دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
تحلیل پایداری شیروانی پس از کاهش سطح آب در قوس رودخانه با بررسی کرنش و روش احتمالاتی مونتکارلو
1
13
FA
امیر
ملک پور
استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
malekpour.amir@gmail.com
حامد
نیکنام یوسفی
دانشآموخته کارشناسی ارشد سازههای آبی، گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان
enghamedny@yahoo.com
مهدی
اسمعیلی ورکی
استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
esmaeli.varaki@yahoo.com
در بررسی پایداری دیواره شیبدار (شیروانی) رودخانهها، عدم قطعیت پارامترهای مقاومت برشی خاک و تغییرات مکانی آنها بر دقت نتایج تأثیرگذار میباشند. امروزه تحلیلهای احتمالاتی به عنوان روشهای تکمیلی برای درک احتمال پایداری شیروانی بکار میروند. طی این تحقیق در قوسهای رودخانه شلمانرود گیلان پس از مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی خاک، تحلیل احتمالاتی به روش مونتکارلو انجام شد. بدین منظور فشار منفذی و کرنش در شرایط نشت غیرماندگار به روش اجزای محدود مدلسازی گردیدند. سپس پایداری شیروانی با ترکیب روش مونتکارلو و روشهای تعادل حدی ارزیابی و با نتایج تحقیقات دیگر مقایسه شد. نتایج نشان داد که در قوس 2 (دارای بیشترین انحنا) فشار آب منفذی پس از کاهش سطح آب رودخانه با سرعت کمی مستهلک گردید. همچنین نتایج تحلیل کرنش نشان داد که در تراز پائینتر از سطح آب نرمال رودخانه در قوسهای ملایم، تورم و در قوسهای با انحنای زیاد، فشردگی ایجاد شد. در تحلیل احتمالاتی به روش مونتکارلو با کاربرد رابطه قطعهای معمولی، احتمال ناپایداری شیروانی در بازه زمانی بزرگتری نسبت به رابطه مورگنسترن- پرایس برآورد گردید. همچنین با کاهش سطح آب رودخانه تابع چگالی احتمال ضریب اطمینان، تا 6/9 ساعت روند کاهش احتمال پایداری را نشان داد و در قوس با بیشترین انحنا (مقطع 2) نیز نسبت به قوس با حداقل انحنا (مقطع 4)، با گذشت زمان تغییرات بزرگتر در موقعیت تابع چگالی احتمال ضریب اطمینان مشاهده گردید.
پیچانرود,تحلیل احتمالاتی,تعادل حدی,روش اجزای محدود,مونتکارلو
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7819.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7819_cd1340d5da6955f5189f2c532250faaa.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
اثر سالیسیلیک اسید بر کاهش اثرهای منفی تنش خشکی در گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.)
15
28
FA
روح اله
مرادی
استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان
roholla18@gmail.com
نسیبه
پورقاسمیان
-
nasibeh_30996@yahoo.com
برای بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر برخی شاخصهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه همیشه بهار در شرایط گلخانه و استفاده از سالیسیلیک اسید برای تعدیل اثرات تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل خشکی در چهار سطح (آبیاری مطلوب در حد ظرفیت مزرعهای و آبیاری در 75، 50 و 25 درصد ظرفیت مزرعهای) و سالیسیلیک اسید در چهار سطح (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیمولار) بود. نتایج نشان داد که سطوح آبیاری تأثیرمعناداریرا بر کلیه صفات مورد بررسی داشت. صفات وزن خشک،غلظت کارتنوئید، پرولین و قندهای محلول تحت تأثیرمعنادار تیمار سالیسیلیک اسید قرار گرفتند. برهمکنش آبیاری و سالیسیلیک اسید تأثیرمعناداری بر وزن خشک بوته، غلظت پرولین و قندهای محلول نشان داد. نتایج نشان داد که افزایش شدت تنش خشکی باعث کاهش معنادار شاخصهای رشد و همچنین غلظت کلروفیل a و b شد. غلظت کارتنوئید، قندهای محلول، پرولین و میزان فنل کل با کاهش آب آبیاری افزایش معناداری یافتند. افزایش سطوح سالیسیلیک اسید تا 5/1 میلیمولار باعث افزایش معنادار وزن خشک گیاه،غلظت کارتنوئید و قندهای محلول نسبت به شرایط عدم محلولپاشی شد. امادر غلظت 2 میلیمولار میزان این صفات نسبت به شاهد کاهش یافت. بهطورکلی، نتایج نشان داد که کاربرد سالیسلیک اسید بهویژه سطح 5/1 میلیمولار نقش مثبتی در تعدیل اثرات منفی تنش خشکی نشان داد.
