دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
تحلیل امواج ناشی از شکست سد و پهنهبندی دشت سیلابی با استفاده از مدل ریاضی)مطالعه موردی: سد ونیار(
1
15
FA
یوسف
حسن زاده
1- استاد، عضوهیئت علمی گروه آب، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
وحید
نورانی
1- استاد، عضوهیئت علمی گروه آب، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
nourani@tabrizu.ac.ir
وحید
سپهری
2- مربی، عضوهیئت علمی دانشکده فنی و حرفهای پسران کردکوی امام علی، ایران
vsepehry@yahoo.com
هادی
دل افروز
3- دانشجوی دکتری عمران-آب، دانشکده عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران
مهران
حسن زاده
3- دانشجوی دکتری خاک و پی، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
mehran.hassanzadeh@yahoo.com
فرهاد
الماس پور
5- کارشناس ارشد آب منطقهای آذربایجان شرقی
almaspourfarhad879@gmail.com
در این تحقیق، مسئله شکست سد ازنقطهنظرهای اهمیت، مکانیسم، تجزیهوتحلیل مکانی و زمانی و معادلات حاکم مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، بهعنوان گام نخست، هیدروگرافهای خروجی از محل سد ونیار با استفاده از مدل شکافت تحت سناریوی فرضی (روگذری جریان) محاسبه گردیده است. در گام بعدی، روندیابی هیدروگرافهای خروجی در پایاب رودخانه با استفاده از مدل HEC-RAS انجام پذیرفته است. متعاقب آن، ترازهای سطح آب و زمانهای رسیدن پیشانی موج در کلیه مقاطع محاسبه گردیدهاند. در نهایت با وارد کردن نتایج بهدستآمده به سیستم اطلاعات جغرافیایی، پهنه گسترش سیلاب و نقشههای معرف مناطق سیلگیر پایاب ارائه گردیده است. نتایج حاصله نشان میدهند که در این سناریو (روگذری جریان)، به دلیل مکانیسم تدریجی تشکیل مقطع شکست، هیدروگرافهای خروجی دارای شیب ملایم هستند. بهعلاوه، با توجه به شرایط ژئومورفولوژیکی و توپوگرافی دره میزبان در پائیندست مجاورت ساختگاه سد، قسمت اعظم توان هیدرولیکی سیلاب خروجی در این ناحیه بدون ایجاد خسارتهای قابلتوجه مالی گرفته میشود. لیکن، بررسی حاضر نشان میدهد که تعدادی از روستاها و تأسیسات واقع در پائیندست، بهوضوح در معرض گسترش سیلاب قرار میگیرند. همچنین، بیشینه سیلابدشت و زمان رسیدن پیشانی موج به پایاب محاسبه گردیدهاند.
پهنهبندی,سد ونیار,سیستم اطلاعات جغرافیائی,شکست سد,روندیابیسیل
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4585.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4585_6c75514f3cc171929008af940b3f32e5.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
تأثیر آبگریزی خاک بر منحنی نگهداری رطوبت و شاخص کیفیت فیزیکی (شاخص S) در دو خاک با بافت متفاوت
17
26
FA
حسین
بیرامی
0000-0001-7967-8495
1- دانشآموخته دکتری علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
beyrami.h@hotmail.com
محمدرضا
نیشابوری
2- استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
neyshmr@hotmail.com
فریبرز
عباسی
3- استاد مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، کرج
امیرحسین
ناظمی
استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
خاک آبگریز خاکی است که وقتی قطرهای از آب روی سطح آن قرار گیرد، سریعاً خیس نمیشود. آبگریزی توسط حضور ترکیبات آلی مومی پیچیده در خاک ایجاد میشود. در طی تجزیه مواد آلی این ترکیبات مومی ذرات خاک را پوشانده و خاک به شکل آبگریز در میآید. با توجه به تأثیرپذیری منحنی رطوبتی از اندازه و آرایش منافذ خاک، شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف آنکه بهعنوان شاخص کیفیت فیزیکی خاک (S) معرفیشده است، میتواند منعکسکننده جنبههای مختلف کیفیت فیزیکی خاک از جمله نفوذ آب، نفوذ ریشه و جرم مخصوص ظاهری باشد. در تحقیق حاضر دو خاک با بافتهای لوم رسی از جنگل و لوم شنی از مرتع تبدیلشده به زراعت دیم در اطراف شهرستان کلیبر استان آذربایجان شرقی نمونهبرداری و بهصورت مصنوعی با اسید استئاریک در پنج غلظت متفاوت (جهت حصول پنج درجه مختلف آبگریزی) آبگریز شد و اثر آن بر منحنی رطوبتی خاک، ضرایب مدل ونگنوختن و شاخص کیفیت فیزیکی خاک (S) مورد بررسی قرار گرفت. برای نیل به اهداف مذکور بررسیها در مقیاس آزمایشگاهی در استوانههای خاک دستخورده (در سه تکرار) انجام گرفت. نتایج نشاندهنده این بود که افزایش درجات آبگریزی ( از درجه یک تا درجه پنج) در هر دو خاک بر منحنی رطوبتی خاک و ضرایب مدل ونگنوختن تأثیر معنیدار (05/0>p) گذاشت. افزایش درجه آبگریزی از درجه یک تا پنج موجب شد تا مقدار شاخص S از 0592/0 به 0254/0 در خاک لوم شنی و از 0681/0 به 0537/0 در خاک لوم رسی کاهش یابد. مقایسه آماری بیانگر اختلاف معنیدار (05/0>p) ضرایب <em>n</em> و <em>m</em> مدل ونگنوختن و رطوبت اشباع، رطوبت باقیمانده، ظرفیت مزرعهای و رطوبت نقطه عطف در درجات مختلف آبگریزی بود. ضریب <em>a</em> مدل ونگنوختن خاک لوم شنی اختلاف معنیدار (05/0>p) در درجات مختلف آبگریزی پیدا کرد. اما در خاک لوم رسی تنها خاک با درجه 2 آبگریزی موجب تغییر معنیدار <em>a</em> مدل ونگنوختن شد.
