تعیین مدل رگرسیونی توزیع زمانی بارش‌های شدید تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

رگبار طرح یکی از عوامل اصلی در تخمین دبی سیلاب می باشد به­طوری که انتخاب رگبار طرح قدم اساسی در تخمین سیلاب­های طراحی در بیشتر روش­های رایج است. نظر به وجود تغییرات زمانی شدت در رگبارهای سنگین، شناسایی الگوی زمانی رگبار مهمترین گام به شمار می­آید. کاربرد الگوی زمانی رگبار در مدل­سازی هیدرولوژیکی حوضه­ها به عنوان ورودی اصلی جهت اخذ نتایج دقیق بسیار ضروری است. در این تحقیق منحنی­های جرم بی­بعد رگبارهای تبریز برای زمان­های تداوم مختلف استخراج شده و منحنی جرم بی بعد متوسط با استفاده از روش میانگین پیلگریم بدست آمد. مدل ریاضی هر کدام از منحنی­های جرم بعلاوه یک مدل کلی رگرسیونی برای منحنی جرم متوسط به­عنوان الگوی زمانی رگبارهای تبریز ایجاد شدند. مقایسه رگبارهای مشاهداتی و رگبارهای حاصل از مدل کلی رگرسیونی (مدل توزیع زمانی)، نزدیکی آنها را به هم نشان داد که برازش خوب مدل را تایید می کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Determination of Time Distributed Regression Model for Intense Rainfalls of Tabriz

نویسندگان [English]

  • F Ahmadzadeh
  • A Fakheri Fard
  • Y Dinpajooh
  • D Farsadizadeh
  • A Hosseinzadeh Dalir
چکیده [English]

The design storm is one of the main elements in flood estimation, as the choice of a design storm is an essential step in the many commonly used methods for estimation of design floods. Regarding to the existence of temporal variations in heavy storms, recognition of the storm temporal pattern is an important aspect.  Application of storm temporal pattern in watershed hydrological modeling is a great necessity, as the main input, to gain more accurate results. In this research the dimensionless mass curves of intense storms of Tabriz station were extracted for different duration and average dimensionless mass curve were obtained using Pilgrim mean method. The mathematical model of each mass curve a general regression model for the average one as the temporal pattern of Tabriz  storms were developed. The comparison of observed storms and those resulted from general regression model (temporal pattern model) indicated the closeness of them which confirmed the model goodness of fit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Design storm
  • Design flood
  • Duration time
  • Mass curve
  • Temporal pattern
احمدزاده ف، 1384. تعیین مدل ریاضی توزیع زمانی بارشهای شدید تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه تبریز،120ص.
امین، س، سپاسخواه ع و کشمیری ب، 1379. بررسی الگوی توزیع شدت بارش در پایه های زمانی مختلف در استان فارس. دومین همایش ملی فرسایش و رسوب. ص: 255-247.
بزرگ زاده م، 1374. توزیع زمانی بارش برای محاسبه سیلاب طراحی، آب و توسعه، شماره 1، سال سوم، ص: 49-35.
بنی اسدی م، مهدی پور ا و معدنچی پ، 1382. تعیین الگوی زمانی بارش به روش پیلقریم ترسیمی در استان کرمان. هشتمین سمینارسراسری آبیاری و کاهش تبخیر.7 و 8 بهمن ماه 1382، کرمان.
حاتمی یزد ا، 1381. تهیه الگوی زمانی بارش در استان خراسان. مجموعه مقالات نخستین کنفرانس دانشجویی منابع آب و خاک 1 و 2 آبان ماه81، ارومیه، ص: 225-216.
طالب بیدختی م، 1374. الگوی توزیع زمانی بارش دراستان سمنان، پایان نامه کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس، 193 ص.
قنبرپور م. و تلوری ع، 1382. الگوی توزیع زمانی بارش­های رگباریایستگاه های سینوپتیک شمال ایران، مجله پژوهش و سازندگی، شماره 59. ص: 103-96.
Chen C, 1983. Rainfall intensity – duration – frequency formulas. ASCE. J Hyd Eng 109: 1603- 1621.
Huff FA, 1967.Time distribution of rainfall in heavy storms. Water Resources Research. 3 (4): 1007-1019.
Hershfield DM, 1962. Extreme rainfall relationships. ASCE. Journal of Hydraulics division. 6: 22-73
Natahan RJ, 1989. The derivation of design temporal patterns for use with the generalized estimate of probable maximum precipitation. Civ. Engg. Trans. Inst Eng Aust CE 34 (2): 139-150.
Pilgrim DH and Lancordery, 1975. Rainfall temporal patterns for design floods. Journal of Hydraulic Division. Hyd, pp: 81-95