2024-03-29T02:56:48Z
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=42
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تحمل تنش کمبود آب در گوجه¬فرنگی در همزیستی با قارچ¬های میکوریز آربوسکولار
حسن
منافی
ناصر
علی¬اصغرزاد
محمد¬رضا
نیشابوری
فرهاد
رجالی
خشکسالی و کمبود بارندگی در سالهای اخیر یکی از مشکلات در حال افزایش در بسیاری از کشورهای جهان بوده که تولید محصولات کشاورزی را محدود ساخته است. یکی از راه کارهای مناسب در کشاورزی پایدار برای مقابله با تنش خشکی، برقراری رابطه همزیستی گیاهان با قارچهای میکوریزی میباشد. بدین منظور آزمایش گلخانهای با گیاه گوجهفرنگی (رقم بهتا) و با دو گونه قارچ میکوریز شامل: Glomus intraradices(Gi) و Glomus etunicatum(Ge) در یک خاک استریل و به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار انجام شد. پس از استقرار گیاهان، سه محدودۀ رطوبت خاک شامل: FC-FC 9/0،FC8/0-FC7/0 و FC65/0-FC55/0 به گلدانها اعمال گردید. نتایج نشان داد که با کاهش رطوبت خاک، درصد کلنیزاسیون میکوریزی هر دو گونۀ قارچ کاهش یافت. تلقیح گیاه با Gi و Ge وزن خشک بخش هوایی را به ترتیب 5/14 و 2/16 درصد نسبت به شاهد افزایش داد و با کاهش رطوبت خاک وزن خشک بخش هوایی کاهش یافت. صرفنظر از سطح رطوبت خاک، قارچهای میکوریزی محتوای نسبی آب برگ(RWC)، پتانسیل آب برگ (LWP) و هدایت روزنهای (gs) را به طور معنیداری (01/0P <) افزایش دادند و با کاهش رطوبت خاک میزان هر سه متغیر کاهش یافت. گیاهان میکوریزی در هر سه سطح رطوبتی دارای غلظت فسفر بیشتری در بخش هوایی نسبت به گیاهان شاهد بودند. تنها قارچ Geبه طور معنیداری پتاسیم بخش هوایی را افزایش داد. صرفنظر از گونههای قارچی، با کاهش رطوبت خاک، غلظت فسفر و پتاسیم در بخش هوایی کاهش یافت. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق چنین استنباط می شود که قارچهای میکوریز آربوسکولار در افزایش رشد گوجهفرنگی و جذب عناصر غذایی در شرایط تنش کمبود آب نقش مؤثری دارند.
پتانسیل آب برگ
تنش کمبود آب
قارچ¬های میکوریز آربوسکولار
گوجه¬فرنگی
مقدار نسبی آب برگ
هدایت روزنه¬ای
2012
07
22
1
17
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_722_3cfb0dc52960cb767bd910b0b305085f.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
برآورد تنش برشی در کانال¬های ذوزنقه¬ای روباز با جداره صاف
با کاربرد نگاشت همدیس
سجاد
جاوید
میرعلی
محمدی2
تنش برشی متوسط بستر و دیوارهها برای کانال با مقطع ذوزنقهای شکل دارای جداره صاف از حل توأم معادلات پیوستگی و اندازه حرکت بدست آمدهاند. با استفاده از نگاشت همدیس، خطوط جریان و هم پتانسیل برای مقطع ذوزنقهای با شیب دیواره (1:1) بدست آمد و روابطی برای تعیین سهم بستر از تنش برشی کل ارائه شد. در تقریب اول با صرف نظر از اثرات جریانهای ثانویه و فرضی ثابت بودن لزجت گردابی، روابطی برای تعیین تنش برشی متوسط ارائه شد. مقایسه روابط بدست آمده با دادههای آزمایشگاهی نشان میدهد این روابط در برآورد مقادیر تنش برشی متوسط بستر و دیواره به ترتیب و به طور متوسط به مقدار 20%+ و 24%- تفاوت دارند. در تقریب دوم با در نظر گرفتن اثرات جریانهای ثانویه و لزجت گردابی متغیر و سایر عوامل پیشبینی نشده با استفاده از نتایج آزمایشگاهی ضرایب تصحیحی برای محاسبه درصد سهم بستر در نظر گرفته شد. مقایسه روابط بدست آمده با دادههای آزمایشگاهی نشان میدهد روابط بدست آمده بطور میانگین با خطای استاندارد 2/1% و ضریب تعیین 993/0 انطباق بسیار خوبی با نتایج آزمایشگاهی دارند.