آبگریزی,آزمون زمان نفوذ قطره آب,کیفیت فیزیکی خاک,منحنی نگهداری رطوبت خاک
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4586.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4586_0269725d6d2f387bf576e5eece65436e.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
اثر باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی و فسفر بر شاخص کلروفیل برگ، غلظت نیتروژن و فسفر ریشه و بخش هوایی یونجه در شرایط تنش خشکی
27
45
FA
شاکه
مارکاریان
1-دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
نصرت اله
نجفی
0000-0002-5560-1132
2- دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
nanajafi@yahoo.com
ناصر
علی اصغرزاد
3- استاد، گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
شاهین
اوستان
2- دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
oustan@hotmai.com
آب و عناصر غذایی خاک از عاملهای مهم کنترلکننده رشد گیاهان هستند. مایهزنی لگومها با باکتریهای تثبیتکننده نیتروژن و مصرف کود فسفر میتواند رشد گیاهان را در شرایط تنش خشکی بهبود بخشد. در یک آزمایش گلخانهای، تأثیر سطوح رطوبت خاک، فسفر و مایهزنی باکتری <em>سینوریزوبیوم ملیلوتی </em>بر شاخص کلروفیل برگ و غلظت برخی عناصر پرمصرف ریشه و بخش هوایی یونجه (.<em>Medicago sativa </em>L) رقم قرهیونجه در یک خاک لوم رسی بررسی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، شامل رطوبت خاک در سه سطح (0.9FC-FC، 0.7FC-0.8FC و 0.5FC-0.6FC)، فسفر در سه سطح (صفر، 30 و 60 میلیگرم فسفر بر کیلوگرم خاک از منبع مونوکلسیم فسفات بهترتیب معادل صفر، 60 و 120 کیلوگرم فسفر در هکتار) و باکتری در دو سطح (با و بدون مایهزنی با <em>سینوریزوبیوم ملیلوتی</em>) و در سه تکرار انجام شد. شاخص کلروفیل برگ در طول دوره رشد اندازهگیری شد. پس از برداشت، غلظت فسفر و نیتروژن بخش هوایی و ریشه یونجه تعیین گردید. نتایج نشان داد که با کاهش رطوبت خاک از 0.9FC-FC به 0.5FC-0.6FC (اعمال تنش کمبود آب)، شاخص کلروفیل برگ و غلظت نیتروژن بخش هوایی یونجه بهطور معنیداری افزایش و غلظت فسفر بخش هوایی و ریشه آن بهطور معنیداری کاهش یافت (01/0><em>p</em>). درحالیکه غلظت نیتروژن ریشه تغییر معنیداری نکرد. مصرف کود فسفر شاخص کلروفیل برگ، غلظت فسفر و نیتروژن بخش هوایی و ریشه یونجه را بهطور معنیداری افزایش داد (01/0><em>p</em>). مایهزنی باکتری شاخص کلروفیل برگ، غلظت فسفر بخش هوایی و غلظت نیتروژن بخش هوایی و ریشه یونجه را بهطور معنیداری افزایش داد ولی بر غلظت فسفر ریشه اثر معنیداری نداشت. مصرف فسفر و مایهزنی باکتری تحمل گیاه یونجه را در برابر تنش خشکی بهبود بخشید. بهطورکلی، برای بهبود تغذیه نیتروژن و فسفر و رشد گیاه یونجه و افزایش تحمل آن در برابر تنش خشکی، مصرف 30 یا 60 میلیگرم فسفر بر کیلوگرم خاک بههمراه مایهزنی باکتری <em>سینوریزوبیوم</em> در شرایط با و بدون تنش خشکی میتواند توصیه شود.
خشکی,سینوریزوبیوم ملیلوتی,فسفر,نیتروژن,یونجه
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4587.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4587_ea2c1a9658c0ee88a580a6a7f361a040.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
ارزیابی ضریب شدت جریان در سرریزهای جانبی لبهتیز با مقاطع مستطیلی و مثلثی
47
56
FA
هانی
تبریزی
1- دانشآموخته کارشناسی ارشد سازههای آبی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
روحالله
فتاحی
2- استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
بهزاد
قربانی
3- دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
behg1955@yahoo.com
سرریزهای جانبی از سازههای حفاظتی و انحراف جریان هستند که در شبکههای آبیاری و زهکشی و سیستمهای فاضلاب شهری بهکار میروند. در تحقیق حاضر ضریب شدت جریان سرریزهای جانبی لبهتیز با مقاطع عرضی مستطیلی و مثلثیبررسی شده و عوامل تأثیرگذار بر روی این پدیده با استفاده از تحلیل ابعادی و روشهای آماری شناسایی گردید. همچنین در ادامه معادلاتی جهت محاسبه ضریب شدت جریان این دو شکل از سرریز با خطایی در حدود 5 درصد برای سرریز مستطیلی و 3 درصد برای سرریز مثلثی ارائه شد. بهمنظور بررسی تأثیر هر کدام از عوامل بر روی این پارامتر نیز تحلیل حساسیت ضریب جریان صورت گرفت. نتایج حاصل نشان میدهد مهمترین عوامل مؤثر بر ضریب شدت جریان سرریزهای مستطیلی و مثلثی بهترتیب عدد فرود و عرض کانال اصلی به عمق جریان در بالادست سرریز میباشند. با در نظر نگرفتن این عوامل خطای برآورد ضریب شدت جریان در محاسبات تا 7 درصد برای سرریز مستطیلی و 4 درصد برای سرریز جانبی مثلثی افزایش خواهد یافت. همچنین برآورد دقیق ضریب شدت جریان، تنها با در نظر گرفتن شرایط هیدرولیکی بالادست مناسب نمیباشد. ساختمان و شکل مقطع عبوری جریان نیز تأثیر بسزایی بر این پارامتر خواهد داشت بهطوریکه این نگرش، تا 3 درصد میزان خطا را کاهش خواهد داد.
