far
  • SAM Modares Sanavy
  • Kh Mohammadi
چکیده [English]

In order to study the effect of water deficit stress and nitrogen on yield and compatibility
metabolites in two hybrid corn cultivars, an experiment was conducted at the experimental farms of
Tarbiat Modarres and Kermanshah Razi Universities. The experimental design was randomized
complete block with treatments organized following a split-factorial with three replications.
Drought stress at three growth stages (vegetative, reproductive and both vegetative and
reproductive) and without water deficit or control were randomized to the main plot units.
Combination of two levels of nitrogen fertilizer (100 and 200 kg/ha) and two maize varieties (S.C.
647 and T.C. 647) were appled to the subplot units. The results showed that water deficit stress,
nitrogen and cultivar had significant effects on grain yield. Water deficit stress at vegetative phase
had significant effect on leaf soluble proteins and was reduced in stress treatments as compared
with the control. Soluble protein in the treatments with full fertilizer was more than nitrogen deficit
treatments. At the end of each phase of stress (growth stage) water deficit induced a significant
increase of proline in leaves. Nitrogen levels showed positive correlation with the loaf proline
Content. Water deficit stress led to a significant decrease of chlorophyll content in examined
cultivars. Water deficit had a significant effect on free amino acid content of leaf at the end of
reproductive stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corn
  • Compatibility metabolites
  • Nitrogen
  • Water deficit stress
اکبری غ، مظاهری د و مختصی بیدگلی ع، ۱۳۸۴ . بررسی اثرات تراکم کاشت و مقادیر مختلف نیتروژن و پتاسبر عملکرد
. دانه و اجزای عملکرد ذرت. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. شماره ۱۲ صفحههای ۴۶ تا ۵۴
کلامیان س، مدرس ثانوی ع م و محمدی خ، ۱۳۸۵ . تغییرات متابولیتهای سازگار و خصوصیات کلروفیل در هیبریدهای
پربرگ و تجاری ذرت در شرایط کمبود آب در مراحل مختلف رشد. همایش منطقه ای بهینه سازی کمیت و کیفیت
محصولات دیم. دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه.
Albert RS, and Thornber JP, 1977. Water stress effects on content and organization of chlorophyll
in mesophyll and chloroplasts of maize. Plant Physiology 59:351-353.
Arraus SL, Amaro T, Voltas J, Nakkoalm H And Nachit MM, 1998. Chlorophyll fluorescence as
selection criterion for grain yield in durum wheat under Mediterranean condition. Field Crop
Research 55:209-220.
Barrs HD and Weatherley PE, 1962. A re-examination of the relative turgidity technique for
estimating water deficits in leaves. Australian Journal of Biology Science 15:413-428.
Blackmer TM and Schepers JS, 1996. Use of a chlorophyll meter to monitor nitrogen status and
schedule fertigation of corn. Journal of Production Agiculture 8: 56-60.
Boyle MG, Boyer JS and Morgan PW, 1991. Stem infusion of liquid culture medium prevents
reproductive failure of maize at low water potential. Crop Science 31:1246-1252.
Bradford MM, 1976. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of
protein utilizing the principle of protein- dye binding. Ann. Biochem 72:248- 254.
Cakir R, 2004. Effect of water stress at different development stages on vegetative and reproduction
growth of corn. Field Crop Research 86:95-113.
Chen G, Zhou Y, and Shen Q, 2007. Ammonium nutrition increases photosynthesis rate under
water stress at early development stage of rice (Oryza sativa L.). Plant Soil 296:115–124.
Delauney AJ and Verma DPS, 1993. Proline biosynthesis and osmoregulation in plant. Plant
Journal 4: 215-223.
Eppendorfer WH, Bille SW and Patipanawattana S, 1985. Protein quality and amino acid-protein
relationships of maize, sorghum and rice grain as influenced by nitrogen, phosphorus,
potassium and soil moisture stress. Journal of the Science of Food and Agriculture 36: 453-462.
Fandika IR, Kadyampakeni D, Bottomani C and Kakiwa H, 2007. Comparative response of varied
irrigated maize to organic and inorganic fertilizer application. Physics and Chemistry of the
Earth 32:1107–1116.