تنش برشی
جریان ثانویه¬
کانال ذوزنقه¬ای¬
لزجت گردابی¬
نگاشت همدیس
2012
07
22
17
26
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_723_a9fbdbe9ad0bd5bcd14858fcaa95fa93.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
اثر سیدروفورهای میکروبی تولید شده بوسیله سویه¬های بومی ازتوباکتر کروکوکوم بر جذب عناصر کم مصرف در گندم
لقمان
رحیمی
ناصر
علی¬اصغرزاد
شاهین
اوستان
داود
فرجزاده
در این آزمایش 14 سویه ازتوباکتر کروکوکوم جداسازی شده از مزارع گندم اطراف تبریز از نظر توان تولید سیدروفور در شرایط درون شیشهای با استفاده از محیط کشت جامد حاوی کرومآزرول-اس مورد ارزیابی قرار گرفتند که برخی از سویههای مورد بررسی از توان تولید سیدروفور نسبتاً بالائی برخوردار بودند. سپس با استفاده از خاک سترون در یک آزمایش گلخانهای با گیاه گندم بهاره رقم فلات در قالب طرح کاملاً تصادفی با 16 تیمار شامل 14 سویه باکتری، شاهد مثبت (با کود نیتروژن و بدون باکتری) و شاهد منفی (بدون کود نیتروژن و بدون باکتری) با چهار تکرار، اثر آنها بر جذب Fe ، Zn، Mn و Cu توسط این گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری و مقایسه میانگینها نشان داد که مایه زنی با باکتری بر غلظت و مقدار عناصر Fe، Zn و Cu بخش هوائی و ریشه گیاه، مقدار Mn ریشه گیاه و همچنین انتقال عناصر Fe، Zn و Cu از ریشه به بخش هوائی اثر معنیداری داشت. اثر مایهزنی باکتری بر غلظت و مقدار Mn بخش هوائی، غلظت Mn ریشه و انتقال Mn از ریشه به بخش هوائی معنیدار نشد. نتایج نشان داد سویههای برتری که در شرایط درون شیشهای از توان تولید سیدروفور بالائی برخوردار بودند باعث افزایش غلظت و مقدار Fe و همچنین انتقال این عنصر از ریشه به بخش هوائی گیاه گندم شدهاند.
