TY - JOUR ID - 1674 TI - آبشویی نیتروژن در حضور زئولیت غنی‌شده با آمونیوم در دو نوع بافت خاک تحت کشت گندم JO - دانش آب و خاک JA - WS LA - fa SN - 2008-5133 AU - محراب, نرگس AU - چرم, مصطفی AD - Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 24 IS - 2 SP - 159 EP - 170 KW - آبشویی KW - بافت خاک KW - زئولیت غنی‌شده با آمونیوم KW - نیتروژن DO - N2 - آبشویی عناصر غذایی کودها و سموم موجود در خاک، از عوامل مهم تغییر کیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی است. بررسی­ها نشان داده است که درصدی از کودهای نیتروژن از خاکرخ خارج شده و به آبهای زیرزمینی و یا رودخانه­ها می­پیوندد. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر کاربرد زئولیت خام و غنی­شده با آمونیوم بر کاهش آبشویی نیتروژن از خاک تحت کشت گیاه گندم بود. در این مطالعه گلخانه­ای، اثر یک سطح کود شیمیایی اوره 100 کیلوگرم در هکتار، دو سطح زئولیت خام 5 درصد و 10 درصد، دو سطح زئولیت غنی­شده با آمونیوم 5 درصد و 10 درصد وزنی اضافه شده به دو نوع بافت خاک لوم رسی و لوم شنی و یک سطح آبشویی 30 درصد عمق خالص آبیاری، در هشت دور آبیاری متوالی بر نیتروژن آبشویی شده مورد بررسی قرار گرفت. غلظت نیترات خروجی از تیمار کود شیمیایی در خاک لوم رسی و لوم شنی در تمام دورهای آبیاری بیش از تیمارهای زئولیتی بود. کمترین غلظت نیترات و آمونیوم زه­آب در تیمار 10 درصد زئولیت غنی­شده با آمونیوم مشاهده گردید. میزان نیترات و آمونیوم شسته شده از خاک لوم شنی بیش از لوم رسی بود. میزان نیترات خروجی از خاک لوم رسی در دور هشتم آبیاری با استفاده از 10 درصد زئولیت خام و 10 درصد زئولیت غنی­شده به ترتیب 43 درصد و 72 درصد نسبت به کود شیمیایی کاهش نشان دادند. مقایسه زئولیت خام و غنی­شده با آمونیوم نشان داد که زئولیت غنی­شده با آمونیوم در نگهداری نیترات و کاهش آلودگی­ها مؤثرتر است.  UR - https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1674.html L1 - https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1674_958e598f6db7574e3248dc4728aa8929.pdf ER -