تحلیل ابعادی,تحلیل حساسیت,سرریز جانبی,سرریز لبه تیز,ضریب شدت جریان
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4588.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4588_f0f32a805259a5d0910d37a00530abde.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
تخمین بهرهوری آب کشاورزی بهکمک فناوری سنجش از دور (مطالعه موردی: شبکه آبیاری دشت قزوین)
57
68
FA
فرانک
خوشنواز
1- دانشجوی سابق کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
khoshnavazfaranak@yahoo.com
تورج
هنر
2- دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
toorajhonar@yahoo.com
پیمان
دانشکار آراسته
3- استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
امروزه کاربرد دادههای سنجش از دور در منابع آب، بهویژه در مدیریت آبیاری بهطور گستردهای مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این تحقیق، امکان یابی کاربرد مدل توازن انرژی بهمنظور تخمین تبخیر- تعرق و ارزیابی بهرهوری آب کشاورزی با استفاده از دادههای ماهوارهای در منطقه وسیعی از شبکه آبیاری دشت قزوین مورد بررسی قرار گرفت. لذا، از الگوریتم بیلان انرژی سطح (SEBAL) برای محاسبه تبخیر- تعرق استفاده گردید. الگوریتم SEBAL از قابلیت بازتابپذیری خورشید که توسط سنجندههای ماهوارهای دریافت میشود، استفاده میکند و براساس باقیمانده معادله انرژی، تبخیر- تعرق واقعی را محاسبه مینماید. در مطالعه حاضر با استفاده از تصاویر گرفته شده از سنجنده ETM+ ماهواره Landsat 7 برای شرایط اقلیم نیمهخشک دشت قزوین و با استفاده از روش FAO-56، مقادیر تبخیر و تعرق برای سال 2001 اصلاح و تعدیل گردید. مقایسه نتایج تبخیر- تعرق سال 2010 توسط معادله فائو پنمن- مانتیث با نتایج بهدست آمده از دادههای واقعی تصاویر Landsat 7 ETM+در سال 2010، حاکی از انطباق نتایج دو روش است. نتایج الگوریتم سنجش از دوری بهکار رفته نشان داد که مقادیر تبخیر- تعرق واقعی روزانه در محدوده 8/3 تا 7/6 میلیمتر بر روز متغیر است. همچنین، میزان بهرهوری آب در تولید ماده خشک بهترتیب 92/0 و 22/1 کیلوگرم در مترمکعب برای دادههای زمینی و تصاویر Landsat 7 ETM+<em><sup> </sup></em>بهدست آمد.
بهرهوری آب کشاورزی,تبخیر- تعرق,دشت قزوین,سنجش از دور,لندست
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4589.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4589_029fefb0398dd22127109c0862aab0c6.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
اثر کود سبز بر pH، کربن آلی محلول و فراهمی فسفر خاک با فاصله از ریشه ذرت و کلزا
69
82
FA
یاسر
عظیمزاده
دانشجوی دکترای خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
حسین
شریعتمداری
استاد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
shariat@cc.iut.ac.ir
مهران
شیروانی
استادیار خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
shirvani@cc.iut.ac.ir
بخش اندکی از فسفر خاک برای گیاه قابلاستفاده هست. برای بررسی اثر کود سبز یونجه (2% جرمی) و ریشه دو گیاه ذرت و کلزا در نظام کشت منفرد و مخلوط بر غلظت فسفر قابلجذب گیاه در خاک، آزمایشی گلخانهای با استفاده از رایزوباکس انجام شد. آزمایش بهصورت اسپلیت فاکتوریل با دو سطح کود سبز (صفر و 2 %) و 4 ناحیه با فاصله از ریشه (ناحیه ریزوسفر، نزدیک ریزوسفر، نزدیک توده خاک و توده خاک) و 4 نوع کشت (ذرت، کلزا، کشت مخلوط و شاهد (بدون کشت)) در سه تکرار و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام شد. بذرهای ذرت و کلزا در ناحیه مرکزی رایزوباکسها کشت شد. 85 روز پس از کاشت، گیاهان برداشتشده و خاک هر ناحیه جداگانه تجزیه شد. نتایج نشان داد که افزودن کود سبز به خاک بهطور معنیداری pH را بهمیزان 19/0 واحد کاهش و کربن آلی محلول و فسفر قابلجذب گیاه در خاک را بهترتیب بهمیزان mg L<sup>-1</sup> 25 و mg kg<sup>-1</sup>47/9 افزایش داد. با فاصله از ریشه، pHو فسفر قابلجذب گیاه در خاک افزایش، ولی کربن آلی محلول خاک کاهش یافت. ناحیه توده خاک (فاصله بیش از 16 میلیمتری ریشه) چندان تحت تأثیر فعالیت ریشه قرار نگرفت. نتایج نشان داد که افزودن کود سبز به خاک باعث افزایش وزن خشک دو گیاه ذرت و کلزا و همچنین غلظت و مقدار جذب فسفر در کلزا شد درحالیکه غلظت و جذب فسفر را در ذرت کاهش داد. وزن خشک شاخساره در کشت مخلوط بیشتر از کشت منفرد ذرت و کلزا بود.
