رتبه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت سراب برای مصارف شرب با استفاده از روش انتروپی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

2 دانشجوی دوره دکتری، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

چکیده

روش‌های جدید ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی طی سال‌های اخیر توسعه زیادی یافته است. در پژوهش حاضر، کاربرد نظریه انتروپی برای ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی برای مصارف شرب نشان داده شده است. در مناطق روستایی مهم‌ترین منبع آب شرب، منابع آب زیرزمینی است. اغلب آب شرب دشت سراب نیز از منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود. به­منظور جلوگیری از قضاوت‌های فردی در تعیین وزن پارامترهای مورد استفاده در روش شاخص کیفیت آب، از روش انتروپی استفاده شد. در این تحقیق به­منظور ارزیابی کیفیت آب شرب دشت سراب با استفاده از انتروپی وزن‌دار، 12 پارامتر مؤثر بر کیفیت آب زیرزمینی شامل بی‌کربنات، سولفات، کلراید، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، لیتیم، فلوراید، نیترات، سیلیس و هدایت الکتریکی استفاده شد. نتایج نشان داد، کلرور دارای بالاترین نرخ تأثیرگذاری بر کیفیت آب زیرزمینی آبخوان‌های دشت سراب بوده است. پتاسیم، منیزیم و نیترات پایدارترین پارامترها، از میان پارامترهای مورد مطالعه هستند. نتایج نشان داد، 53 درصد و 18 درصد از نمونه­های آب زیرزمینی به­ترتیب در گروه یک و دو طبقه­بندی می­شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Groundwater Quality Ranking of Sarab Plain for Drinking Purpose Using Entropy Method

نویسندگان [English]

  • Asghar Asghari Moghaddam 1
  • Meysam Vadiati 2
چکیده [English]

In recent years, the new methods for assessment of groundwater resources quality have been developed extensively. In this research, the application of Entropy Theory to evaluate groundwater quality for drinking purposes is shown. In rural regions, the groundwater resources are the main source of drinking water. Also, the source of drinking water in Sarab plain is groundwater resources. The Entropy method was used, in order to prevent the individual judgments on determination weight of the parameters used in Water Quality Index Method. In this study, for evaluating Sarab Plain groundwater quality for drinking purposes through entropy weighted method, 12 groundwater parameters affecting the quality of drinking water, including bicarbonate, sulphate, chloride, calcium, magnesium, sodium, potassium, lithium, fluoride, nitrate, sillies and electrical conductivity, were used. Results showed that chloride had the highest impact on water quality of Sarab plain aquifers. Potassium, sodium and nitrate are the most unstable parameters among the studied parameters. The results showed 53 and 18 percent of groundwater samples were classified in group one and two respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drinking water quality
  • Entropy weight
  • Hydrochemical evolution
  • Schoeller diagram
  • Water Resources
جلالی ل و اصغری مقدم ا، 1392. تشخیص وضعیت هیدروژئوشیمیایی و روند شوری در سفرة آب زیرزمینی دشت خوی به روش‌های آماری و هیدروشیمیایی. فصل­نامه محیط‌شناسی، جلد 39، شماره 2، صفحه‌های 113 تا 122.
لاله‌زاری ر و طباطبایی ح، 1389. خصوصیات شیمیایی آب زیرزمینی دشت شهرکرد. فصل­نامه محیط‌شناسی، جلد 53، شماره 4، صفحه‌های 62 تا 55.
نخعی م و ودیعتی م، 1391الف. تجزیه و تحلیل فازی آب زیرزمینی استان تهران به لحاظ شرب. فصلنامه زمین‌شناسی ایران، جلد 23، شماره 4، صفحه‌های 37 تا 46.
نخعی م و ودیعتی م، 1391ب. ارزیابی کیفیت آب شرب درگز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله پژوهش آب ایران، جلد 11، شماره 2، صفحه‌های 117 تا 124.
Comply HH, 1945. Cyanosis in infants caused by nitrates in well water. Journal of American Medicines Association 129: 112- 117.
Guey-Shin S, Bai-You C, Chi TC, Pei HY. Tsun KC, 2011. Applying factor analysis combined with kriging and information entropy theory for mapping and evaluating the stability of groundwater quality variation in Taiwan. International Journal of Environmental Resources and Public Health 8: 1084-1109
Ip WC, Hu BQ, Wong H, Xia J, 2009. Applications of grey relational method to river environment quality evaluation in China. Journal of Hydrology 379: 284-290.
Ishaku JM, 2011. Assessment of groundwater quality index for Jimeta-Yola area, northeastern Nigeria. Journal of Geology and Mining Research 9: 219-231
Pei-Yue L, Hui Q, Jian HW, 2010. Groundwater quality assessment based on improved water quality index in Pengyang County, Ningxia, North West China. E-Journal of Chemistry 7: S209-S216
Samani S, Asghari Moghaddam A, Vadiati M, Jahromi ZN, 2014. Use of water quality index and geographical information system to assess groundwater quality. Agricultural Advances 3: 159-169.
Schoeller H, 1959. Arid Zone Hydrology Recent Developments. UNESCO Rev.
Shannon Claude E, 1948. A mathematical theory of communication. Bell System Technical Journal 27: 379–423.
Simos FS, Moriera AB, Bisinoti MC, Gimenez SMN, Yabe MJS, 2008. Water quality index as a simple indicator of aquaculture effects on aquatic bodies. Ecological indicators 8: 476-484
Todd KD, Mays LW, 2005. Groundwater hydrology. John Wiley & Sons, New York.
WHO 2008. Guidelines for Drinking Water Quality Recommendation. Vol. I World Health Organization, Geneva.
Wu JP, Li H, Qian M, 2011. Groundwater quality in Jingyuan County, a semi-humid area in Northwest China. E-Journal of Chemistry 8: 787-793.