تحلیل آماری نتایج حاصل از کاربرد روش های پارامتریک و مدل Almagra در ارزیابی تناسب اراضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

 ارزیابی اراضی گامی مهم در مطالعات خاک­شناسی و توسعه کشاورزی پایدار می­باشد. در این تحقیق سه روش استوری، ریشه­دوم و مدل آلماگرا[1] به منظور ارزیابی کیفی تناسب اراضی شهرستان اهر واقع در استان آذربایجان­شرقی به مساحت تقریبی 9000 هکتار برای محصولات گندم، ذرت، سیب­زمینی و سویا مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بررسی کاربرد هر یک از روش­های مذکور برای انواع محصولات مورد مطالعه، از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. نتایج هر سه روش نشان داد که محصولات گندم، ذرت، سیب­زمینی و سویا به ترتیب بیشترین تناسب را برای اراضی دارا می­باشند. تعداد  کلاس­های تناسب بدست آمده از بکارگیری مدل آلماگرابا رتبه­های بالاتر بیش از روش­های پارامتریک بود. نتیجه بررسی اثر متقابل نوع محصول در نوع روش ارزیابی تناسب اراضی نشان داد که مدل آلماگرا نسبت به ریشه­دوم و آن هم نسبت به استوری، اراضی را در کلاس­های تناسب بالاتر قرار می­دهد. علت را می­توان در ماهیت مدل آلماگرا که بر مبنای روش محدودیت ساده و یا حداکثر عمل می­کند و یا به عدم تأثیر فاکتور اقلیم در کلاس­بندی نسبت داد. بنابراین می­توان بیان نمود که استفاده از مدل آلماگرا فقط از جنبه ارزیابی خاک بوده و برای ارزیابی تناسب اراضی بایستی این مدل در توالی با مدل­های Terraza و Cervatana مورد استفاده قرار گیرد و در مواقعی که اقلیم عامل محدود کننده نباشد نتایج ارزیابی خاک معادل با ارزیابی اراضی خواهد بود. بررسی اثر متقابل نوع محصول و نوع خاک نیز نشانگر تفاوت معنی­دار کاربرد روش­های مذکور در انواع خاک­ها می­باشد. علت بروز رتبه­های بالاتر برای اراضی توسط مدل آلماگرا را می­توان به ماتریس تأثیر ویژگی­های خاک در نوع محدودیت­ها نسبت داد. تلفیق نتایج حاصل از مدل آلماگرا و همچنین روش­های پارامتریک با GIS می­تواند نقشه­های زمین مرجع با دقت بالا ایجاد کند که موجب فهم و تفسیر هر چه بهتر وضعیت تناسب منطقه برای انواع محصولات باشد.


 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Statistical Analysis of Results of Parametric Methods and Almagra Model in Land Suitability Evaluation

نویسندگان [English]

  • H Rezaei
  • F Shahbazi
  • SS Alavikia
چکیده [English]

Land evaluation is an important step in soil surveying and developing the sustainable agriculture. In this research three methods: Storie, Square root and Almagra model were used to evaluate the qualitative suitability of wheat, maize, potato and soybean for 9000 ha in Ahar area located in the East Azerbaijan province. The study was conducted using a factorial experiment based on completely randomized design to assess the efficiency of each of the mentioned procedures for the studied land-use types. The results showed that the area was more suitable for wheat, maize, potato and soybean, respectively. Also, suitability classes suggested by the Almagra model were higher as compared with parametric methods. Assessing the interaction effect between land-use type and different approaches revealed that Almagra model had the best suitability in comparison with square root and that than storie. Furthermore, the cause can be due to both the nature of Almagra model that acts based on simple limitation and number and no impact of climate on classification. Therefore, it is clear that Almagra model application is only possible for soil suitability evaluation while for land suitability evaluation must be used after Terraza and Cervatana models usage. However, in the case of no climatic limitation soil evaluation results will be equal with land suitability evaluation. Interaction of land-use and soil type also indicated that above mentioned methods may have different different efficiencies in various soils. The cause of higher range for the land suitability by Almagra can be attributed to the effect of soil matrix properties on limitation types. Integrating the Almagra model and the output from parametric methods with using GIS can produce geo-referenced thematic maps with high accuracy which will increase understanding and interpretation of land suitability for different crops.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Almagra model
  • Land evaluation
  • Parametric methods
  • Statistical analysis