پرولین,فنل,قند,کارتنوئید,کلروفیل
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7820.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7820_6fb0616a9133beab54ab91641ac22df9.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
بهکارگیری الگوریتم رقابت استعماری در بهینهسازی قطر لولههای شبکه آبرسانی شهری (مطالعه موردی: شهرک شهرداری کرمان)
29
41
FA
احسان
معینالدینی
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشکده آب وخاک، دانشگاه زابل
ام البنی
محمدرضاپور
استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
nmohammadrezapour@yahoo.com
محمد جواد
زینلی
کارشناس ارشد مهندسی آب، دانش آموخته سابق دانشگاه زابل
mj.zeynali@yahoo.com
بسیاری از مطالعات در بهینهسازی شبکههای آبرسانی به کاهشدادن هزینههای این زیرساختها اختصاص یافته است. در روشهای بهینهسازی عمومی کمینه سازی هزینه تنها هدف موجود میباشد، اما این عمل در سیستمهای آبرسانی ممکن است باعث کاهش عملکرد و راندمان سیستم شود. بنابراین مدلهای بهینهسازی چند هدفه برای کاهش حجم زیادی از هزینه این سیستمها و افزایش راندمان کارکرد آنها مورد استفاده قرار میگیرند. در تحقیق حال حاضر به مطالعه موردی در یکی از شهرکهای شهر کرمان بهمنظور کاهش هزینههای احداث شبکه لوله های آب جایگزن بهکمک الگوریتم رقابت استعماری وسپس شبیهسازی شبکه با استفاده از نرمافزار واتر جمز[1] پرداخته شد. ابتدا شبکه آبرسانی منطقه مورد مطالعه در محیط واتر جمز مدل شده و سپس بر اساس نتایج شبیهسازی مشخصات شبکه آبرسانی به الگوریتم بهینهسازی وارد گشته و با استفاده از محدودیتهای استاندارد فشار و سرعت، گزینههای بهینه توسط این الگوریتم تعیین شد. با اجرای مجدد نتایج حاصل از مدل بهینهسازی در مدل واتر جمز و کنترل محدودیتها، به برآورد هزینه و مقایسه آنها با یکدیگر پرداخته شد. بررسی نتایج مدل بهینهسازی نشان میدهد که الگوریتم رقابت استعماری بهمیزان قابل توجهی توانسته است تابع هزینه را نسبت به حالت قبل از بهینهسازی شبکه کاهش دهد.<br />
الگوریتم رقابت استعماری,بهینهسازی,شبکه آبرسانی,Water GEMS
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7822.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7822_a8b591f64eb3cc6ca47ccfafe9f58af8.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
تأثیر آرایش شعاعی صفحات مستغرق در افزایش راندمان رسوبشویی مخزن سد
43
56
FA
سمانه
کریمی
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد سازههای آبی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
skarimi156@gmail.com
قربان
مهتابی
استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
ghmahtabi@znu.ac.ir
رسوبشویی تحت فشار یک از روشهای رایج در رسوبشویی هیدرولیکی مخازن سد است. در این روش، رسوباتی که در مخزن تهنشین شدهاند، بهوسیله دریچه تخلیه تحتانی سد همراه با جریان آب خروجی تخلیه میشوند. در این تحقیق با کارگذاری صفحات مستغرق با آرایش شعاعی در جلوی تخلیه کننده، تأثیر این آرایش در افزایش قدرت جریان گردابی و افزایش عملکرد رسوبشویی تحت فشار مورد آزمایش قرار گرفت. تأثیر پارامترهای مختلف آرایش شعاعی شامل فاصله میانی صفحات اصلی(<em>L</em><em><sub>m</sub></em>)، فاصله مابین صفحات اصلی و جانبی (<em>L</em><em><sub>s</sub></em>) و فاصله صفحات جانبی از دیواره (<em>L</em><em><sub>v</sub></em>) بر روی این پدیده در سه عمق مختلف آب مخزن (20، 30 و 40 سانتیمتر) بررسی گردید. براساس نتایج، مقادیر بهینه طولهای بیبعد پارامترهای آرایش شعاعی 5/0 <em>L</em><em><sub>m</sub></em><em>/D</em>=، 25/0 <em>L</em><em><sub>s</sub></em><em>/D</em>= و 2/0 <em>L</em><em><sub>v</sub></em><em>/D</em>= بهدست آمد (<em>D</em>، قطر دریچه تخلیه تحتانی). در بهترین آرایش شعاعی صفحات و در شرایط هیدورلیکی مختلف، عملکرد رسوبشویی بهطور متوسط در حدود 33/11 برابر نسبت به مدل شاهد افزایش یافت. در آرایش شعاعی، با افزایش عمق آب مخزن، عملکرد رسوبشویی افزایش یافت. این شرایط یعنی رسوبشویی بیشتر در عمق بالا، یک مزیت نسبی برای اجرای رسوبشویی است. بهعبارت دیگر، عملیات رسوبشویی در حالت مخزن پر راندمان بالایی داشته و نیاز به تخلیه آب مخزن نیست.<br />
آرایش شعاعی,رسوبشویی,صفحات مستغرق اصلی,صفحات مستغرق جانبی,عمق آب
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7823.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7823_824449c47cc5c75d459cc6dbde426a94.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
بررسی عددی تأثیر طول آبشکن مستغرق بر الگوی جریان در کانال باز مستقیم
57
69
FA
افشین
اقبال زاده
استادیار گروه مهندسی عمران-آب، دانشکده فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات پیشرفته آب و فاضلاب، دانشگاه رازی کرمانشاه
eghbalzadeh@gmail.com
مختار
رستم نژاد
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر
moxtar_1362@yahoo.com
محمد
واقفی
دانشیار سازه های هیدرولیکی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
mohamadvaghefi@yahoo.com
سمیه
الیاسی
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه رازی کرمانشاه
s.elyasi_eleven@yahoo.com
