ارزیابی نرم افزار HYDRUS در برآورد عمق آب ذخیره شده و الگوی رطوبتی آبیاری قطره ای سطحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

2 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

چکیده

مشخصات جبهه رطوبتی خاک حاصل از یک منبع نقطهای سهم بسزایی در کارایی آبیاری قطرهای دارد. شکل پیاز
رطوبتی به عوامل مختلفی نظیر بافت خاک، لایهبندی، ساختمان خاک و دبی قطرهچکان بستگی دارد. اهداف این مطالعه
با دادههای HYDRUS 2D شامل ارزیابی پیشروی جبهه رطوبتی شبیهسازیشده آبیاری قطرهای سطحی توسط نرمافزار
اندازهگیری شده در مزرعه و برآورد عمق آب ذخیرهشده در لایههای خاک هست. در این تحقیق، آبیاری قطرهای با
در مزرعهای با خاک لوم شنی در 4 زمان مختلف ( 8 ،4 ،2 و 24 ساعت) انجام گرفت. رطوبت حجمی T-Tape روش
نمونهها بهروش وزنی اندازهگیری شد. ارزیابی مقادیر شبیهسازی با مقادیر اندازهگیری شده رطوبت حجمی خاک با
استفاده از ضریب تبیین و پارامترهای خطای نسبی و ریشه میانگین مربعات خطای نرمالشده انجام گرفت. بر اساس
نتایج، ریشه میانگین مربعات خطای نرمالشده برای مقادیر رطوبت در پروفیل خاک در فواصل شعاعی صفر و 10
سانتیمتری از قطرهچکان بهترتیب در محدوده 10 تا 15 و 7 تا 14 درصد محاسبه گردید. همچنین متوسط خطای نسبی
برای مقادیر مشابه رطوبت حجمی بهترتیب در محدوده 8 تا 16 و 7 تا 13 درصد و مقدار متوسط ضریب تبیین
در پیشبینی رطوبت حجمی خاک، دارای HYDRUS 2D 0 محاسبه شد. نتایج نشان داد که نرمافزار / 0 و 95 / بهترتیب، 96
2 - افزایش چگالی ظاهری ،(Q دقت قابلقبول هست. همچنین سه سناریو شامل: 1 - افزایش دبی دو برابری قطرهچکان ( 2
جهت بررسی مقدار عمق آب ذخیرهشده در پروفیل خاک مورد ارزیابی (S و 3- کاهش چگالی ظاهری خاک ( 2 (S خاک ( 1
بر روی مقدار عمق آب ذخیرهشده بهمراتب (S و 2 S قرار گرفت. نتایج نشان داد که تأثیر پارامتر چگالی ظاهری خاک ( 1
هست. بهطوریکه کاهش 5 درصدی چگالی ظاهری خاک، مقدار عمق آب ذخیرهشده در پروفیل (Q بیشتر از تأثیر دبی ( 2
69 درصد افزایش داد، این در حالی است که میزان این افزایش برای سناریوی / خاک را بهطور متوسط بهمیزان 85
41 درصد بود. / افزایش 2 برابری دبی 9

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of HYDRUS 2D Software to Estimate StoredWater and Wetting Pattern of Surface Drip Irrigation

نویسندگان [English]

  • M Bazaneh 1
  • A Khorsand 1
  • K Zeinalzadeh 2
  • S Besharat 2
چکیده [English]

