TY - JOUR ID - 5047 TI - ارزیابی عملکرد مدل‌های ARMA و CARMA در مدل‌سازی بارش سالانه ایستگاه سینوپتیک ارومیه JO - دانش آب و خاک JA - WS LA - fa SN - 2008-5133 AU - خلیلی, کیوان AU - محمد ناظری تهرودی, محمد AD - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 26 IS - شماره 2- بخش1 SP - 13 EP - 28 KW - بارش KW - دما KW - سرعت باد KW - سری زمانی KW - مدل‌های چند‌متغیره DO - N2 - با توجه به پیچیدگی فرآیندهای هیدرولوژیکی به ­نظر می­رسد روش­های چند­متغیره با در نظر گرفتن عوامل موٌثر بیشتر، بتواند دقت مدل­های سری زمانی و نتایج حاصل از آن‌ها را ارتقا دهد. در واقع، نتایج مدل­های چند­متغیره با دخالت دادن عوامل مؤثر دیگر، می­تواند نتایج توصیف، مدل­سازی و پیش ­بینی پارامترهای مختلف را بهبود دهد. در این مطالعه، مدل­های تک ­متغیره آرما و چند­متغیره خودهمبسته با میانگین متحرک هم­زمان آرما (کارما) جهت مدل­سازی مجموع بارش سالانه ایستگاه سینوپتیک ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت استفاده از مدل­های آرما، از سری زمانی مجموع بارش سالانه در دوره آماری (2010-1961) و جهت مدل­سازی با استفاده از مدل­های  کارما، از سه سری زمانی مجموع بارش سالانه (میلی­متر)، متوسط دمای سالانه (درجه سلسیوس) و متوسط سرعت باد (نات) در دوره آماری مذکور استفاده شد. نتایج نشان داد که با دخالت دادن پارامترهای ذکرشده در مدل، دقت مدل­سازی افزایش می­یابد. به‌طوری‌که در مدل کارما نسبت به مدل آرما، به دلیل ضریب همبستگی بالاتر معادل 960/0 و معیار جذر میانگین مربعات خطای کمتر، معادل 611/21 بین داده­های مدل و مقادیر مشاهداتی، نتایج بهتری به­ دست آمد. هم­چنین بر اساس نتایج حاصل، استفاده از مدل­های چند­متغیره خانواده آرما سبب کاهش میزان خطای مدل به­میزان 31 درصد شده است. UR - https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_5047.html L1 - https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_5047_4d5212949329e952d987b928042617e6.pdf ER -