یکی از اهداف مهم علم مهندسی رودخانه، محافظت از سواحل رودخانهها از پدیده فرسایش ساحل خارجی آنها و جلوگیری از جابهجا شدن مجرای اصلی آنهاست. آبشکن از جمله سازههای هیدرولیکی است که بهمنظور حفظ سواحل از فرسایش و تثبیت کنارهها و افزایش عمق آب رودخانه کاربرد فراوانی دارد. با توجه به کاربرد گسترده این سازه، شناخت الگوی جریان اطراف آن از اهمیت فراوانی برخوردار است. از آنجا که الگوی جریان در این ناحیه پیچیده و دارای ماهیت سهبعدی است، شبیهسازی آن در این تحقیق بهصورت سه بعدی انجام پذیرفت. شبیهسازی جریان عبوری از آبشکن مستغرق توسط نرمافزار FLOW-3D صورت گرفت. برای مدلسازی سطح آزاد از روش VOF و برای شبیهسازی آشفتگی از مدل RNG k-ε استفاده شده است. بر اساس مقایسه نتایج حاصل از شبیهسازی عددی در خصوص پارامترهای سرعت طولی و عمق جریان مشخص شد مدل عددی میتواند بهخوبی عبور جریان از آبشکن مستغرق را شبیهسازی نماید. در ادامه اثر طول آبشکن بر پروفیلهای سرعت، سطح آزاد و الگوی جریان بررسی شد. بر اساس نتایج بهدست آمده، با افزایش طول آبشکن سرعت بیشینه طولی در دماغه آبشکن افزایش یافت. در حالت آبشکن با طول 1/0 متر این سرعت 24 درصد و در حالت آبشکن با طول 4/0 متر این سرعت 59 درصد نسبت به سرعت متوسط افزایش نشان داد. همچنین با افزایش طول آبشکن سطح آب در بالادست افزایش مییابد.<br />
الگوی جریان,آبشکن مستغرق,شبیهسازی عددی,کانال مستقیم
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7828.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7828_c5a19d67c56c15ee16fa5ef04bd2aea1.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
ارتباط ضریب جریان با رطوبت سطحی خاک و سطح تراز ایستابی آبهای زیرزمینی (مطالعه موردی: عجبشیر)
71
82
FA
اسرا
عصری
دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
asrasry@gmail.com
رضا
صالحینیا
دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
احمد
فاخریفرد
استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
کاهش سهم جریان ورودی رودخانهها به مخازن آب کشور ازجمله دریاچه ارومیه از مهمترین مسائل روز صنعت آب کشور است بنابراین نقش ضریب جریان برای تعیین جریان ناشی از هر بارش بهمنظور پیشبینی و مدیریت جریان رودخانه حائز اهمیت است. رطوبت خاک، بهویژه رطوبت خاک سطحی، نقش بسزایی در چرخه آبی طبیعت، خصوصاً در توزیع بارش و تبدیل آن به رواناب و نفوذ، ایفا مینماید. جریان رودخانه از طریق نفوذ همواره بر سطح تراز ایستابی آبهای زیرزمینی تأثیرگذار است. لذا بررسی ارتباط ضریب جریان با رطوبت سطحی خاک و تراز سطح ایستابی بهمنظور تعیین حجم مقادیر رواناب ناشی از بارش میتواند یکی از مهمترین مسائل درزمینه مدیریت منابع آب باشد. در این تحقیق از تصاویر سنجنده مودیس جهت برآورد تغییرات مکانی و زمانی رطوبت خاک استفاده گردید و ارتباط ضریب جریان لحظهای (رویدادهای بارش-رواناب) با تراز سطح ایستابی روزانه و همچنین ارتباط آن با رطوبت سطحی خاک روزانه مستخرج از تصاویر مودیس در دو ایستگاه هیدرومتری واقع در ابتدا و انتهای رودخانهی قلعه چای که به دریاچه ارومیه تخلیه میگردد، بررسی شد. نتایج حاکی از آن بود که رابطه مستقیم بین ضریب جریان و تراز سطح ایستابی برای ایستگاههای شیشوان و ینگجه با ضریب همبستگی 9/0 و 84/0 وجود دارد، همچنین ارتباط مستقیم ضریب جریان با رطوبت سطحی خاک روزانه برای ایستگاههای شیشوان و ینگجه با ضریب همبستگی 792/0 و 815/0 محاسبه گردید.
تصاویر سنجنده مودیس,رطوبت سطحی خاک,ضریب جریان,رودخانه,قلعهچای
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7829.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7829_330aca48745b49a51d1855bfbf0efa39.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
تأثیر برداشت شن و ماسه بر روی میزان و دانهبندی بار بستر رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه زارم رود، استان مازندران)
83
95
FA
برداشت شن و ماسه از بستر رودخانههای کشور در سالهای اخیر افزایش یافته است که این عمل موجب تغییراتی در سامانه رودخانهها میشود. برداشت بیرویه و بدون در نظر گرفتن ظرفیت تولید رسوب رودخانه، تغییرات مورفولوژی و تغییرات بیلان رسوبی رودخانه را منجر میشود. در این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه زارم رود بر روی میزان و دانه بندی بار بستر، با جاگذاری نمونه بردارهای چالهای نمونههای بار بستر برداشت شد. تحلیل دانهبندی رسوبات به روش استاندارد ASTM بهصورت جداگانه برای هر نوبت نمونهبرداری در نمونهبردارها انجام گردید. همچنین وزن آنها در آزمایشگاه اندازهگیری شد. سپس با استفاده از نرمافزار GRADISTAT اندازه قطرهای D<sub>10</sub>، D<sub>50</sub>، D<sub>90</sub>، میانگین و مقادیر معیارهای جورشدگی، چولگی و کشیدگی بر حسب میکرون و مقیاس Φ بدست آمد. سرانجام در محیط نرم افزار SPSS22 اختلاف معنیداری آمارههای رسوبی اندازهگیری شده مقطع بالادست با مقطع پاییندست معدن شن و ماسه بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که اندازه قطرهای D<sub>10</sub>، D<sub>50</sub>، D<sub>90</sub>، میانگین و جورشدگی در مقطع بالادست با مقطع پاییندست معدن شن و ماسه اختلاف معنیداری را نشان میدهد. با این وجود متغیرهای چولگی و کشیدگی ذرات رسوبی بار بستر در مقطع بالا دست و پاییندست معدن شن و ماسه اختلاف معنیداری ندارد. همچنین برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه در بازه مورد نظر موجب ایجاد فرسایش بستر، برهم ریختگی لایههای رسوبی و تغییر در بیلان رسوبی میشود.