مراجع

بنایی م ح، 1377. نقشه رژیم های رطوبتی و حرارتی ایران. مؤسسه تحقیقات خاک و آب.
بی­نام، 1386. گزارش اطلاعات هواشناسی ایستگاه سینوپتیک شهرستان اهر. سازمان هواشناسی استان آذربایجان شرقی.
پاکپور ربطی ا، جعفرزاده ع­ا، شهبازی ف و عماری پ، 1390. مقایسه مدل Almagra با روش پارامتریک ریشه دوم در ارزیابی اراضی. دوازدهمین کنگره علوم خاک ایران. دانشگاه تبریز، تبریز.
تقی­زاده ز، جعفرزاده ع­ا و شهبازی ف، 1390. مقایسه ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای گندم، آفتابگردان و ذرت با سیستم های FAO و میکرولیز در ایستگاه تحقیقاتی کرکج. دوازدهمین کنگره علوم خاک ایران. دانشگاه تبریز، تبریز.
شهبازی ف و جعفرزاده ع­ا، 1383. ارزیابی کیفی تناسب اراضی شرکت تعاونی تولید خوشه مهر بناب برای محصولات زراعی گندم، جو، یونجه، پیاز، چغندرقند و ذرت. مجله دانش کشاورزی، جلد 14 شماره 4. صفحه های 68 تا86 .
شهبازی ف، 1387. بررسی سیستم تصمیم­گیری میکرولیز بعنوان روشی نوین در ارزیابی تناسب اراضی (مطالعه موردی: بخشی از اراضی جنوب شهرستان اهر). رساله دکتری خاکشناسی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
ممتاز ح­ر، جعفرزاده ع­ا و نیشابوری م­ر، 1385. ارزیابی کیفی تناسب اراضی یخفروزان شهرستان اهر برای برخی از گیاهان زراعی متداول کشت در منطقه. مجله دانش کشاورزی، جلد 16 شماره 3. صفحه های 67 تا81 .
یزدی­صمدی ب، رضائی ع و ولیزاده م. 1383. طرحهای آماری در پژوهشهای کشاورزی. انتشارات دانشگاه تهران.
Anonymus, 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. USDA Handbook. 60, Washington, DC, USA. Salinity Staff, 190P.
Anonymus, 1992. Soil survey laboratory methods and procedures for collection soil sample. USDA. SCS. Soil Surv. Invest. Rep. Gov. Print. Office, Washington, DC.
Bower CA, Reitemeier RF and Fireman M, 1952. Exchangeable cation analysis of saline and alkali soils. Journal of Soil Science 73: 251-261.
Darwish KM, Wahba MM and Awad F, 2006. Agricultural soil suitability of Haplo-soils for some crops in Newly Reclamid areas of Egypt. Journal of Applied Science Research 2 (12):1235-1243.
De la Rosa D, Moreno JA and Garcia LV, 1992. Expert evaluation system for assessing field vulnerability to agrochemical compounds in Mediterranean region. Journal of Agriculture Engineering Research 56: 153-164.
De la Rosa D, Crompvoets J, Mayol F and Moreno JA, 1996. Land vulnerability evaluation and climate change impacts in Andalucia: Soil erosion and contamination. Int Agrophysics 10: 225-238.
De la Rosa D, Mayol F, Diaz-Pereira E, Fernandez M and De la Rosa DJr, 2004. A land evaluation decision support system (MicroLEIS DSS) for agricultural soil protection. Environmental Modeling and Software 19: 929-942.
Erdogan HE, Yuksel M and De la Rosa D, 2006. Bioclimatic classification using Mediterranean agro-ecological evaluation approach in Ceylanpinar State Farm (Turkey), Pp.738-744 International Soil Meeting on “Soil Sustaining Life on Earth, Managing Soil and Technology”, Sanliurfa, Turkey.
FAO, 1976. A framework for land evaluation. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Rome, Italy. Soils Bulletin 32:  P72.
Garcia JL, De la Rosa D and Bojorquez JI, 2006. Relative agricultural aptitude of the Tuxpan municipality, Nayarit, using Almagra model of the MicroLEIS system. Investigating of the geography, Bulletin the Institute of Geography, UNAM 59: 59-73.
Goss MJ, 1993. Soil Specific Crop Management. A Workshop in Research and Development Issues. Robert PC, Rust RH and Larsen WE (eds). American Society of Agronomy, Crop, Science Society of American and Soil Science Society of Amrican, Madison, WI, USA.
Jafarzadeh AA  and Abbasi G, 2006. Qualitative land suitability evaluation for the growth of onion, potato, maize and alfaalfa on soil of the Khalatpushan research station. Biologia 61: 349-352.
Jafarzadeh AA, Shahbazi F and Shahbazi MR, 2009. Suitability evaluation of some specific crops in Souma area (Iran), using Cervatana and Almagra models. Biologia 64(3): 541-545.
Kelgenbaeva K, 2002. Adaptation of a Mediterranean land suitability model for Inner-Alpine Basins of Altai. Pp.109-114. 7th International Symposium on HighMountain Remote Sensing Cartography, ICA, Austria.
Klingebile AA and Montogomery PH, 1996. Agricultural Hand book. No:210, USDA, Washington.
Kutter A, Nachtergaele FO and Verheye WH, 1997. The new FAO approach to land use planning and management, and its application in Sierra Leone. ITC Journal 3: 278-283.
Nelson DW and Sommers LE, 1982. Total carbon, organic carbon and organic matter. Pp.539-579. In: Page AL (ed). Methods of soil analysis. Part2: Chemical and Microbiological Properties. No 9, Soil Science Society of Amrican, Madison. WI.
Rhoades JD, 1982. B. Soluble salts. Pp. 167-179. In: Page AL (ed). Methods of soil analysis. Part2: Chemical and Microbiological Properties. No 9, Soil Science Society of Amrican, Madison. WI.
Shahbazi F, De la Rosa D, Anaya-Romero M, Jafarzadeh AA, Sarmadian F, Neyshabouri M.R. and Oustan S, 2008. Land use planning in Ahar area (Iran) using MicroLEIS DSS. International Agrophysics 22: 277-286.
Sys C, Van Ranst E and Debaveye  J, 1991. Land evaluation. Part II: Methods in land evaluation. General Administration for Development Cooperation Agric. Publ. No:7, Brussels, Belgium.
Sys C, Van Ranst E and Debaveye J, 1993. Land evaluation. Part III: Crop requirements. General Administration for Development Cooperation Agric. Publ. No:7, Brussels, Belgium.
Thysen L, 2000. Agriculture in the information society. Journal of Agricultural Engineering Reseach 76: 279-303.
Wahba MM, Darwish KM and Awad F, 2007. Suitability of specific crops using MicroLEIS program in Sahal Baraka, Farfara Oasis, Egypt. Journal of Applied Science Research 3(7): 531-539.  

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار