اولویت بندی کاربرد انواع سامانه های آبیاری با استفاده از روش پارامتریک در منطقه اهر

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد خاکشناسی، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

2 دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

4 دانشیارگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

اولویت‌بندی انواع سامانه‌های مختلف آبیاری جهت مدیریت صحیح منابع خاک و آب برای اراضی جنوب شهرستان اهر(9000 هکتار) ضروری می‌باشد. بدین‌منظور، از ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی 44 خاکرخ (بافت خاک، عمق، آهک، گچ، شوری و قلیائیت) استفاده و قابلیت اراضی برای آبیاری به‌روش سیستم محدودیت‌ها و نیز تناسب محدوده مطالعاتی برای سامانه‌های‌ آبیاری قطره‌ای، بارانی و سطحی با استفاده از روش پارامتریک تعیین شدند. نتایج کاربرد سیستم محدودیت‌ها نشان داد که خاک و توپوگرافی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل محدودکننده بوده وقابلیت آبیاری منطقه مورد مطالعه در کلاس‌های III (اراضی قابل کشت) و IV (اراضی قابل کشت محدود) به ‌ترتیب با وسعتی حدود 75% و 25% قرار می‌گیرد. بر اساس نتایج روش پارامتریک در مورد کاربرد آبیاری سطحی، فقط 4% اراضی در کلاس S1 (عالی) قرار گرفته و به ترتیب کلاس‌های S2 (مناسب)، S3 (نسبتاً مناسب)، N1(تقریباً نامناسب) و N2 (نامناسب) حدود 31%، 46%، 17% و 2% مساحت مورد بررسی را شامل می شوند. همچنین قسمت‌های جنوبی محدوده برای آبیاری سطحی به‌دلیل وجود شیب زیاد مناسب نبوده و اراضی برای آبیاری بارانی و قطره‌ای به ترتیب درکلاس‌های S2 و S3 قرار گرفته و حدود70% و 25% پهنه‌های مطالعاتی را به خود اختصاص داده و بقیه اراضی برای آبیاری بارانی مستعدتر از آبیاری قطره‌ای می‌باشد. با استناد به نقشه‌های تهیه شده حدود 5000 هکتار از اراضی عمدتاً قسمت‌های شمالی و حاشیه رودخانه اهرچای دارای کلاس مناسب برای آبیاری قطره‌ای (S2) می‌باشد. در نهایت نتایج حاصله بیانگر همخوانی آن‌ها با عملیات اجرایی توسعه آبیاری قطره‌ای توسط اداره جهاد کشاورزی شهرستان اهر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Priority of different irrigation systems using parametric method in Ahar region

نویسندگان [English]

  • Farzaneh Najafi agamirluo 1
  • Farzin Shahbazi 2
  • Ali Asgar jafarzadeh 3
  • Abolfazl Majnooni-Heris 4
1 Former MSc Student, Dept.Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran.
2 Associate, Prof, Dept. Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran.
3 Prof, Dept. Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Iran.
4 Associate, Prof., Dept.Water Engineering, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Prioritizing different types of irrigation systems is essential for proper management of soil and water resources in the south of Ahar (9000 hectares). For this purpose, the physical and chemical properties of 44 soil profiles (soil texture, depth, lime, gypsum, salinity and alkalinity) were used and the ability of the soil to be irrigated using the limitations system as well as the suitability of the study area for the drip, sprinkler and surface irrigation systems were determined by parametric method. The application of the limitation system results showed that soil and topography were the most important limiting factors and the irrigation capacity of the study area was in classes III (arable land) and IV (limited arable land) with approximate extension of 75% and 25% respectively. Based on the results of the parametric method for surface irrigation application, only 4% of the land is classified as S1 (highly suitable) and S2 (suitable), S3 (relatively suitable), N1 (almost non-suitable) and N2 (non-suitable) with extension of about 31%, 46%, 17% and 2% in the study area. In addition, the southern parts of the area were not suitable for surface irrigation due to the high slope, and the lands for sprinkler and drip irrigation classified in S2 and S3 classes and covers 70% and 25% of the study zones and so the rest of the lands are more susceptible to sprinkler irrigation than drip ones. Based on prepared maps, about 5000 hectares of lands