برداشت شن و ماسه,دانه بندی رسوبات,رودخانه زارم رود,نرم افزار GRADISTAT,نمونه بردار چالهای
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7835.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7835_88b18ca70c7f26ba9eed6ddd5450a468.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
بررسی نوسان مانع با وجود مانع ثابت در بالادست کانال روباز با استفاده از مدل فیزیکی
97
106
FA
محمد رضا
اطمینان
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سازه های آبی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
etminanagri1988@yahoo.com
احمد
جعفری
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
jafary_ahmad@yahoo.com
سعید
جلیلی
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
saeed1335@yahoo.com
جواد
ظهیری
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
zahiri1983@gmail.com
سازههای آبی، در برخی مواقع موانعی در مسیر حرکت آب هستند که باعث ایجاد گردابههای نوسانی در پاییندست موانع میشود. این گردابهها نیروهای نوسانی به مانع وارد کرده و پایداری سازه را دچار مشکل مینماید. در سالهای اخیر از این پدیده در جهت تولید انرژی پاک استفاده میشود. در تحقیق حاضر نوسان مانع با وجود مانع ثابت در بالادست مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایشها با استفاده از مانع مثلثی در دبیهای متغیر با فواصل مختلف مانع در بالادست صورت پذیرفت. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر پارامترهای سرعت و فاصله مانع بالادست بر میزان فرکانس نوسانات میباشد. با تحلیل ابعادی، پارامترهای بیبعد عدد استروهال، عدد رینولدز و نسبت فاصله به قطر بهدست آمد. نمودارهای مربوط به رابطه عدد رینولدز و نیز فاصله به قطر در برابر اعداد استروهال ترسیم شدند. در پایان با استفاده از تجزیه و تحلیل دادهها و نرمافزار SPSS20 رابطهای جدید جهت برآورد عدد استروهال ارائه شد. با صحت سنجی رابطه ارائه شده، پیشبینی نسبتا خوب آن مورد تایید قرار گرفت.
عدد استروهال,عدد رینولدز,مانع,مدل فیزیکی,نوسان
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7836.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7836_3c3c175874618c929bda701c7dad0aae.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
تحلیل خشکسالی هواشناسی با استفاده از الگوریتم بهینهسازی ازدحام ذرات- شبکههای عصبی مصنوعی بر مبنای شاخص MSPI
107
120
FA
مریم
شفیعی نجد
دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، پردیس خودگردان تبریز، دانشگاه تبریز
mshafieinajd@yahoo.com
یوسف
حسنزاده
استاد، گروه مهندسی عمران آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
محمد تقی
اعلمی
استاد، گروه مهندسی عمران آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
mtaalami@tabriz.ac.ir
امین
عبدی کردانی
دانشآموخته دکتری، گروه مهندسی عمران آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
amin.abdi@yahoo.com
پدیده خشکسالی یکی از بلایای طبیعی میباشد که احتمال وقوع آن در تمام مناطق اقلیمی امکانپذیر است و در هر منطقهای که روی میدهد، باعث ایجاد آسیبهای جدی در محیط زیست و زندگی انسانها میشود. بنابراین، پیشبینی این پدیده مضر، میتواند تأثیر قابل توجهی در مدیریت منابع آب داشته باشد و آثار مخرب آن را تا حد امکان کاهش دهد. در این مطالعه، ابتدا با استفاده از شاخص بارندگی استانداردشده چند متغیره (MSPI)، مشخصههای خشکسالی در حوضه آبریز لیقوانچای بهدست آمد و سپس از شبکههای عصبی مصنوعی (ANN) جهت پیشبینی شاخص فوق استفاده گردید. جهت آموزش شبکههای عصبی مصنوعی و تخمین بهینه وزنهای آن، الگوریتم بهینهسازی ازدحام ذرات (PSO) بهکار برده شد و عملکرد آن با الگوریتم پس انتشار خطا (BP) مورد مقایسه قرار گرفت. در این راستا سناریوها و ساختارهای مختلفی در نظر گرفته شد و سپس با استفاده از آزمونهای نیکوئی برازش، میزان دقت هر یک از آنها محاسبه گردید. نتایج حاصل، برتری مدل ANN-PSO نسبت به مدل ANN-BP در پیشبینی خشکسالی را نشان داد.
