اثر شرایط مختلف رطوبت خاک و کودهای سولفات روی و مونوکلسیم فسفات بر فسفر قابل‎استخراج یک خاک آهکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

برای بررسی تأثیر شرایط مختلف رطوبت خاک و کودهای روی (Zn) و فسفر (P) بر فسفر قابل‌استخراج یک خاک آهکی، دو آزمایش به­صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با دو تکرار در سال 1391 و در شرایط آزمایشگاهی انجام گردید. آزمایش اول با چهار فاکتور شامل فسفر در دو سطح (صفر و 60 میلی­گرم P بر کیلوگرم خاک از منبع مونوکلسیم فسفات (Ca(H2PO4)2.H2O)، روی در دو سطح (صفر و 20 میلی­گرم Zn بر کیلوگرم خاک از منبع سولفات روی (ZnSO4.7H2O)، رطوبت خاک در دو سطح (FC و FC6/0) و زمان انکوباسیون در چهار سطح (1، 10، 30 و 60 روز) و آزمایش دوم با سه فاکتور فسفر و روی در همان سطوح و منابع ذکر شده و چرخه­های مرطوب و خشک شدن در سه سطح (1، 10 و 20 چرخه) انجام شدند. در پایان هر یک از زمان‎های انکوباسیون یا چرخه­های مرطوب و خشک شدن، فسفر قابل‎استخراج خاک به‌روش عصاره‌گیر سلطانپور و شواب اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که مصرف فسفر در هر دو شرایط رطوبت خاک فسفر قابل‎استخراج را افزایش داد. با افزایش زمان انکوباسیون فسفر قابل‎استخراج به­طور معنی­داری کاهش یافت و این کاهش در 10 روز اول انکوباسیون در رطوبت ثابت شدیدتر بود و پس از آن تقریباً ثابت ماند. با مصرف روی، فسفر قابل‎استخراج خاک کاهش یافت و با افزایش زمان انکوباسیون این کاهش بیشتر شد. افزایش رطوبت خاک از FC6/0 به FC باعث افزایش فسفر قابل‎استخراج گردید. تأثیر چرخه­های مرطوب و خشک شدن و رطوبت ثابت بر فسفر قابل‎استخراج خاک در شرایط با و بدون کود  فسفر کاملاً متفاوت بود. در شرایط بدون کود فسفر، فسفر قابل‎استخراج خاک با اعمال چرخه­های مرطوب و خشک شدن، بیشتر از انکوباسیون خاک در رطوبت ثابت بود درحالی­که در شرایط با کود فسفر، فسفر قابل‎استخراج خاک با اعمال چرخه­های مرطوب و خشک شدن کمتر از انکوباسیون خاک در رطوبت ثابت بود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Different Soil Moisture Conditions and Zinc Sulfate and Monocalcium Phosphate Fertilizers on the Extractable-P in a Calcareous Soil

نویسندگان [English]

  • Rahim Motallebifard
  • Nosratollah Najafi
  • Shahin Oustan
چکیده [English]

For evaluating effects of different soil moisture conditions, zinc (Zn) and phosphorus (P) on extractability of P in a calcareous soil, two experiments were conducted as factorial on the basis of a completely randomized design with two replications under laboratory conditions in 2012. The first experiment was arranged with four factors, including Zn at two levels (0 and 20 mg Zn per kg of soil as ZnSO4.7H2O), P at two levels (0 and 60 mg P per kg of soil as Ca(H2PO4)2.H2O), soil moisture at two levels (0.6FC and FC) and incubation time at four levels (1, 10, 30, and 60 days) and the second experiment was accomplished with three factors of Zn and phosphorus at the above mentioned levels, and wetting-drying cycles at three levels (1, 10 and 20 cycles). The extractable soil- P values were measured at the end of each incubation period or wetting-drying cycle by Soltanpour and Schwab method. The results showed that application of P increased the extractable P in both soil moisture conditions. The extractable P significantly decreased with increasing duration of incubation, especially in the first 10 days and then remained constant for the rest of the period. The Zn supply decreased extractable P and this reduction was more pronounced with increasing incubation time. Increase in soil water content from 0.6FC to FC increased the extractable-P. The effects of wetting-drying cycles on the extractable-P were different with and without application of 60 mg P per kg of soil. Under no P supplying condition, wetting-drying cycles exhibited higher amounts of extractable P compared with incubation at constant moisture condition; while  under  P applied condition, imposing wetting-drying cycles led to a decrease in amounts of extractable P compared to incubation under constant moisture condition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Extractable phosphorus
  • Soil Moisture
  • Wetting and drying
  • Zinc