ذرت,رایزوباکس,کشت مخلوط,کلزا,کود سبز
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4590.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4590_0fb15f059543846ae4fd3cef05f8f74d.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
کاربرد روشهای تحلیل چند معیاره جهت انتخاب بهترین برازش توزیع فراوانی سیل (مطالعه موردی: رودخانه مهاباد چای)
83
98
FA
عثمان
محمدپور
دانشجوی دکتری عمران- آب دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
mohammadpour816@yahoo.com
یوسف
حسن زاده
استاد دانشکده عمران دانشگاه تبریز
احمد
خدادادی
استادیار دانشکده آمار و ریاضی دانشگاه شهید بهشتی
a-khodadadi@sub.ac.ir
بهرام
ثقفیان
استاد دانشکده فنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
saghafian@scwmri.ac.ir
اکثریت فازی,تحلیل فراوانی سیل,تصمیمگیری چند معیاره,توزیع احتمالاتی,رتبهبندی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4606.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4606_e6e509d281037aabaf4ec79345e0b7ff.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
بررسی آزمایشگاهی تاثیر ارتفاع زبری بر روی اختلاط آب و کنترل دبی جریان غلیظ
99
111
FA
مهدی
دریایی
دانشجوی دکتری، گروه سازههای آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
mehdi.daryaee@yahoo.com
سید محمود
کاشفی پور
استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
kashefipour@exicte.com
مهدی
قمشی
استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
ghomeshi_m@scu.ac
زبری نسبی,شیب بستر,ضریب اختلاط,عدد ریچاردسون,کنترل جریان غلیظ
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4607.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4607_bdce81b926c5429354b58901ff326c3f.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
مقایسه مدلهای تلفیقی ARMA-PARCH و ARMA-ARCH در مدلسازی بیشینه سیلاب لحظهای (مطالعه موردی: رودخانه سیمینهرود استان آذربایجان غربی)
113
127
FA
محمد
ناظری تهرودی
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه
m_nazeri2007@yahoo.com
کیوان
خلیلی
استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
khalili2006@gmail.com
دبی پیک,مدلهای خطی,مدلهای غیرخطی,ARCH,PARCH
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4609.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4609_4878bcf1a971a893c498c2a3bda361aa.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
تأثیر سوزاندن بقایای گیاهی نیشکر و ذرت بر اشکال مختلف کربن در برخی خاکهای استان خوزستان
129
142
FA
ندا
حقیقتخواه
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید
حجتی
استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
s.hojati@scu.ac.ir
احمد
لندی
دانشیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
foahmad@yahoo.ca
حسین
معتمدی
دانشیار گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز
hhmotamedi@yahoo.com
ذرت,زیستتوده میکروبی,سوزاندن بقایا,کربن,نیشکر
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4610.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4610_6bef3c00376b02d3f739ee4fb5f12b2d.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
بررسی تغییرات مکانی غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانهای معدن مس سونگون، آذربایجان شرقی
143
155
FA
سمیه
عقیلی
دانشجوی دوره کارشناسی ارشد، گروه علوم زمین دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
somaye.aghili@gmail.com
عبدالرضا
واعظی هیر
استادیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
r.vaezi@tabrizu.ac.ir
محمدرضا
حسین زاده
دانشیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
g-hosseinzadeh@tabrizu.ac.ir
عادل
ریحانی تبار
دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
areyhani@tabrizu.ac.ir
در این مطالعه، عملکرد مدل هیدرولوژیک ابزار ارزیابی آب و خاک (SWAT) و ماشین بردار پشتیبان (SVM) در شبیهسازی ماهانه رواناب رودخانه لیقوانچای مورد ارزیابی قرار گرفت. مرحلههای واسنجی و اعتبارسنجی پس از جمعآوری دادههای مورد نیاز برای هر دو مدل به اجرا درآمد. از الگوریتم SUFI-2 برای تحلیل عدم قطعیت مدل SWAT استفاده شد. با استفاده از مدل SWAT رواناب حوضه آبریز لیقوان شبیهسازی و نتایج بهدستآمده در ایستگاه لیقوان برای این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت. همچنین مدل SVM با استفاده از اطلاعات بارش و رواناب ثبتشده در ایستگاه لیقوان اجرا و برای بهبود نتایج از روش ایجاد تأخیرهای زمانی استفاده گردید. برای ارزیابی عملکرد دو مدل از سه آماره ضریب تبیین (<em>R<sup>2</sup></em>)، ضریب ناش-ساتکلیف (<em>NS</em>) و ریشه میانگین مربعات خطا (<em>RMSE</em>) استفاده شد. نتایج نشاندهنده توانایی هر دو مدل در شبیهسازی رواناب رودخانه لیقوانچای میباشد. مدل SWAT با اختصاص ضرایب 71/0 <em>NS</em>=و 41/0<em>RMSE</em>= مترمکعب در ثانیه عملکرد بهتری نسبت به مدل SVM در شبیهسازی مقادیر بیشینه رواناب رودخانه لیقوانچای را دارا بود.
آلودگی,رسوبات رودخانهای,رودخانه پخیر,فلزات سنگین,معدن مس سونگون
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4611.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4611_94c911fde7b4182fa173b57e4d275b98.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
بررسی تغییرات ویژگیهای خاک و عملکرد مرتع در اثر شدتهای متفاوت چرای دام (مطالعه موردی: مرتع ییلاقی نشو مازندران)
157
168
FA
امیر حسین
کاویان پور
دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
kavianpoor.a@gmail.com
غلامعلی
حشمتی
استاد گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
heshmati.a@gmail.com
سید حبیبه
حسینی
دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
خاک محیطی پویا است لذا بسیاری از تصمیمگیریهای محیطی مرتبط با خاک تحت تأثیر تکامل آن قرار میگیرد. با توجه به ضرورت بررسی تشکیل و تکامل خاک، مطالعه حاضر در امتداد یک نیمرخ ارتفاعی از زیرحوضه کلیبرچای سفلی در جنگلهای ارسباران در قالب بررسیهای مرفولوژیکی، میکرومرفولوژیکی، تجزیههای فیزیکی و شیمیایی، ردهبندی خاک و محاسبه شاخص تکامل خاک هاردن بر روی 8 خاکرخ شاهد انجام شد. نتایج بیانگر حضور چهار رده خاک انتیسول، اینسپتیسول، مالیسول و آلفیسول در نتیجه رویدادن فرآیندهای خاکساختی هوادیدگی، تجمع بقایا و هوموسی شدن، آبشویی و تجمع آهک و رس در نیمرخ ارتفاعی مطالعه شده میباشد که در دو طبقه ارتفاعی با خانوادههای مختلف تکرار شدهاند. مشاهده افزایش هوادیدگی، توسعه عمقی، ریز شدن بافت، تغییر در شدت و تنوع نمودهای خاکساختی همچون پوششهای رسی، نمودهای کربناتی، بقایای آلی، فضولات جانوری و ویژگیهای میکرومرفولوژیک منتج از آنها با کاهش ارتفاع و نیز محاسبه شاخص هاردن بیانگر متکاملتر بودن خاکهای انتیسول، اینسپتیسول، مالیسول در ارتفاعات پایین نسبت به خاک همرده خود در ارتفاعات بالا است، اما وضعیت معکوس تکامل آلفیسولها در نتیجه نقش پوشش گیاهی در تثبیت، توسعه و تکامل این خاکها تحت نامساعدترین شرایط توپوگرافیکی منطقه در ارتفاعات بالا میباشد. بنابراین بهنظر میرسد که در مقیاس مورد مطالعه ارتفاع فاکتور اصلی تشکیل خاکها نبوده، اما میتوان آن را بهعنوان اصلیترین فاکتور مؤثر بر میزان تکامل خاکها شناخت. در کنار یافتههای اصلی، نتایج نشان داد که تمایز یافتگی افقهای مختلف مفهومی متفاوت از تکامل خاک را ارائه میدهد.