ازتوباکتر کروکوکوم
سیدروفور
گندم
عناصر کم مصرف
CAS-آگار
2012
07
22
27
40
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_724_38c5403800fc9c7ff4fdd3b099adce93.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
ارزیابی اثر عملیات تسطیح اراضی بر تغییرات مکانی برخی ویژگی¬های مرتبط با حاصلخیزی خاک¬های شالیزاری
ناصر
دوات¬گر
مریم
شکوری کتیگری
محمدرضا
یزدانی
عملیات تسطیح و یکپارچهسازی شالیزارها از راهکارهای کلیدی در کشاورزی دقیق است. اما تغییرات مکانی و توزیع عناصر غذایی در این اراضی به شدت تحت تأثیر عملیات تسطیح قرار میگیرد. هدف از این تحقیق مشخص نمودن اثرات عملیات تسطیح بر غیریکنواختی و شدت تغییرات مکانی برخی خواص مرتبط با حاصلخیزی خاک های شالیزاری بود. عملیات تسطیح منجر به تغییرات معنیدار در اندازه تغییرات مکانی و توزیع مکانی خواص مرتبط با حاصلخیزی گردید. مقدار رس افزایش، کربن آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم قابل استفاده به طور معنیدار کاهش یافتند، که از دلایل عمده آن میتوان به عملیات خاکبرداری و در معرض قرار گرفتن خاک زیر سطحی با رس بیشتر و غلظت کمتر عناصرغذایی اشاره کرد. تغییر در توزیع مکانی متغیرها بعد از عملیات تسطیح تقریباً منطبق با نواحی بود که در آن عملیات خاکبرداری و خاکریزی انجام شد به گونهای که درصد کربنآلی، غلظت فسفر و پتاسیم قابل استفاده در نواحی که خاکبرداری بیشتر بوده است، کاهش یافتند. بررسی وضعیت حاصلخیزی با استفاده از آمار مکانی نشان داد که واحد مزرعه مطالعه شده در اثر عملیات تسطیح با کمبود شدیدی از نظر یک یا چند عنصر مواجه شده است و لذا توصیه رایج و یکسان کودهای شیمیایی منجر به تشدید غیر یکنواختی در وضعیت حاصلخیزی و عدم دستیابی به عملکرد مطلوب در این نوع اراضی میشود. ir=RTL>j�a>P���r=RTL> و Cu توسط این گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری و مقایسه میانگینها نشان داد که مایه زنی با باکتری بر غلظت و مقدار عناصر Fe، Zn و Cu بخش هوائی و ریشه گیاه، مقدار Mn ریشه گیاه و همچنین انتقال عناصر Fe، Zn و Cu از ریشه به بخش هوائی اثر معنیداری داشت. اثر مایهزنی باکتری بر غلظت و مقدار Mn بخش هوائی، غلظت Mn ریشه و انتقال Mn از ریشه به بخش هوائی معنیدار نشد. نتایج نشان داد سویههای برتری که در شرایط درون شیشهای از توان تولید سیدروفور بالائی برخوردار بودند باعث افزایش غلظت و مقدار Fe و همچنین انتقال این عنصر از ریشه به بخش هوائی گیاه گندم شدهاند.
آمار مکانی
حاصلخیزی خاک
خاکهای شالیزاری
تسطیح اراضی
نیم¬تغییرنمای استاندارد شده
2012
07
22
41
54
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_725_57da9824b67d0940df9cdd04ccd895ac.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
ارزیابی مدل شبیه¬سازی رشد ذرت (MSM2) با استفاده از داده¬های لایسیمتری
ابوالفضل
مجنونی هریس
امیرحسین
ناظمی
علی¬اشرف
صدرالدینی
شاهرخ
زند پارسا
محمدرضا
نیشابوری
در این مطالعه مدل شبیه سازی رشد ذرت (MSM2) با استفاده از دادههای اندازه گیری شده در اراضی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز ارزیابی شد. برای ارزیابی از دادههای حاصل از کشت ذرت هیبرید 704 در لایسیمتر استفاده گردید. مقایسه مقادیر پیش بینی شده رطوبت در ناحیه ریشه، تبخیر- تعرق ذرت، ماده خشک تولیدی و عملکرد دانه با مقادیر اندازه گیری شده دقت خوب مدل را نشان داد. همچنین مقایسه روش تخمین مستقیم به کار رفته در مدل مذکور برای تخمین تبخیر- تعرق با روشهای مرسوم محاسبه تبخیر-تعرق با لحاظ نمودن ضریب گیاهی منفرد و دوگانه نشان داد که دقت تخمین روش به کار رفته در مدل MSM2 نسبت به روش های مورد بررسی بیشتر میباشد.