Characteristics of a produced soil wetting front by a point source plays considerable role in
the efficiency of drip irrigation. The Shape of wetting pattern depends on various factors such as
soil texture and layers, soil structure and emitter discharge. The purposes of this study include
evaluation of wetting front advancement and comparison of HYDRUS 2D model simulations of
surface drip irrigation with measured data on the field and estimating the depth of stored water in
soil layers. In this study, a drip irrigation using T-Tape method was carried out on a sandy-loam soil
at four different irrigation times (2, 4, 8 and 24 hour).Volumetric water content of soil samples were
measured by gravimetric method. Evaluation of the simulated and measured soil water content was
performed by using adjusted coefficient of correlation (R2), relative error (RE) and normalized root
mean square errors (NRMSE) values. Based on the results, the NRMSE value for water content of
soil profile with radial distances of zero and 10 (cm) from the dripper location, was calculated in the
range of 10 to 15 and 7 to 14 percent, respectively. Also, the RE and average R2 values for the same
water content were calculated in the range of 8 to 16 and 7 to 13 percent and 0.96 and 0.95,
respectively. The results indicated that the HYDRUS 2D model could predict the soil water content
with appropriate precision. Also, three scenarios including 1-double discharge increment (Q2), 2-
soil bulk density increment (S1) and 3- soil bulk density reduction (S2), were evaluated for
investigating the amount of water stored in the soil profile. The results showed that the effect of soil
bulk density parameter (S1 and S2) on the amount of stored water depth is greater than the impact
of discharge (Q2). So as a reduction of 5% in bulk density, on average, increased the stored water
depth in the soil profile the rate of 69.85 percent, while this enhancement for the 2-fold increase in
the discharge scenario was 41.91 percent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • HYDRUS 2D software
  • Soil hydraulic parameters
  • Surface drip irrigation
  • Water flow in soil
منابع مورداستفاده
بایبوردی م، 1385. فیزیک خاک. انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
خانجانی س و دلیر حسن­نیا ر. 1393. بررسی گسترش جبهه رطوبتی در آبیاری قطره­ای تحت منبع خطی در خاک دو لایه.
نشریه پژوهش آب در کشاورزی، جلد 28، شماره 2، صفحه‎های 419 تا 429.
خان­محمدی ن، رضایی ح، بشارت س و بهمنش ج، 1391. ارزیابی شبیه­سازی پروفیل رطوبتی خاک در آبیاری قطره­ای بر اساس مشخصات هیدرولیکی خاک و اندازه­گیری­های میدانی. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، جلد 6، شماره 3، صفحه­های 187 تا 195.
زارع ابیانه ح، فرخی ا، وظیفه­دوست م و اژدری خ، 1389. برآورد الگوی توزیع رطوبت خاک تحت آبیاری قطره­ای در مزرعه پیاز، نشریه آب و خاک، جلد 24، شماره 6، صفحه­های 1197 تا 1209.
شهیدی ع و احمدی م، 1391. آموزش تصویری مدل هایدروس (شبیه‎سازی حرکت آب، املاح، حرارت، جذب آب توسط ریشه). انتشارات کلک زرین، تهران.
نقوی ه، حسینی­نیا م، کریمی­گوغری ش و ایراندوست م، 1391. توانایی نرم افزار HYDRUS 2D در شبیه‌‌سازی توزیع رطوبت در خاک تحت سیستم آبیاری قطره­‌ای زیر­سطحی. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، جلد 16، شماره 61، صفحه‎های 59 تا 69.
Dabral PP, Pandey Pk, Pandey A, Singh Kp and Singh MS, 2012. Modelling of wetting pattern under trickle source in sandy soil of Nirjuli, Arunachal Pradesh (India). Irrigation Science 30(1): 287–292.
El-nesr M, Alazba A, Simunek J, 2014. HYDRUS simulations of the effects of dual-drip subsurface irrigation and a physical barrier on water movement and solute transport in soils. Irrigation Science 32(2): 111–125.
Forkutsa I, Sommer R, Shirokova YI, Lamers JPA, Kienzler K, Tischbein B, Martius C and Vlek PLG, 2009. Modeling irrigated cotton with shallow groundwater in the Aral Sea Basin of Uzbekistan: II. Soil salinity dynamics. Irrigation Science 27: 319-330.
Ghani A, Raine S, Mc Hugh A, Hamilton G, 2015. Managing lateral infiltration on wide beds in clay and sandy clay loam using Hydrus 2D. Irrigation Science 33(3): 177–190.
Li J, Zhang J and Rao M, 2004. Wetting patterns and nitrogen distribution as affected by fertigation strategies from a surface point source. Agricultural Water Management 67(2): 89- 104.
Mualem Y, 1976. A new model for predicting the hydraulic conductivity of unsaturated porous media. Water Resources Research 12(3): 513–522.
Rahimzadegan R, 1977. Water movement in field soil from a point source. M.Sc. Thesis, Utah State Univ., Logan, Utah, USA.
Schaap MG, Leij FJ and van Genuchten MTh, 2001. ROSETTA: a computer program for estimating soil hydraulic properties with hierarchical pedotransfer functions. Journal of Hydrology 251: 163–176.
Schwartzman, M., and Zur, B. 1986. Emitter spacing and geometry of wetted soil volume. Journal of Irrigation and Drainage Engineering 112(3): 242-253.
Singh AK, Tripathy R and Chopra UK. 2008. Evaluation of CERES Wheat and Crop System models for water-Nitrogen interactions in wheat crop. Agricultural Water Management 95: 776–786.
Šimůnek J and van Genuchten MTh, 1998. Estimating unsaturated soil hydraulic properties from laboratory tension disc infiltrometer experiments. Water Resources Research 32(9): 2683-2696.
Šimůnek J, van Genuchten MTh and Šejna M, 2008. Development and application of HYDRUS and STANDMOD software package and related codes. Vadose Zone Journal 7(2): 587-600.
Šimůnek J, van Genuchten MTh and Šejna M, 2006. The HYDRUS Software Package for Simulating Two- and Three-Dimensional Movement of Water, Heat, and Multiple Solutes in Variably- Saturated Media, Technical Manual, Version 1.0, PC Progress, Prague, Czech Republic, pp. 241.
Siyal AA, Skaggs TH, 2009. Measured and simulated soil wetting patterns under porous clay pipe sub-surface irrigation. Agricultural Water Management 96: 893-904.
Skaggs TH, Trout TJ, Simunek J and Shouse PJ, 2004. Comparison of HYDRUS-2D simulations of drip irrigation with experimental observations. Journal of Irrigation and Drainage Engineering 30: 304–310.
Van Genuchten MT, 1980. A closed form equation for predicting the hydraulic conductivity of unsaturated soils. Soil Science Society of American Journal 44: 892–898.
Xie T, Liu X, and Sun T, 2011. The Effects of Groundwater Table and Flood Irrigation Strategies on Soil Water and Salt Dynamics and Reed Water Use in the Yellow River Delta, China. Ecological Modeling 222: 241-252.