<strong> </strong>
شدت چرای دام,ویژگیهای خاک,ویژگیهای عملکردی مرتع
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4612.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4612_0d36b33156af44cedb71f40976734a59.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
اندازهگیری تبخیر- تعرق استاندارد ذرت با روش بیلان آب و عمق متغیر ریشه در یک منطقه خشک و نیمهخشک
169
180
FA
شاهرخ
زند پارسا
دانشیار بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
zandparsa@yahoo.com
مائده
محمودیان شوشتری
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
m_mahmoodiansh@yahoo.com
ابوالفضل
مجنونی هریس
استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
برای بررسی تأثیر ورمیکمپوست و کود شیمیایی بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک و عملکرد گندم رقم بهار، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11 تیمار و 4 تکرار در سال زراعی 1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ماهیدشت اجرا شد. تیمارها عبارت بودند از مصرف 50 درصد کود شیمیایی NPK (T<sub>1</sub>)، مصرف 50 درصد NPK بهعلاوه 3 تن در هکتار ورمیکمپوست (T<sub>2</sub>)، مصرف 50 درصد NPK بهعلاوه 5 تن در هکتار ورمیکمپوست (T<sub>3</sub>)، مصرف 50 درصد NPK بهعلاوه 7 تن در هکتار ورمیکمپوست (T<sub>4</sub>)، مصرف 100 درصد NPK (T<sub>5</sub>)، مصرف 3 تن ورمیکمپوست (T<sub>6</sub>)، مصرف 5 تن ورمیکمپوست (T<sub>7</sub>)، مصرف 7 تن ورمیکمپوست (T<sub>8</sub>)، مصرف 3 تن ورمیکمپوست بهعلاوه نیاز کودی محصول منهای مقدار معادل کود شیمیایی موجود در 3 تن ورمیکمپوست (T<sub>9</sub>)، مصرف 5 تن ورمیکمپوست بهعلاوه نیاز کودی محصول منهای مقدار معادل کود شیمیایی موجود در 5 تن ورمیکمپوست (T<sub>10</sub>) و مصرف 7 تن ورمیکمپوست بهعلاوه نیاز کودی محصول منهای مقدار معادل کودشیمیایی موجود در 7 تن ورمیکمپوست (T<sub>11</sub>). کمترین میزان pH (70/7) با مصرف 7 تن ورمیکمپوست حاصل شد که نسبت به تیمارهای شیمیایی 39/5 درصد کاهش یافت. همچنین کمترین میزان جرم مخصوص ظاهری (27/1 گرم بر سانتیمتر مکعب)، بیشترین درصد کربن آلی (84/1) و تخلخل کل (17/57 درصد) به تیمار 7 تن ورمیکمپوست تعلق داشت. نیتروژن کل خاک با کاربرد 7 تن ورمیکمپوست نسبت به تیمارهای 50 و 100 درصد کود شیمیایی بهترتیب 45/80 و 52/72 درصد افزایش یافت. نتایج نشان داد که کاربرد 7 تن ورمیکمپوست (T<sub>8</sub>) و بعد از آن مصرف 7 تن ورمیکمپوست بهعلاوه نیاز کودی محصول منهای مقدار معادل کودشیمیایی موجود در 7 تن ورمیکمپوست (T<sub>11</sub>) و مصرف 50 درصد NPK بهعلاوه 7 تن در هکتار ورمیکمپوست (T<sub>4</sub>) بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک مؤثرتر از سایر تیمارها بهویژه تیمارهای شیمیایی بود. همچنین بالاترین عملکرد دانه گندم با کاربرد تیمار 11 (7 تن ورمیکمپوست بهعلاوه نیاز کودی محصول منهای مقدار معادل کودشیمیایی موجود در 7 تن ورمیکمپوست) و بعد از آن با تیمار 10 (مصرف 5 تن ورمیکمپوست بهعلاوه نیاز کودی محصول منهای مقدار معادل کود شیمیایی موجود در 5 تن ورمیکمپوست) حاصل شد.
بیلان آب,پنمن- مانتیث,تبخیر- تعرق,رطوبت خاک,مدل MSM2,هارگریوز- سامانی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4613.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4613_a512861639611024ab162f8936abbf55.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
اثر آبشکن بر کاهش فرسایش کنارهای در قوس رودخانه
181
193
FA
معصومه
زارع
دانشجوی کارشناس ارشد سازههای آبی، بخش مهندسی آب، دانشگاه شیراز
zare_masume@yahoo.com
تورج
هنر
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه شیراز
toorajhonar@yahoo.com
بهمنظور جلوگیری از آبشستگی بستر رودخانه و آسیب به سازههای پاییندست، انرژی جنبشی جریان عبوری از روی سرریزهای بزرگ باید بهوسیله یک پرش هیدرولیکی در حوضچههای آرامش مستهلک گردد. حوضچههای آرامش انواع مختلفی دارند که عمدتاً شامل حوضچههای آرامش استاندارد <em>USBR</em> هستند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی عملکرد دیوارههای روزنهدار و دیواره پیوسته در حوضچههای آرامش و چگونگی تأثیر آنها بر مشخصات پرش هیدرولیکی از قبیل طول پرش و افت نسبی انرژی میباشد. نتایج تحقیقات نشان داد که دیواره روزنهدار در مقایسه با دیواره پیوسته، عملکرد مناسبتری در کنترل و تثبیت پرش هیدرولیکی در حوضچه آرامش دارد بهطوریکه این نوع دیواره موجب کاهش طول پرش هیدرولیکی و افزایش افت نسبی انرژی میشود. بهعلاوه، نتایج حاصل از آزمایشها نشان داد که دیواره با سطح بازشدگی50 درصد موجب کاهش نسبی طول حوضچه آرامش بهمیزان 61% در مقایسه با پرش هیدرولیکی آزاد میشود. همچنین افت نسبی انرژی در این نوع دیواره بهازای عدد فرود 5/4، برابر 60 درصد است که این مقدار برای عدد فرود 12 به حدود 90 درصد میرسد.