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Sprinkler irrigation
  • Drip irrigation
  • Land evaluation
  • GIS
Ayalew G.2014.Land suitability evaluation for surface and sprinkler irrigation using Geographical Information System (GIS) in Guang Watershed, Highlands of Ethiopia. Journal of Environment and Earth Science, 4: 140-149.                                                        
 
 Boroomand  Nasab N, Albaji M and Naseri AA. 2010. Investigation of different irrigation systems based on the parametric evaluation approach in Boneh  Basht Plain-Iran. African Journal of Agricultural Research, 5: 372-379.
Behdadfar A, Hooshmand A and Albaji M. 2016.Locate suitable areas for implementation of surface and pressurized irrigation using (GIS) (case study:Izeh Plain. Nature and Science, 14: 55-59. Bagherzadeh A and Paymard P. 2015. Assessment of land capability for different irrigation systems by parametric and fuzzy approaches in the Mashhad Plain, Northeast Iran. Soil and Water Research, 10:90-98.
Dengiz O. 2006. Comparison of different irrigation methods based on the parametric evaluation approach. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 30: 21- 29.
FAO. 1976. A framework for land evaluation. FAO Soils Bull. NO. 23.
Fatapour E and Eslami H. 2014. Locating suitable areas for pressurized irrigation systems using GIS. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences, 3:153-156.
Griffiths E. 1975. Classification of land for irrigation in New Zealand. NZ Soil Bureau Scientific Report 22, DSIR New Zealand.
Hoseini Y and Delavari A. 2016. Comparing the suitability of two methods (surface and drip) of irrigation based on a parametric evaluation system. Yuzuncu Yil University Journal of Agricultural Sciences, 26: 152-160.
Joviz M, Albaji M and Garibzadeh A. 2010. Investigation the suitability of landsforsurface and under-pressuer (Drip and Sprinklre) irrigation in Miheh plain. Research Journal of Environmental Sciences, 6: 51-61.
KalkhajehYK, Amerikhah HandLandiA.2010. Comparison of surface and drip irrigation methods based on the parametric evaluation approach in terms of FAO framework in hendijan plain. Research Journal of Environmental and Earth Sciences, 4: 230-236.
Karim S, Bagherzadeh A and Ebrahimi H. 2015.Parametric approach to land evaluation for irrigation methods using GIS model at Jolgeh-rokh Plain, Iran. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 5: 3699-3703.
Liu W, Qin YandVitalL. 2006.LandEvaluation in Danling county, Sichuanprovince, China.26th Course Professional Master, Geometricand Natural Resources Evaluation, Nov 7, 2005– Jun 23, 2006, IAO, Florence, Italy.
Moravej k, Delavar MA and Najafi v.2018. Importance of Using Modern Irrigation Methods in Increase of Employment and Development of Rural Areas. Research Journal of Geographical Quarterly, 33:175-190.
Rezania A, Naseri AA and Albaji M.2009. Assessment of soil properties for irrigation methods in North Andimeshk Plain, Iran. Journal of Food, Agriculture and Environment, 7: 728-733.
Shahbazi F, Aliasgharzad N, Ebrahimzad SA and Najafi N. 2013. Geostatistical analysis for predicting soil biological maps under different scenarios of land use.European Journal Soil Biology, 55: 20-27.
Shahbazi F and De la Rosa D. 2010. Towards a new agriculture for the climate change erain west Asia, Iran, in: Simard, S.W. and Austin, M.E. (Eds.), Climate Change and Variability, SCIYO, Croatia.pp.337-364.                 Shahbazi F, De la Rosa D, Anaya Romero M, Jafarzadeh, A A, Sarmadian F, Neyshaboury M and Oustan S. 2008. Land use planning in Ahar area (Iran) using MicroLEIS DSS. Agrophysics,22;277-286.                                 Shahbazi F, Jafarzadeh A A, Sarmadian F, Neyshaboury M, Oustan S, Anaya Romero M, Lojo M and De la Rosa D. 2009. Climate chamge impact on land capability using MicroLEIS DSS. Agrophysics, 23: 277-286.   Sys C, Van Ranst E and Debaveye J. 1991. Land Evaluation. Part 1: Principles in land Evaluation and Crop Productions.Agricultural .Pub. No: 7, Brussels, Belgium. 274 pp.         Sys C,Van Ranst E and Debaveye J. 1993. LandEvaluation.Part3:Croprequirements.General Administration for Development cooperation, Agricultural. Pub. No: 7, Brussels, Belgium. 199pp.