تبخیر-تعرق
رطوبت خاک
عملکرد ذرت
لایسیمتر
مدل MSM2
2012
07
22
55
66
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_726_ea6943064029211de7a426f2ac241893.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تأثیر شکل صفحه مستغرق بر آبشستگی موضعی و الگوی رسوبگذاری در کانالهای آبرفتی
رضا
عزیزی
محمود
شفاعی بجستان
مهدی
قمشی
سید حبیب
موسوی جهرمی
صفحات مستغرق (صفحات آیوا) روشی نو و کارآمد جهت مدیریت رسوبات رودخانهای میباشد. یکی از عوامل مؤثر بر کارایی و عملکرد صفحات مستغرق، شکل صفحات میباشد. تاکنون عمدتاً استفاده از صفحات مستطیلی مرسوم بوده است، ولی به منظور کاهش ابعاد و بهینهسازی شکل صفحات، جهت کاهش هزینهها و نیز کاهش آبشستگی، مطالعاتی در حال انجام است که تحقیق حاضر نیز در این راستا انجام شده است. در این تحقیق، با استفاده از مدل فیزیکی، چهار شکل صفحات، شامل: صفحهی مستطیلی تخت و سه صفحهی مستطیلی با بریدگیهای 30 درجه، 45 درجه، و 60 درجه در لبهی ابتدایی صفحه مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایشها در اعداد فرود 14/0، 16/0، 18/0، و 20/0 انجام شده است. در اعداد فرود 14/0 و 16/0، شرایط آب زلال و در اعداد فرود 18/0 و 20/0، شرایط بستر متحرک برقرار میباشد. نتایج تحقیق، عملکرد صفحات را بر اساس تأثیر شکل صفحات بر آبشستگی موضعیِ پیرامون صفحات، و نحوهی توزیع رسوبات در پاییندست صفحات مشخص میسازد. حداکثر کاهش عمق چالهی فرسایشی، به ازای بریدگی °60 در لبهی ابتدایی صفحات و نسبت به صفحهی مستطیلی ساده، در اعداد فرود 14/0 و 16/0 به ترتیب 33 و 49 درصد و در اعداد فرود 18/0 و 20/0 به ترتیب 43 درصد و 28 درصد تعیین شد. همچنین، بیشترین کاهش عمق آبشستگی در لبهی ابتدایی صفحات، در بریدگی 60 درجه صفحات مشاهده شد. مقدار کاهش عمق آبشستگی نسبت به صفحهی مستطیلی اولیه، به ترتیب 41%، 48%، و 61% برای اعداد فرود 14/0، 16/0، و 18/0 حاصل شد. در عدد فرود 20/0، عمق آبشستگی در لبهی ابتدایی صفحه بسیار ناچیز و در حدود صفر میباشد.
آب زلال
آبشستگی موضعی
بستر متحرک
صفحات مستغرق
کانالهای آبرفتی
2012
07
22
67
78
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_727_364c92feada6cc20b8c7f1fd7314c68c.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تأثیر تکنیک حل معادلات و ضریب زبری در شبیه¬سازی جریان کانال روباز با بستر فرسایش پذیر
یوسف
حسن¬زاده
محمدعلی
کی¬نژاد
محمدتقی
اعلمی
داوود
فرسادی¬زاده
کیومرث
روشنگر
در این تحقیق یک مدل یک بعدی برای شبیهسازی جریان روباز و بررسی تغییرات بستر در کانالهای فرسایشپذیر ارائه شده است. جهت واسنجی و ارتقای کارائی مدل تکنیک حل معادلات حاکم بر پدیده مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه نتایج مدل با دادههای تجربی نشان میدهد روش جفت که در آن حل معادلات به طور همزمان و مرتبط انجام میشود دارای کارائی بهتر و خطای محاسبانی کمتری نسبت به روش غیرجفت میباشد. به دلیل پیچیدگی و عدم قطعیت در تعیین ضریب اصطکاک برای کانالهای آبرفتی، با کاربرد همزمان روش بهینهسازی و مدل پیشنهادی، ضریب زبری مانینگ با استفاده از دادههای آزمایشگاهی به صورت دینامیکی تعیین گردید. نتایج گویای آن است که به کارگیری ضرایب زبری بهینه در مدل باعث افزایش دقت شبیهسازی جریان بر روی بستر فرسایشپذیر میشود.
