TY - JOUR ID - 1393 TI - پیش بینی جریان سالانه رودخانه با استفاده از مدل خودهمبسته تجمعی میانگین متحرک و رگرسیون فازی JO - دانش آب و خاک JA - WS LA - fa SN - 2008-5133 AU - پرویز, لاله AU - خلقی, مجید AU - فاخری فرد, احمد AD - دانشگاه تهران AD - دانشگاه تبریز Y1 - 2009 PY - 2009 VL - 19 IS - بهار و تابستان SP - 65 EP - 82 KW - تخمین پارامتر KW - حوضه آبریز دریاچه ارومیه KW - رگرسیون فازی KW - ماکزیمم درست‌نمایی KW - مدل ARIMA DO - N2 - رشد روزافزون جمعیت و محدودیت منابع آب سطحی در کشور، لزوم پیش‌بینی دقیق‌تر مقدار آورد رودخانه را به دلیل اهمیت در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب از جمله بهره‌برداری از مخازن و طراحی سازه‌های کنترل سیلاب با استفاده از ابزارها و روش‌های نوین مدلسازی می‌طلبد. در این راستا، مدل‌های سری زمانی از دیرباز مورد توجه هیدرولوژیست‌ها بوده‌اند. هدف این تحقیق، ارزیابی کارآیی دو رهیافت کلی مدل سری زمانی و رگرسیون فازی در پیش‌بینی جریان سالانه رودخانه می‌باشد. در مدل خودهمبسته تجمعی میانگین متحرک از رهیافت سری زمانی، کارآیی روش‌های درست­نمایی شرطی و درستنمایی غیر شرطی در تخمین پارامترهای مدل مورد بررسی قرار گرفت. در مدل رگرسیون فازی، به منظور در نظرگرفتن عدم قطعیت حاکم  بر سیستم­های طبیعی، از تابع عضویت مثلثی متقارن و نامتقارن استفاده شد. به منظور مقایسه کارآیی دو مدل مذکور در پیش‌بینی جریان سالانه، آمار آبدهی برخی از ایستگاه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه بکار گرفته شد. نتایج نشان دادند که در بین روش‌های تخمین پارامترها، روش درستنمایی غیر‌شرطی به عنوان روش کارآمد در تخمین پارامترهای مدل ARIMA می‌باشد. مقایسه جریان‌های سالانه پیش‌بینی شده توسط مدل‌های ARIMA و رگرسیون فازی براساس معیارهایی مانند RMSE، دلالت بر عملکرد بهتر رهیافت رگرسیون فازی نسبت به مدل سری زمانی داشت. عملکرد بهتر تابع عضویت مثلثی متقارن نسبت به نوع نامتقارن آن از حیث درنظر گرفتن عدم قطعیت حاکم بر مسئله مدلسازی از دیگر نتایج این تحقیق می‌باشد.  UR - https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1393.html L1 - https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1393_465c92fb8476ae087c6a15b68c83efef.pdf ER -