الگوریتم بهینهسازی ازدحام ذرات,حوضه آبریز لیقوانچای,خشکسالی هواشناسی,شاخص بارندگی استانداردشده چند متغیره,شبکههای عصبی مصنوعی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7838.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7838_1ba7e8a3684d8324b46b29e694ad556b.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
کاربرد روشهای ELECTRE TRI و پارامتریک در ارزیابی تناسب بخشی از اراضی دشت مغان برای کشت ذرت تحت آبیاری بارانی
121
137
FA
جواد
سیدمحمدی
0000-0002-5890-9917
دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
jseyedmohammadi@swri.ir
علی
اصغر جعفرزاده
استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
فریدون
سرمدیان
استاد گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
f.sarmad@ut.ac.ir
فرزین
شهبازی
دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
farzinshahbazi@gmail.com
محمد علی
قربانی
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
dr.mohammadali ghorbani@ tabrizu.ac.ir
تعیین تناسب اراضی برای نیل به کشاورزی پایدار و حفاظت محیط زیست، بدلیل کاهش زمینهای مستعد در دهه گذشته بسیار مهم و ضروری است. در این تحقیق روشهای پارامتریک استوری و ریشه دوم و همچنین روش چند معیاره الکتره ترای به منظور ارزیابی تناسب بخشی از اراضی دشت مغان به مساحت تقریبی 12000 هکتار با مطالعه 167 خاکرخ برای کشت ذرت تحت آبیاری بارانی استفاده شدند. پس از نمونهبرداری، تجزیه نمونهها، ردهبندی خاکها و استخراج مقادیر ویژگیها با اعمال ضرایب وزنی، نهایتاً 8 ویژگی عمق خاک، آهک، گچ، pH، EC، ESP، شیب و اقلیم با استفاده از روشهای تجزیه به مؤلفههای اصلی و فاصله اقلیدسی برای محاسبات ارزیابی تناسب اراضی انتخاب شدند. وزنهای معیارها با استفاده از روش ماتریس مقایسه زوجی و مقادیر مرز بین کلاسها و آستانهها در روش الکتره ترای با استفاده از جدول نیازمندیها و دادههای ویژگیهای خاک و اراضی تعیین گردیدند. مقایسه آماری میانگین رتبههای اختصاص یافته به کلاسهای تناسب در سطح کل منطقه و گروههای بزرگ خاک نشان داد که نتایج هر سه روش با هم اختلاف معنیداری داشته و روش الکتره ترای رتبه بهتری به خود اختصاص داده است. آزمونهای هاتلینگ و ویلکس در تجزیه واریانس چند متغیره دقت تفکیک کلاسهای تناسب در روش الکتره ترای را با توجه به مقدار P-value آنها مناسب نشان دادند. همچنین مقایسه میانگین مقادیر ویژگیهای خاک و اراضی بین کلاسهای تناسب تفکیک شده در روش الکتره ترای با آزمون LSD اختلاف معنیدار را نشان داد که حاکی از دقت بالای این روش به دلیل تعیین حدود مناسب انتقالی (مرز بین کلاسها)، مقادیر مناسب آستانهها و وزنهای ویژگیها و استفاده از روابط و اصول منطق فازی در اجرای فرآیندهای محاسبات میباشد.
استوری,الکتره ترای,تحلیل آماری,ریشه دوم,کشت آبی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7839.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7839_4cb435416788bfb9827b17d500a561d9.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
بررسی دقت معادلات زهکشی متداول در تعیین فاصله زهکشهای زیرزمینی در منطقه مغان
139
150
FA
کرامت
اخوان
استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)
akhavang120@gmail.com
زهرا
محمد خانی
دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه ارومیه
سید علی اشرف
صدرالدینی
استاد گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز
alisadraddini@yahoo.com
در شرایط اقلیمی با بارندگی ناچیز و تبخیر زیاد ایران، اعمال آبیاری با مدیریت نامناسب باعث شوری و ماندابی شدن قسمت وسیعی از اراضی کشور شده است. با توجه به اهمیت تحقیقات در موضوع زهکشی و وجود 20 هزار هکتار اراضی زهدار در منطقه مغان، این پژوهش بهمنظور دستیابی به روابط و فرمولهای مناسب تعیین فاصله زهکشهای زیرزمینی در مزرعه آزمایشی بهوسعت حدود 18 هکتار در قطعه 807 بخش 3 مجتمع کشت و صنعت مغان به اجرا درآمده است. سه سیستم زهکشی شامل فاصلههای 50، 100 و 150 متری بین لولههای زهکشها با طول 200 متر در مزرعه آزمایشی موردنظر پیاده و اجرا شد و با انجام عملیات آبیاری، نسبت به اندازهگیری دادههای سطح ایستابی و دبی خروجی زهکشها اقدام گردید. مقایسه روشهای تعیین فاصله لولههای زهکش زیرزمینی نشان داد که بهترتیب فرمولهای حماد با 3 درصد، باور و وانشیلفگارد با 6 درصد و وانشیلفگارد با 7 درصد متوسط انحراف از فاصله واقعی زهکشهای زیرزمینی بهترین دقت را دارا بودند. از بین روشهای معمول تعیین فاصله زهکشهای زیرزمینی، بهترتیب استفاده از روشهای باور و وانشیلفگارد، دام، گلوور و وانشیلفگارد در این منطقه توصیه میشود. دقت این چهار فرمول در تعیین فاصله زهکشهای زیرزمینی تفاوت قابل توجهی با یکدیگر نشان نداد. اگرچه عملکرد زهکشهای 50 و 150 متری تقریبا یکسان بود با این وجود برای افزایش درجه اطمینان کنترل سطح ایستابی توسط زهکشها، توصیه میگردد فاصله زهکشها در بیشترین حالت 100 متر درنظر گرفته شود.