شبیه¬سازی
ضریب زبری
کانال آبرفتی
واسنجی
2012
07
22
79
95
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_823_6db97bba9932f73d2ce5b0865bab836c.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
اثر ارتفاع زبری بستر تندآب بر استهلاک انرژی با استفاده از مدل فیزیکی
مصطفی
رحمانشاهی زهابی
محمود
شفاعی بجستان
در این تحقیق تاثیر اندازه زبری بسترتندآب بر میزان استهلاک انرژی جنبشی آب، بررسی گردید. بدین منظور در ابتدا پس از شناسائی پارامترهای مؤثر، رابطه عمومی بدون بعد توسعه داده شد. آزمایشها بر روی مدلهای فیزیکی در 3 شیب مختلف (15، 5/22 و30 درجه) با قرار دادن 3 نوع زبری با اندازههای متفاوت (1/1، 43/1و 1/2 سانتیمتر) و دانهبندی تقریباً یکنواخت بر روی بستر آنها انجام یافت. میزان استهلاک انرژی سازه در این نوع تندآب با انجام 48 آزمایش مختلف با دبیهای بین 15 تا 45 لیتر بر ثانیه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشهای انجام شده نشان داد که با وجود زبری بستر تندآب، میزان استهلاک انرژی از 12 تا 48 درصد نسبت به مدل با بستر صاف افزایش یافت. نتایج حاوی این مطلب است که بهطور کلی شیب 5/22 درجه حداکثر و شیب 30 درجه حداقل میزان افت را در محدوده آزمایشات این تحقیق نشان دادند. همچنین رابطهای کلی جهت پیش بینی میزان افت انرژی در این نوع تندآب ارائه و با نتایج سایر محققین مقایسه گردید.
افت انرژی
تندآب
زبری بستر
سازه¬های هیدرولیکی
مدل فیزیکی
2012
07
22
95
106
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_824_f62df397a2145b00b4f0863448cbd63a.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تأثیر زهکش افقی بر پایداری سد خاکی همگن در شرایط تخلیه سریع
امیر
ملک¬پور
داود
فرسادی¬زاده
علی
حسین¬زاده دلیر
جمشید
صدرکریمی
در سدهای خاکی فرایند تخلیه سریع موجب ایجاد شیب فشار بین بدنه سد و مخزن میگردد. این شیب فشار پس از تخلیه مخزن به دلیل تأخیر زمانی لازم جهت اتلاف اضافه فشار آب منفذی موجود در شیب بالادست ایجاد گردیده و آن را در معرض لغزش قرار میدهد. در این تحقیق در یک مدل سد خاکی همگن تأثیر طول و ضخامت زهکش افقی بر پایداری شیب بالادست در شرایط تخلیه سریع مورد بررسی قرار گرفت. به ازای ابعاد مختلف زهکش، بلافاصله پس از افت سطح آب محدوده تغییرات ضریب اطمینان در مقابل لغزش سطحی و عمیق به ترتیب 6/2-5/1 و 2/2-3/1 بدست آمد که با گذشت زمان تحت تأثیر زهکش با حداکثر طول و ضخامت موثر به ترتیب به 3-2 و 3-2/2 افزایش یافت . علاوه بر این به ازای نسبت افت سطح آب کمتر از 3/0، زهکش با نسبت طول 43/0 (طول زهکش به عمق آب مخزن) به ازای تمامی ضخامتها پایداری را ایجاد کرد. برای نسبتهای بزرگتر افت سطح آب نیز، نسبت طول زهکش 71/0 با ضخامت متوسط، پایداری در مقابل لغزش را تأمین نمود.