آبشستگی,آبشستگی آب زلال,آبشکن,قوس رودخانه
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4614.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4614_7f68a07cc46bdbf03ad2a5cb0aa95e52.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
پیشبینی رطوبت و شوری نیمرخ خاک با استفاده از مدل AquaCrop در تیمارهای مختلف کم-آبیاری و شوری
195
210
FA
مسعود
محمدی
دانشجوی دوره دکتری، گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
mmohammadi_64@yahoo.com
کامران
داوری
دانشیار، گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
kamdav@um.ac.ir
بیژن
قهرمان
استاد، گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
bijangh@ferdowsi.um.ac.ir
حسین
انصاری
دانشیار، گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
ansariran@gmail.com
علی
شهیدی
دانشیار، گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
asahidi@birjand.ac.ir
مدل ونگنوختن اغلب برای توصیف منحنی رطوبتی خاک استفاده میشود. هدف از این تحقیق، ارزیابی روشی برای تعیین پارامترهای <em>m</em> و <em>α</em> مدل ونگنوختن برای 100 نمونه خاک از استان گیلان با استفاده از بعد فرکتال منحنی رطوبتی است. دو روش که توسط لینهارد و همکاران و ونگنوختن برای تخمین <em>m</em> از شاخص توزیع اندازه منافذ مدل بروکز و کوری پیشنهاد شده بود، بهکار رفت. در هر دو روش از رابطه بین شاخص توزیع اندازه منافذ مدل بروکز و کوری و بعد فرکتال منحنی رطوبتی استفاده شد. پارامترهای مدل ونگنوختن با استفاده از نرمافزار رزتا نیز برآورد و سپس مقادیر بهدست آمده از رزتا و روش فرکتالی با مقادیر پارامترهای ونگنوختن تعیین شده از نرمافزار RETC با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که نرمافزار رزتا برآورد بهتری از پارامترهای مدل ونگنوختن نسبت به روش فرکتالی ارائه میدهد. در نهایت، پارامترهای <em>α</em> و <em>m</em> تخمین زدهشده مدل ونگنوختن که از روشهای مختلف فوقالذکر بهدست آمده بودند در ترکیب با رطوبت اشباع اندازهگیریشده برای تخمین رطوبت خاک در پتانسیلهای ماتریک مختلف بهکار گرفته شده و با مقادیر تعیین شده توسط RETC از طریق برازش مدل ونگنوختن بر دادههای اندازهگیریشده، مقایسه شدند. نتایج حاصل حاکی از تخمین بهتر منحنی رطوبتی با استفاده از روش فرکتال نسبت به رزتا است. بنابراین با وجود برآورد بهتر پارامترهای مدل ونگنوختن بهوسیله نرمافزار رزتا نسبت به روش فرکتالی، پیشبینی مقدار رطوبت خاک با استفاده از رزتا دقیقتر از روش فرکتالی نمیباشد. چون تخمین مقدار رطوبت نتیجه برهمکنش بین پارامترهای مدل ونگنوختن، <em>m</em> و <em>α</em> است.
تحلیل حساسیت,مدیریت آبیاری,مدلسازی گیاهی,واسنجی مدل
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4615.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4615_6fa869c83a10ec1301214db44c3cfd94.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
کارآیی کهور پاکستانی و کرت به عنوان درختان فراهمکننده نیتروژن بر خصوصیات خاک زیراشکوب آنها
211
222
FA
سید حمید
متین خواه
استادیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
matinkhah@cc.iut.ac.ir
عاطفه
شهبازی
دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
a.shahbazi@na.iut.ac.ir
مرضیه
نعیمی نیا
دانش آموخته مرتعداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
m.naiminia@gmail.com
اندازهگیری دبی جریان با استفاده از دریچههای کشویی از مسائل کلاسیک در علم هیدرولیک محسوب میشود. تحقیق حاضر، با استفاده از رابطه بقای انرژی، روشی نوین برای تخمین ضریب دبی دریچههای کشویی در شرایط جریان آزاد و مستغرق، ارائه میکند. این روش ضریب دبی دریچه را، بهصورت تابعی از عمق آب در بالادست دریچه و قرائت مانومترهای نصب شده در کف مقطع دریچه و مستقل از شرایط جریان، بازشدگی دریچه و عمق پایاب، بهدست میدهد. بهمنظور ارزیابی قابلیت کاربرد رابطه پیشنهادی در این تحقیق در تخمین دبی، از نتایج 418 سری اندازهگیری آزمایشگاهی بر روی دو دریچه کشویی با عرضهای 25 و 40 سانتیمتر به تفکیک جریان آزاد و مستغرق و در شرایط حضور و عدم حضور بلوکهای پایاب استفاده گردید. بهجهت عدم وابستگی ضریب دبی به عمق پایاب، این روش از مزیتهای عمدهای چون تخمین پیوسته در شرایط جریان آزاد و مستغرق بر اساس یک معادله واحد و دقت بالاتر در دامنه استغراقهای کمتر برخوردار است. همچنین عدم نیاز به آستانه استغراق دریچه موجب سهولت کاربرد این روش در برآورد دبی جریان با حضور بلوکهای مانعدار در حوضچههای آرامش میشود. نتایج نشان داد دخالت ضریب افت انرژی در رابطه پیشنهادی سبب کاهش متوسط قدرمطلق خطای نسبی در حدود 4/0 درصد و 6/2 درصد بهترتیب برای شرایط جریان آزاد و مستغرق میشود. همچنین رابطه پیشنهادی در شرایط جریان مستغرق دارای خطای نسبی تا حدود 5- درصد است. با اینوجود، روش پیشنهادی حساسیت قابلتوجهی به فشار مانومتری زیر دریچه، بهویژه در محدوده استغراق بیشتر دارد.