زهکشی زیرزمینی,طراحی,معادلات زهکشی,مغان
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7840.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7840_60f78305c6833dd5d8c1a0c1cfd5aa89.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
برنامهریزی بیان ژن و کاربرد آن در مدلسازی فعالیت آنزیم نیتراتریداکتاز در شرایط شوری
151
163
FA
نیر
محمدخانی
استادیار مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه
nayer.mohammadkhani@yahoo.com
مسلم
ثروتی
استادیار مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه
moslemservati@gmail.com
مریم
رحمتی
دانشآموخته کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تبریز
m.rahmati00@gmail.com
فعالیت آنزیم نیتراتریداکتاز میتواند شاخص مناسبی برای جذب نیترات در حضور کلر و تحمل گیاه به شوری باشد. برنامهریزی بیان ژن یک مدل ریاضی بین متغیّرهای ورودی و خروجی بوده و توانایی انتخاب پارامترهای مؤثر در مدل را دارد. در این تحقیق محتوای یونی ریشه (کلر، سدیم، نیترات و پتاسیم) در دو ژنوتیپ انگور (قرهشانی و قزلاوزوم) بهعنوان پارامترهای مؤثر بر فعالیت نیتراتریداکتاز وارد مدل برنامهریزی بیان ژن شدند. نتایج نشان داد که جذب نیترات تحت شوری کاهش یافت، همچنین در غلظتهای بالای نیترات کاهش در ژنوتیپ حساس به شوری بیشتر بود. بهعبارتدیگر در انگور سیستم انتقال با تمایل پایین (LATS) نسبت به سیستم انتقال با تمایل بالا (HATS ) به شوری حساستر بود. فعالیت آنزیم نیتراتریداکتاز با افزایش غلظت نیترات در ریشه در هر دو ژنوتیپ افزایش یافت .مقایسه نتایج حاصل از کاربرد سه مجموعه عملگر ریاضی نشان داد که بیشترین ضریب همبستگی و کمترین میانگین مربعات خطا در دوره آموزش برای حالتی است که از مجموعه عملگرهای مدل پیشفرض بهره برده شود، اما در مرحله آزمون عملگرهای اصلی همراه با جذر و توان نشاندهنده نتایج بهتری در مقایسه با سایر مجموعه عملگرها بود. همچنین مطابق با مدل پیشنهادی بهترتیب نیترات، کلراید، سدیم و پتاسیم بهعنوان متغیرهای مؤثر انتخابی در کاهش فعالیت آنزیم نیترات ریداکتاز مشارکت میکنند.
انگور,برهمکنش نیترات-کلر,شوری,عملگرهای ریاضی,محتوای یونی ریشه
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7841.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7841_111ae2887684b0ae4b6499291d2c0dc2.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
تغییرات روابط آبی و شاخصهای فتوسنتزی نهال زیتون رقم زرد در پاسخ به شوری آب آبیاری و تراکم خاک
165
178
FA
تورج
خوش زمان
دانشجوی دکترای فیزیک و حفاظت خاک، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
t_khoshzaman@yahoo.com
احمد
گلچین
استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
مهدی
طاهری
عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
taheritekab136@gmail.com
داوود
زارع حق
استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
محمود
عظیمی
عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات اصلاح بذر و نهال، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
mahmoud.azimiir@gmail.com
پاسخ نهالهای زیتون رقم زرد (<em>Olea europaea</em> L. cv. Zard) به سطوح مختلف شوری آب آبیاری و تراکم خاک در رطوبت ظرفیت مزرعه، در گلخانه بررسی شد. خاکی با بافت شن لومی رد شده از الک 76/4 میلیمتری به نحوی داخل استوانههایی از جنس پیویسی با قطر 15 سانتیمتر ریخته شد که سطوح مختلف تراکم در آنها ایجاد گردد. نهالهای یکساله ریشهدار زیتون به استوانهها انتقال داده شدند و پس از استقرار نهالها، با آبهایی با هدایت الکتریکی مختلف به مدت پنج ماه و هر سه روز یکبار، آبیاری شدند. برخی ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی نهال ها اندازهگیری شد. با افزایش شوری آب آبیاری میزان تعرق، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز، محتوای نسبی آب برگ، پتانسیل آب ساقه، اختلاف دمای برگ با محیط و شاخص کلروفیل به خاطر حفظ آب در بافتهای گیاه، کاهش یافتند، کارآیی لحظهای مصرف آب، نشت یونی و غلظت سدیم به دلیل کاهش تعرق و عکسالعمل ساز و کارهای تحمل به شوری، افزایش یافتند. با افزایش تراکم خاک محتوای نسبی آب برگ، پتانسیل آب ساقه و اختلاف دمای برگ با محیط به دلیل کاهش جذب آب کاهش یافتند. شاخصهای فتوسنتزی نهال زیتون رقم زرد در هدایت الکتریکی بیشتر از 8 دسیزیمنس بر متر بطور معنیداری کاهش نشان دادند.
تراکم خاک,تنش شوری,روابط آب خاک و گیاه,زیتون,فتوسنتز
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7856.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7856_4bcf1ae6f81588559367f0708aec0811.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
ارزیابی تناسب اراضی برای جو دیم با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و GIS در بخشی از کوهین
179
192
FA
سید امین
موسوی
دانشجوی دکتری گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه تبریز
amin_mousavi@ut.ac.ir
فریدون
سرمدیان
استاد گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه تهران
f.sarmad@ut.ac.ir
عباس
طاعتی
دانشجوی دکتری گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه شهرکرد
taatyabbas@ut.ac.ir
بهرهبرداری از اراضی در نتیجهی افزایش جمعیت، درسطح وسیعی افزایش یافته است. بنابراین لازم است به منظور افزایش عملکرد و استفادهی پایدار، اراضی در راستای استعداد خود مورد بهرهبرداری قرار گیرند. از آنجا که ارزیابی تناسب اراضی مسئله چند عاملی است نیاز به تکنیکی دارد تا عوامل را همزمان ارزیابی کند. در این راستا روشهای تصمیمگیری چند معیاره (از جمله تحلیل سلسله مراتبی AHP) بطور گسترده استفاده شده است. هدف از این تحقیق، ارزیابی تناسب اراضی برای جو دیم در قسمتی از اراضی کوهین به مساحت 500 هکتار با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP و GIS میباشد. بر اساس مطالعه 23 پروفیل خاک، تفسیر عکسهای هوایی منطقه (40000/1)، خصوصیات مورفولوژی خاکها در 16 واحد مختلف (واحد اراضی) منطقه، ارزیابی تناسب اراضی در این واحدها صورت گرفت. بدین منظور، نه معیار شامل درصد آهک، درصد کربن آلی، درصد سنگریزه سطحی، عمق خاک، بافت خاک، pH، ACEC، درصد شیب و شرایط اقلیمی بعنوان فاکتورهای موثر در رشد جو دیم انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامههای تکمیل شده (30 پرسشنامه) توسط کارشناسان و نرم افزارExpert Choice، وزنهای همه فاکتورها محاسبه، سپس با ضرب مقادیر واقعی نرمال شده همه معیارها در وزنهای نسبی محاسبه شده، وزن نهایی هر یک از معیارها مشخص شد. نتایج نشان داد که از بین 16 واحد اراضی، حداکثر و حداقل شاخص به ترتیب 25/64 (واحد 11) و 12/37 (واحد 4) وجود دارد. همچنین در تمام واحدها بیشترین و کمترین وزن به ترتیب متعلق به معیار شیب و اقلیم بود.