تخلیه سریع
زهکش افقی
سد خاکی همگن
ضریب اطمینان
فشار آب منفذی
2012
07
22
107
119
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_825_558c6cd15c1d956ffeebd8d06501f41e.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تأثیر دو واحد فیزیوگرافی بر منشاء و توزیع شکل¬های قابل استخراج اکسید آهن
در برخی خاک¬های جنوب شهرستان اهر
محمد جواد
وحیدی
علی¬اصغر
جعفرزاده
شاهین
اوستان
فرزین
شهبازی
آهن یکی از مهمترین عناصر مؤثر در فرآیندهای تشکیل خاک است. مقدار و توزیع شکلهای قابلاستخراج آهن در خاکرخ بیانگر مرحله و درجه تکامل خاک میباشد. با توجه به اهمیتی که واحد فیزیوگرافی در فرآیندهای خاکساختی دارد، میتوان از طریق مقدار و توزیع شکلهای آهن به بررسی تأثیر انواع واحدهای فیزیوگرافی در تشکیل و تکامل خاک پرداخت. این تحقیق تأثیر دو واحد فیزیوگرافی دشت دامنهای به عنوان پاییندست (شیب 2 تا 5 درصد) و تپه به عنوان بالادست (شیب 8 تا 15 درصد) را در جنوب شهرستان اهر واقع در استان آذربایجانشرقی مورد بررسی قرار داده است. به این منظور شکلهای مختلف آهن در سه خاکرخ از هر واحد (مجموعاً شش خاکرخ) با عصارهگیرهای پیروفسفات سدیم، اگزالات آمونیوم و دیتیونات سدیم اندازهگیری شدند. میانگین مقدار اکسید آهن متبلور در واحد فیزیوگرافی پاییندست 876/2 و در واحد فیزیوگرافی بالادست 76/4 گرم بر کیلوگرم به دست آمد که از نظر آماری، مقایسه میانگین معنیدار میباشد. نتایج به دست آمده مؤید افزایش اکسیدهای آهن متبلور و کاهش اکسیدهای آهن غیرمتبلور و پیوند یافته به مواد آلی در واحد بالادست در مقایسه با واحد پاییندست است. همچنین در این تحقیق برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با روشهای استاندارد اندازهگیری گردید و همبستگی بین شکلهای مختلف آهن با آنها بررسی شد. با توجه به ارتباط سن خاک با شکلهای مختلف آهن، میتوان نتیجه گرفت که خاکهای واقع در واحد بالادست در مقایسه با پاییندست از درجه تکامل بیشتری برخوردارند و این نتایج با نوع واحد از لحاظ ژئومرفولوژیک، درصد رس، عمق سالوم و مقدار نسبی رس کائولینیت مطابقت دارند.
شکل¬های قابل¬ استخراج آهن
واحدهای فیزیوگرافی
فرآیندهای خاکساختی
اهر
2012
07
22
121
135
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_826_77cfa090cfbf4f468a03e4c7c9150a77.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تاثیر کود نیتروژن و ازتوباکتر بر برخی خصوصیات کمی و کیفی توتون گرمخانه¬ای
(Nicotiana tabacum L
محمد علی
ثابتی امیرهنده
علیرضا
فلاح نصرت آباد
مهدی
نوروزی
ابراهیم
امیری
ابراهیم
آذرپور
این مطالعه به منظور بررسی اثر مقادیر کود نیتروژن و ازتوباکتر کروکوکوم بر صفات کمی و کیفی توتون در سال زراعی 1388 در مرکز تحقیقات توتون رشتبه اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل مقادیر کود نیتروژن (صفر، 15، 30 و45 کیلوگرم در هکتار) از منبع نیترات آمونیوم و مایه ازتوباکتر کرکوکوم (صفر، 1 و 2 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که کاربرد کود نیتروژنه بر خصوصیات کمی (بجز تعداد برگ، عرض برگ و شاخص سطح برگ)، جذب نیتروژن و خصوصیات کیفی توتون اثر معنیدار گذاشت. مصرف کود نیتروژن به طور معنیداری موجب افزایش وزن خشک توتون در مقایسه با تیمار شاهد (عدم مصرف کود نیتروژن) شد. به علاوه تلقیح ریشه توتون با ازتوباکتر به طورمعنیداری بر وزن خشک پابرگ، قیمت یک کیلوگرم توتون، جذب نیتروژن و خصوصیات کیفی توتون نیز تاثیر داشت. همچنین با افزایش کود نیتروژن و ازتوباکتر مقدار نیتروژن و نیکوتین افزایش و مقدار قند نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. تیمارN4B3 (45 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه و 2 کیلوگرم در هکتار ازتوباکتر) بیشترین مقدار نیکوتین در پابرگ و کمترین مقدار قند در لچه برگ را داشت. بیشترین قیمت یک کیلوگرم توتون نیز متعلق به تیمار N3B2 (30 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه و یک کیلوگرم در هکتار ازتوباکتر) بود. بطور کلی تلقیح ازتوباکتر کرکوکوم در سطوح پایین کود نیتروژن باعث افزایش خصوصیات کیفی توتون شد که از نظر اقتصادی بسیار موثر بود.