اثر تاج پوشش,درختان تثبیتکننده نیتروژن,کرت,کهور پاکستانی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4616.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4616_9e82c216073cc885554bd6b3f275ff76.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
مطالعه تغییرات اقلیم استان آذربایجانغربی با رویکرد نجات دریاچه ارومیه
223
242
FA
کیوان
خلیلی
استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
khalili2006@gmail.com
محمد
ناظری تهرودی
- دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه
m_nazeri2007@yahoo.com
ندا
خان محمدی
دانشجوی دکتری منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه
بررسی روند,پهنهبندی,تراز آب زیرزمینی,تغییر اقلیم,دریاچه ارومیه,مدلسازی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4617.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4617_3dd3458fbae0e1dd48d3ef3c78947d5b.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
بررسی کیفیت آب مخزن سد مهاباد با استفاده از شاخص نوتنی و گراف والن وایدر
243
257
FA
نوید
پرچمی
دانشآموخته کارشناسی ارشد سازههای آبی، دانشگاه ارومیه
بایرامعلی
محمدنژاد
- استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه صنعتی قم
جواد
بهمنش
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
j.behmanesh@urmia.ac.ir
برای بررسی اثر متقابل کادمیم و روی بر رشد و ترکیب شیمیایی کلزا، آزمایش گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور کادمیم در هشت سطح (صفر، 5/0، 5/2، 5، 10، 20، 40 و mg kg<sup>-</sup><sup>1</sup>80) و روی در هشت سطح (صفر، 5، 25، 50، 100، 200، 400 و mg kg<sup>-1</sup>800)، با سه تکرار در یک خاک شن لومی اجرا شد. بعد از 60 روز، وزن خشک بخشهوایی و ریشه و غلظتهای کادمیم، روی، آهن، منگنز و مس در این دو بخش اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که در سطوح 5/0 و mg Cd kg<sup>-1</sup> 5/2، کلیه سطوح روی باعث افزایش وزن خشک بخشهوایی و ریشه گردیدند، ولی در سطوح بالاتر کادمیم، کاربرد 5 و mg Zn kg<sup>-1</sup> 25 باعث افزایش این صفات شده و کاربرد سطوح بالاتر روی، کاهش وزن خشک بخشهوایی و ریشه را به دنبال داشت. همچنین، در سطوح تا mg Cd kg<sup>-1</sup> 5، حتی کاربردmg Zn kg<sup>-1</sup> 50 کاهش غلظت کادمیم بخشهوایی را در مقایسه با شاهد سبب شد، در حالی که در سطوح بالاتر کادمیم، این کاهش فقط با کاربردmg Zn kg<sup>-1</sup> 5 حاصل گردید. افزایش سطح کادمیم در هر سطح کاربرد روی باعث کاهش غلظت روی بخشهوایی گردید. مصرف روی در هر سطح کادمیم، ابتدا باعث افزایش و سپس باعث کاهش غلظت آهن بخشهوایی و ریشه شد. کاربرد روی در هر سطح کادمیم باعث افزایش غلظت منگنز بخشهوایی و کاهش غلظت منگنز ریشه گردید. همچنین، کاربرد روی در هر سطح کادمیم سبب کاهش غلظت مس در هر دو بخشهوایی و ریشه شد.
تغذیهگرایی,سد مهاباد,شاخص کیفی آب,فسفر کل
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4618.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4618_8083c69c553b7779fc9331c262b076cb.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
مطالعه آزمایشگاهی اثر سرریزهای مستغرق در پیچ آبراهه بر ضرایب مقاومت جریان
259
268
FA
محمدحسین
جوشن
دانشآموخته کارشناسی ارشد سازههای آبی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
محمد
همتی
-استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
m.hemmati@urmia.ac.ir
مهدی
قمشی
استاد گروه سازههای آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
ghomeshi_m@scu.ac
سرریز و دریچه بهعلت داشتن روابط نسبتاً ساده و دقیق در اندازهگیری جریان و قابلیت آنها در کنترل سطح آب، کاربرد فراوانی در سامانههای آبیاری دارند. همواره آب جاری در مسیر رودخانه و کانال دارای ذرات رسوبی معلق و مواد شناور میباشد. در این شرایط میتوان این دو سازه را با هم ترکیب نمود و سامانه متمرکزی بهنام سرریز- دریچه تشکیل داد که امکان انتقال مواد رسوبی از زیر دریچه و مواد شناور از روی سرریز فراهم شود. در این تحقیق ضریب دبی سازه ترکیبی سرریز- دریچه منشوری تحت شرایط جریان آزاد با بازشدگیهای مختلف دریچه و دبیهای جریان مطالعه شد. تغییرات ضریب دبی سرریز- دریچه منشوری در زاویههای مختلف سطوح منشور شامل ᵒ60 به ᵒ60 (منشوری متقارن)، ᵒ45 به ᵒ75 (منشوری بالا) و ᵒ75 به ᵒ45 (منشوری پایین) بررسی شد. نتایج نشان داد بهازای افزایش پارامترهای ، و <em>،</em> ضریب دبی روند افزایشی دارد. مقایسه نتایج سرریز- دریچه منشوری با زاویههای سطوح مختلف نشان داد ضریب دبی سرریز- دریچه منشوری پایین نسبت به سایر مدلها در شرایط هیدرولیکی مختلف، بیشتر میباشد. مقدار ضریب دبی سرریز- دریچه منشوری متقارن بیشتر از ضریب دبی سرریز- دریچه منشوری بالا بهدست آمد. علت این امر میتواند ناشی از انقباض شدید جریان عبوری زیر دریچه و افزایش مقدار تلفات موضعی باشد. برای انواع سرریز- دریچهها روابط خطی چندمتغیره ارایه شد که دارای دقت خوبی بودند. مقایسه نتایج این تحقیق با سایر محققان نشان داد ضریب دبی جریان سرریز- دریچه منشوری نسبت به انواع دیگر سرریز- دریچهها در محدوده پارامترهای آزمایش بیشتر است.