تناسب اراضی,جو,کوهین,عکسهای هوایی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7859.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7859_2d45d2ebf87fce2cddff283df55519d0.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
اثر لجن فاضلاب بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک و عملکرد گندم
193
206
FA
فاطمه
شهبازی
دانش آموخته کارشناسی ارشد محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
f.shahbazi116@yahoo.com
سمیه
قاسمی
استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
somayeghasemi@yahoo.com
حمید
سودائی زاده
استادیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
hsodaie@yazd.ac.ir
هادی
پوردارا
استادیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
h_pourdara@yazd.ac.ir
کبری
ایاسه
استادیار گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه یزد
kobraayaseh@yahoo.com
لجن فاضلاب یکی از منابع مهم مواد آلی، نیتروژن، فسفر و دیگر مواد غذایی است که با مدیریت مناسب میتواند به عنوان یک کود آلی در بهبود و باروری خاک مورد استفاده قرار گیرد. در این تحقیق به منظور بررسی تأثیر لجن فاضلاب بر عملکرد دو رقم گندم سیوند و روشن و برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک، آزمایشی در قالب طرح کاملا" تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار و سه سطح لجن (صفر، 60 و 120 گرم بر کیلوگرم خاک) در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یزد اجرا گردید. نتایج نشان داد که کاربرد لجن فاضلاب در مقایسه با تیمار شاهد باعث افزایش معنیدار سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، تعداد دانه و وزن کل دانه دو رقم مورد مطالعه شد، اما ارتفاع گیاه رقم روشن در تیمار شاهد بیشتر از تیمارهای لجن فاضلاب بود. با افزایش سطح کاربرد لجن فاضلاب، هدایتالکتریکی خاک نیز افزایش یافت، در حالی که pH خاک و چگالی ظاهری خاک در سطوح 60 و 120 گرم بر کیلوگرم لجن در مقایسه با تیمار شاهد کاهش معنیداری نشان داد. همچنین تیمارهای لجن فاضلاب در مقایسه با تیمار شاهد باعث افزایش معنیدار درصد کربن آلی، نیتروژن کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک شد. با توجه به نتایج این تحقیق، لجن فاضلاب از طریق بهبود برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند باعث حاصلخیزی خاک و افزایش عملکرد گیاه شود<em>.</em>
گندم روشن,گندم سیوند,لجنفاضلاب,مناطق خشک و نیمهخشک,موادغذایی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7869.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7869_63d7987e11ee7eec6e90beb8d18bd904.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
ارزیابی تثبیت بیولوژیک نیتروژن برخی جدایههای ازتوباکتر در محیط کشت جامد و مایع LG به روش کجلدال
207
218
FA
مهدی
لیلاسی مرند
دانشجوی کارشناسی ارشد بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
محمد رضا
ساریخانی
دانشیار بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
msarikhani@yahoo.com
روشهای مختلفی برای اندازهگیری تثبیت بیولوژیک نیتروژن وجود دارد که عمدتاً شامل سنجش احیا استیلن، بکارگیری نیتروژن نشاندار و روش اختلاف نیتروژن میباشند. دقت و حساسیت این روشها متفاوت است، ولی مقدور نبودن بعضی از این روشها در همه آزمایشگاهها ایجاب مینماید که از روشهای سادهتر برای ارزیابی مقدار تثبیت نیتروژن استفاده نمود، هرچند برخی از این روشها دقت کمتری دارند. در این تحقیق میزان تثبیت نیتروژن تعدادی جدایه باکتری از جمله جنس <em>ازتوباکتر</em> به روش کجلدال مورد آزمایش قرار گرفت. تعداد 22 جدایه باکتریایی برای انجام آزمایش استفاده شدند. جدایههای مورد آزمون در محیط کشت جامد و مایع LG کشت داده شده و تثبیت نیتروژن در کشتهای جامد و مایع اندازهگیری شد. نتایج حاصل از هضم، تقطیر و تیتراسیون (کجلدال) نمونههای رشد یافته بر محیط کشت جامد نشان داد بیشترین میزان تثبیت نیتروژن در جدایههای 14SP-Ш و 14SP2-1 به ترتیب برابر با 10/261 و 64/258 میکروگرم بر گرم محیط کشت و در تهنشست محیط کشت مایع در جدایه 14SP-Ι، برابر با 80 میکروگرم در میلیلیتر به دست آمد. نتایج حاصل از محیط کشت مایع و جامد بیانگر این است که بیشترین میزان نیتروژن در جدایههای 14SP-Ι و 14SP2-1 متعلق به <em>ازتوباکترکروکوکوم</em>،<em> سودوموناس</em> 35SP-2، و <em>اکروموباکتر</em> 14SP-Ш میباشد. نتایج به دست آمده در هر دو محیط کشت جامد و مایع همبستگی بالایی (<sup>**</sup>69/0=r) را نشان داد. به نظر میرسد، استفاده از این روش برای غربالگری باکتریهای کارآمد در تثبیت نیتروژن میتواند مورد استفاده قرار گیرد و از میان جدایههای مورد آزمون میتوان سویههای 14SP-Ι، 14SP-Ш، 14SP2-1، 35SP-2 و 44SP-2 را برای انجام آزمایشهای گلخانهای و مزرعهای پیشنهاد نمود.<br />