ازتوباکتر کرکوکوم
توتون
قند
نیتروژن
نیکوتین
2012
07
22
135
150
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_827_bf1ff05969866af03a2b5b7d9f9ded09.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
بررسی آزمایشگاهی ضریب دبی در سازه ترکیبی سرریز- روزنه در شرایط سیلابی
بهنام
بلوچی
مهدی
زینی¬وند
سازه ترکیبی سرریز- روزنه به دو منظور اندازهگیری دبی جریان و جلوگیری از انباشته شدن رسوبات در پشت سرریز بکار میرود. ترکیب سرریز با روزنه باعث ایجاد تغییراتی در ضریب دبی میگردد. در تحقیق حاضر با طراحی و ساخت پنج مدل ترکیبی سرریز مثلثی لبه تیز- روزنه مستطیلی، تاثیر پارامترهای هیدرولیکی از جمله فشار آب روی سرریز (h) و پارامترهای هندسی از جمله ارتفاع روزنه (d)، عرض روزنه (b) و فاصله بین بالای روزنه تا راس مثلث (y) بر ضریب دبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات نشان داد که ضریب دبی با افزایش نسبتهای بیبعد h/d، h/b و h/y کاهش مییابد و مدل ترکیبی بیشتر عملکردی شبیه به روزنه دارد. همچنین رابطهای جهت تخمین ضریب دبی جریان با R2=0.97 ارائه گردید. تحلیل حساسیت رابطه نشان داد که نسبت بی بعد h/y دارای بیشترین حساسیت و تاثیر میباشد. رابطه ارائه شده در این تحقیق با برخی معادلات ذکر شده در سایر مقالات مقایسه گردید که ضمن نشان دادن دقت این رابطه، محدودههای مشترک در سایر تحقیقات را نیز مشخص نمود.