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4619.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4619_800dddfbaf1d5ea31f8115a1abf2078e.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
بررسی رابطه تغییرات جریان فصلی رودخانههای شمال غرب کشور با برخی شاخصهای پیوند از دور با استفاده از تحلیل موجک
269
284
FA
کیمیا
امیر مرادی
دانشآموخته کارشناسی ارشد آبیاری زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
علی اکبر
سبزی پرور
استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
swsabzi@basu.ac.ir
علی
دیهیمی
دانشیار، گروه مهندسی برق، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
a_deihimi@yahoo.com
عوامل زیادی در ذوب برف دخالت دارند، بههمینجهت تعیین دقیق آن یکی از چالشهای مهم در مدیریت منابع آب بهشمار میرود. پیشبینی رواناب حاصل از ذوب برف به برنامهریزی و مدیریت مؤثرتر و کاراتر منابع آب از جمله مدیریت مخزن، مدیریت آبهای زیرزمینی و هشدار سیل کمک میکند. در اغلب مناطق، اطلاعات مشاهدهای زمینی برای خصوصیات برف اندک بوده که خود یکی از محدودیتهای مدلسازی جریان حاصل از ذوب برف است. بهاینمنظور، در این مطالعه معادله پنمن- مونتیث تغییریافته با استفاده از دادههای اقلیمی ایستگاه هواشناسی لیقوان در استان آذربایجانشرقی بهمنظور تخمین رواناب حاصل از ذوب برف بهکار گرفته شد. دوسوم دادهها برای آموزش و یکسوم آنها برای صحتسنجی استفاده شدند. در نهایت معادله پنمن- مونتیث تغییریافته با ارائه مقادیر 89/0 و 85/0 برای ضرایب همبستگی برای بخش آموزش و صحتسنجی و مقادیر 57/0 و 37/0 مترمکعب بر ثانیه برای میانگین مطلق خطاها برای بخش آموزش و صحتسنجی، بهعنوان مدلی مناسب که بر اساس پارامترهای اقلیمی جریان را تخمین میزند، ارایه گردید.
تبدیل موجک پیوسته,تحلیل همبستگی,رودخانههای شمال غربی ایران,شاخصهای SOI – PNA – NAO,موجک متقاطع
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4620.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4620_f96f46e7fe7e4b69c76918a3dd794b33.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
مقایسه مدلهای استدلالی، SWMM و SCS بهمنظور تحلیل آبگرفتگی معابر در محیط GIS (مطالعه موردی: منطقه 9 شهرداری مشهد)
285
301
FA
روزبه
شاد
استادیار گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
rouzbeh_shad@yahoo.com
علیرضا
هویدافرد
دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری، دانشگاه فردوسی مشهد (واحد بینالملل)
alireza.hoveida@gmail.com
هدف این پژوهش مقایسه اثرات متقابل کرم خاکی<em>Eisenia fetida</em>و مواد آلی بر برخی خصوصیات هیدرولیکی دو خاک ریز و درشت بافت در دو سطح فشردگی بود. آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در 24 تیمار و سه تکرار در شرایط اتاق رشد و بهمدت شش ماه اجرا شد. فاکتورها عبارت از دو کلاس بافت خاک (لوم رسی و لوم شنی)، سه سطح ماده آلی (صفر، کاه و کلش گندم و کود گاوی هر دو بهمقدار g kg<sup>-1</sup> 20)، دو سطح فشردگی (3/1و g cm<sup>-3</sup> 45/1)، با و بدون حضور کرم خاکی بودند. نتایج نشان داد هر دو نوع ماده آلی مصرفی بهطور متوسط باعث افزایش مقدار رطوبتهای ظرفیت مزرعهای (%1/4)، نقطه پژمردگی دائم (%4/2) و قابل استفاده (%78/8) و نیز حجم منافذ متوسط+ریز (%3/4) و کاهش حجم منافذ درشت (%75/11) در هر دو بافت خاک گردید. بیشترین مقدار آب قابل استفاده در تیمار کاه و کلش و خاک لوم رسی مشاهده شد. فشردگی خاک بهطور متوسط باعث کاهش حجم منافذ درشت (%5/29) و مقدار رطوبت اشباع (%6/11) و افزایش حجم منافذ متوسط+ریز (%12) گردید، در حالی که در حضور کرم خاکی، میانگین حجم منافذ درشت (%17) و مقدار رطوبت اشباع (%1/8) خاک افزایش و حجم منافذ متوسط + ریز (%5) آن کاهش یافت. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که تلقیح خاک با کرم خاکی میتواند موجب ارتقای کیفیت هیدرولیکی خاکهای ریز و درشت بافت با کمینه افزودن مواد آلی در شرایط فشردگی گردد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS),مدل استدلالی,معابر شهری,SWMM,SCS
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4621.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4621_d38018933dd348b4a6ff1c565d32dfd7.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
25
شماره 4 بخش 1
2016
02
20
پیامد هوموسی شدن کاه گندم و سترونسازی آن بر نگهداشت و سینتیک رهاسازی سرب جذبشده
303
315
FA
علی اکبر
صفری سنجانی
0000-0001-7363-6964
استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا
aa-safari@basu.ac.ir
رقیه
باقری
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا
bagheri_elahe_70@yahoo.com
امروزه بهدلیل خشکسالیهای متوالی و افزایش جمعیت، مدیریت و استفادۀ بهینه از منابع آب نقش مهمی در توسعۀ پایدار دارد. یکی از روشهای توسعۀ منابع آب، استفاده از سدهای زیرزمینی میباشد. سدهای زیرزمینی با تقویت میزان ذخیرهسازی آبخوان، شرایط مناسبی را برای عملکرد بهتر قنات فراهم میآورند. در تحقیق حاضر با استفاده از دادههای سه حلقه چاه مشاهداتی، دو رشته قنات و با کمک نرمافزار MODFLOWتغییرات سطح آب زیرزمینی در زیر بستر رودخانه صوفی، واقع در منطقۀ روستای صوفی از توابع استان آذربایجان غربی مورد مطالعه قرار گرفت. بعد از واسنجی مدل و مدلسازی با در نظر گرفتن سد زیرزمینی، سطح آب در چاههای مشاهداتی پیشبینی شد. سپس تأثیر ساخت سد زیرزمینی بر روی قنات و بیلان آبی مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه نتایج نشان داد که دادههای حاصل از مدل تطابق قابل قبولی را با دادههای مشاهداتی در یک سال بعد از ساخت سد زیرزمینی دارد. همچنین مقایسه دادههای مشاهداتی و برآوردی در دو چاه بالادست سد زیرزمینی نشان داد که اختلاف بین آنها در چند سانتیمتر محدود شده است که متوسط درصد مربعات خطا برای حالت ماندگار با 34/4 و در حالت غیرماندگار 37/7 بود.
انکوباسیون,سترونسازی,سینتیک رهاسازی سرب,کاه گندم
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4622.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_4622_82cb3a810fd8f905bf4bc4fc63e69096.pdf