ازتوباکتر,تثبیت نیتروژن,روش اختلاف,محیط فاقد نیتروژن
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7871.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7871_40082630a8fb293cf31ab1f1a7aed328.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
بررسی اثر نوع کاربری اراضی بر تخلخل خاک با استفاده از پردازش تصویر
219
233
FA
علی اصغر
جعفرزاده
استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
ajafarzade@tabrizu.ac.ir
مهدی
نوروزی
دانشجوی دکتری گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
mehdi_uni2000@yahoo.com
حسین
رضایی
استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
این پژوهش بهمنظور بررسی اثرات نوع کاربری اراضی بر تخلخل خاک در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرکج با استفاده از پردازش تصویر مقاطع نازک خاک انجام شد. آزمایشات با مطالعه پنج خاکرخ در پوششهای گیاهی مختلف شامل باغ سیب، درختان سوزنی برگ، یونجه، کلزا و زمین بایر انجام و از برشهای نازک، 450 عکس با فرمت TIFF توسط دوربین متصل به میکروسکوپ تهیه و منافذ از کانیها با لام لاندا متمایز گردید. در یک آزمایش فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی (CRD)، نمونههای دست نخورده خاک با سه تکرار از افقهای A یا Ap، Bw وC آماده و برشهای نازک خاک تهیه شده با میکروسکوپ پلاریزان مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بهدست آمده نشان داد که مساحت کل منافذ در باغ سیب و سوزنی برگ بیش از کاربریهای یونجه و کلزا و زمین بایر بوده و این امر میتواند در ارتباط با سیستم ریشه و ماده آلی در اراضی مذکور باشد. همچنین فراوانی ویژگیهایی از قبیل درجه گردواری و استحکام منافذ در پوشش سوزنی برگ بیشتر از اراضی یونجه، کلزا و بایر میباشد. در کاربریهای یونجه، کلزا و اراضی بایر بُعد فرکتال منفذ خاک (Dmp) و ذرات جامد خاک (Dms) به ترتیب بهطور معنیداری کاهش و افزایش یافته است، لذا نتایج کمی و آماری بیانگر تأثیر معنیدار نوع کاربری اراضی بر منافذ و ریزساختار خاک میباشد.
ابعاد فرکتالی,درجه گردواری,ریزساختار,منافذ,میکرومرفولوژی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7872.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7872_5e1848385bc292f9a616b47519f41b05.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
28
2
2018
06
22
مدلسازی و تعیین پارامترهای تاثیرگذار در ضریب مقاومت جریان کانالهای فرسایشپذیر با شکل بستر تلماسه (دون) با استفاده از رگرسیون بردار پشتیبان
235
248
FA
کیومرث
روشنگر
دانشیار، گروه مهندسی عمران آب، دانشکده فنی و مهندسی عمران دانشگاه تبریز
roshangari@tabrizu.ac.ir
محمد تقی
اعلمی
استاد، گروه مهندسی عمران آب، دانشکده فنی و مهندسی عمران دانشگاه تبریز
mtaalami@tabriz.ac.ir
سید مهدی
ثاقبیان
دانشجوی دکتری مهندسی عمران – سازههای هیدرولیکی، دانشکده فنی و مهندسی عمران دانشگاه تبریز
در مطالعه هیدرولیکی کانالها و رودخانهها، تعیین ضریب مقاومت جریان برای محاسبه دبی، سرعت و عمق جریان امری ضروری بوده و محاسبه مقادیر عددی این ضریب، با توجه به تأثیرگذاری پارامترهای مختلف بر آن پیچیده و مشکل است. در این پژوهش با بهرهگیری از روش ماشین بردار پشتیبان بهعنوان یکی از روشهای یادگیری ماشینی، مقادیر ضریب زبری جریان در بستر فرسایشپذیر با شکل بستر تلماسه (دون)، برای چهار سری از دادههای آزمایشگاهی معتبر در سه سناریو (مدل براساس مشخصات جریان، شکل بستر و جریان و مصالح بستر و جریان) تخمین زده شده و نرخ تأثیر پارامترهای ورودی با توجه به معیارهای ارزیابی مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان داد که روش رگرسیون بردار پشتیبان دارای دقت قابل قبولی در تخمین ضریب زبری جریان میباشد. همچنین پارامتر عدد رینولدز جریان با بیشترین تأثیرگذاری، دارای اهمیت بیشتری در تخمین ضریب زبری جریان در بسترهای فرسایشپذیر با شکل بستر دون شناخته شد.
بستر فرسایشپذیر,تلماسه,رگرسیون بردار پشتیبان,ضریب مقاومت جریان,عدد رینولدز
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7873.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_7873_04bd8ce3c8ba92f7f727316272741fa2.pdf