آنالیز حساسیت
سرریز مثلثی- روزنه مستطیلی
شرایط سیلابی
ضریب دبی
2012
07
22
152
164
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_828_9a8634f78dec33a4ffd781195502e3b8.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
تعیین میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی بر اساس مدیریت هزینه ( مطالعه موردی: دشت عجب شیر)
جواد
حسین¬زاد
اکرم
جوادی
فاطمه
کاظمیه
منابع آب زیرزمینی، بزرگترین ذخیره قابل دسترس آب شیرین در کره زمین را تشکیل میدهند. اما با توجه به محدودیت آنها و افزایش میزان مصرف نآدیری نخواهد گذشت که جهان با بحران کمبود آب مواجه خواهد شد. این وضعیت برای کشور ایران به دلیل اقلیم خشک و بیابانی هشداردهندهتر است. بر اساس گزارش وزارت نیرو در سال 1386، سالانه 8/4 میلیارد مترمکعب اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی در سطح کشور وجود دارد. سفره آب زیرزمینی دشت عجب شیر که از مناطق مهم کشاورزی استان آذربایجان شرقی میباشد، با مشکل کمبود و تراز منفی سطح آب زیرزمینی مواجه است. بنابراین مطالعه چگونگی مصرف کارآمد و مدیریت صحیح منابع آب زیرزمینی آن ضروری است. مدیریت بر اساس هزینه استخراج یکی از متداولترین روشهای مدیریتی در برداشت آب از منابع زیرزمینی است. در این نوع مدیریت تا جایی از منابع آبی استفاده میشود که هزینه نهایی با سود نهایی برابر شود. با اجرای چنین مدیریتی برای دشت عجب شیر، میزان استخراج آب در طول زمان از منبع زیرزمینی این منطقه تعیین گردید. نتایج حاکی از آنست که به دلیل وضعیت بحرانی این دشت، با روند فعلی حدود 8 سال دیگر میتوان از این سفره آب برداشت کرد اما پس از آن سفره زیرزمینی با لایه شور مواجه خواهد شد و قابل بهرهبرداری نخواهد بود. به این ترتیب صرفه جویی در مصرف آب و جایگزین کردن منابع آبی جدید برای مصرف در بخش کشاورزی موجب بازسازی سفره و بهبود بخشیدن به وضع آن خواهد شد.
برداشت آب
دشت عجب شیر
منابع آب زیرزمینی
هزینه استخراج
2012
07
22
165
172
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1059_49daec1f5b9891a5feabc15d95530d04.pdf
دانش آب و خاک
2008-5133
2008-5133
1391
22
2
بررسی نوسانات عمق آب زیرزمینی در دشت ملایر
حمید
زارع¬ابیانه
مریم
بیات ورکشی
صفر
معروفی
مدلسازی نوسانات سطح آب زیرزمینی بهعنوان یک سری زمانی دارای پیچیدگی و عدم قطعیت در مولفههای آن است که در این بررسی مطالعه گردید. بدین منظور از متغیرهای زمانی عمق آب زیرزمینی در 22 حلقه چاه پیزومتری و بارش سه ایستگاه بارانسنجی در آبخوان دشت ملایر طی 19 سال (1386-1368) استفاده شد. روند در سری دادههای ماهانه، فصلی و سالانه یاد شده با اعمال آزمون ناپارامتریک تخمینگر سن[1] (Qmed) محاسبه و برمبنای قیود تعریف شده، تفسیر و زمان آغاز شدت و جهت روند با بهکارگیری آزمون گرافیکی منکندال[2] انجام شد. مثبت بودن شیب روندها بهمعنای افت عمق آب زیرزمینی و کاهش حجم ذخایر آبخوان دشت ملایر است. نتایج نشان داد در مقیاس زمانی ماهانه در 5/79 درصد چاههای مورد مطالعه، روند دارای شیب مثبت معنیدار شد. شیب در3/16 درصد مثبت و در 2/4 درصد منفی گردید. در مقیاس زمانی فصلی 7/80 درصد روندها شیب مثبت معنیدار داشت و در 8/14 درصد بقیه شیب مثبت و 5/4 درصد شیب منفی بدست آمد. در مقیاس زمانی سالانه محاسبات نشان داد روند در بیشتر چاههای مطالعه شده (8/81 درصد) روند دارای شیب مثبت معنیدار بود. از 2/18 درصد بقیه 6/13 درصد با شیب مثبت و غیرمعنیدار در 6/4 مابقی با شیب منفی غیرمعنیدار مواجه شدند. در مجموع رفتار روند چاههای پیزومتری در جهت افت عمق آب زیرزمینی است که بیانگر وضعیت نامطلوب حاکم بر آبخوان است.
[1] Sen’s estimator
[2] Mann-Kendall
تخمین¬گر سن
دشت ملایر
عمق آب زیرزمینی
من¬کندال
2012
07
22
173
190
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1060_f60dab4a36a013fcc7b9f04186226c09.pdf