Gubiš J, Vaňková R, Červená V, Dragúňová M, Hudcovicová M, Lichtnerová H, Dokupil T and
Jureková Z, 2007. Transformed tobacco plants with increased tolerance to drought. South
African Journal of Botany 73:505–511.
20 شماره 2/ سال 1389 / 44 منصوری فر، مدرس ثانوی .... مجله دانش آب و خاک / جلد 1
Hall AJ, Lemcoff JH and Trapani N, 1981. Water stress before and during flowering in maize and
its effects on yield, its components, and their determinants. Maydica 26: 19-38.
Huguet-Robert V, Sulpice R, Lefort C, Maerskalck V, Emery N and Larcher FR, 2003. The
suppression of osmoinduced stresse response of Brassica napus L. var. oleifera leaf discs by
polyunsaturated fatty acids and methyljasmonate. Plant Science 164:119-127.
Huilian Xu, Shii I and Xu H, 1996. Wheat cultivar differences in photosynthetic response to low
soil water potentials. I. Maintenance of photosynthesis and leaf water potential. Japanese
Journal of Crop Science 65: 509-517.
Irigoyen JJ, Emerrich DW and Sanchez-Diaz M, 1992. Water stress induced changes in
concentrations of total soluble sugars in nodulated alfalfa plant. Physiologia Plantarum 84:55-
60.
Jagtap VS, Bhargava P, and Feierabend J, 1998. Comparative effect of water, heat and light stresses
on photosynthetic reaction in sorghum bicolor Moench. J. Exp. Bot. 327: 1715-1721.
Kameli A and Lösel DM, 1996. Growth and sugar accumulation in durum wheat plants under water
stress. New Phytol 132:57-62.
Klute A (ed), 1998. Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods, 2nd ed.
pp. 635-653. American Society of Agronomy and Soil Science Society of America, Madison,
WI.
Monreal JA, Jim´enez ET, Remesal E, Morillo-Velarde R, Garc´ıa-Mauri˜no S and Echevarr´ıa C,
2007. Proline content of sugar beet storage roots: Response to water deficit and nitrogen
fertilization at field conditions. Environ Exp Bot 60: 257–267.
Nesmith DS and Ritchie JT, 1992. Maize response to a severe soil water deficit during grain filling.
Field Crop Research 29: 23-35.
Osborne SL, Schepers JS, Francis DD, and Schlemmer MR, 2002. Use of spectral radiance to
estimate in-season biomass and grain yield in nitrogen and water stressed corn. Crop Science
42: 165-171.
Pessarakli M, 2001. Handbook of plant and crop physiology. Marcel Dekker, Press.
Saneoka H, Moghaieb REA, Premachandra GS and Fujita K, 2004. Nitrogen nutrition and water
stress effects on cell membrane stability and leaf water relations in Agrostis palustris Huds.
Environ. Exp. Bot. 52: 131–138.
Souza RP, Machado EC, Silva JA, Lagoa AMM and Silveira JAG, 2004. Photosynthetic gas
exchange, chlorophyll fluorescence and some associated metabolic change in cowpea (Vigna
unguiculata) during water stress and recovery. Environmental and Experimental Botany 51: 45-
56.
Ta C and Weiland RT, 1992. Nitrogen partitioning in maize during ear development. Crop Science
32: 443-451.
تأثیر تنش کم آبی و نیتروژن بر عملکرد دانه و متابولیتهای ..... 45
Teixeira J and Pereira S, 2007. High salinity and drought act on an organ-dependent manner on
potato glutamine synthetase expression and accumulation. Environ. Exp. Bot. 60: 121–126.
Teulate B, Rekika D, Nachit, MM and Monneveux P, 1997. Comparative osmotic adjustments in
barley and tetraploid wheats. Plant Breeding 116: 519-523.
Uhart SA and Andrade FH, 1995. Nitrogen deficiency in maize, effect on crop growth,
development, dry matter partitioning and kernel set. Crop Science 33:1376-1383.
Warman A, 2003. Corn and capitalism. The University of North Carolina Press.
Zarco-Tejada PJ, Miller JR, Mohammad GH, Noland TH, and Sampson PH, 2000. Chlorophyll
fluorescence effects on vegetation apparent reflectance. Remote Sensing of Environment 74:
596-608.