دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
مطالعه آزمایشگاهی زبری بستر تنداب بر استهلاک انرژی
1
11
FA
فرشته
بیرانوند
دانشجو
f.byranvand92@yahoo.com
فرزین
سلماسی
0000-0002-1627-8598
دانشیار گروه مهندسی اب دانشگاه تبریز
ferzin.salmasi@gmail.com
داود
فرسادی زاده
استاد گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز
farsadi_d@yahoo.com
در این تحقیق تأثیر اندازه زبری بستر تنداب بر میزان استهلاک انرژی جنبشی آب، بررسی گردید. بدین منظور در ابتدا پس از شناسایی پارامترهای مؤثر، رابطهی عمومی بدون بعد توسعه داده شد، آزمایشها بر روی مدلهای فیزیکی درشیبهای 25 و 35 درجه با قرار دادن 4 نوع زبری با اندازههای متفاوت (38/3، 7، 7/12 و 1/38 میلیمتر) و دانهبندی تقریباً یکنواخت بر روی بستر آنها انجام شدند. میزان استهلاک انرژی سازه در این نوع تنداب با انجام 80 آزمایش مختلف با 10 دبی بین 4 تا 40 لیتر بر ثانیه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشهای انجام شده نشان داد؛ که با وجود زبری بستر تنداب، میزان استهلاک انرژی از 7 تا 38 درصد نسبت به مدل با بستر صاف افزایش یافت. نتایج حاوی این مطلب است؛ که بهطور کلی زبری 1/38 میلیمتر حداکثر و زبری 38/3 میلیمتر حداقل میزان استهلاک را در محدودهی آزمایشهای این تحقیق نشان دادند. همچنین رابطهی کلی جهت پیشبینی میزان استهلاک انرژی در این نوع تنداب ارائه و با نتایج سایر محققین مقایسه گردید.
استهلاک انرژی,تنداب,دبی,زبری بستر,شیب
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12174.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12174_b7f7e46895de040e0f2ace0a523ead2e.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
مطالعه فیزیکی سرعت و تنش برشی جریان در کانال عریض با جداره ثابت
13
26
FA
وحید
حسن زاده وایقان
دانشجوی دکتری مهندسی عمران- آب و سازههای هیدرولیکی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه
v.hasanzadeh@urmia.ac.ir
میرعلی
محمدی
دانشیار گروه مهندسی عمران- هیدرولیک و مکانیک مهندسی رودخانه، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه
خصوصیات هیدرولیکی جریان در آبراهههای عریض، به دلیل وجود نسبت بالای عرض به عمق جریان، b/h، شرایط متفاوتتری نسبت به کانال های کم عرض دارد. در این تحقیق، با استفاده از مدل فیزیکی یک کانال عریض با جداره ثابت به طول 60 متر و عرض 5/1 متر با نسبت عرض به عمق جریان 12 الی 56، مشخصههای هیدرولیکی جریان در کانالهای عریض، شامل رابطه دبی-عمق، توزیعهای سرعت و تنش برشی جریان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که سرعت حداکثر در کانالهای عریض در نزدیکی سطح جریان رخ میدهد. از بررسی توزیع قائم سرعت جریان آشکار میشود که این توزیع از قانون معروف لگاریتمی پیروی میکند. همچنین نتایج حاصل بیان می کند که تنش برشی حداکثر در محور میانی کانال عریض بوجود میآید و با افزایش نسبت عرض به عمق، b/h، تنش برشی بی بعد افزایش مییابد. در b/hهای کمتر از 30، تنش برشی بی بعد کف کوچکتر از 9/0 و برای b/h های بزرگتر از 30، تنش برشی بی بعد کف بزرگتر از 9/0 می باشد. مقایسه نتایج کانالهای عریض و کانالهای با عرض بهینه به نسبت b/h=2 گویای آن است که در کانالهای کم عرض، رابطه بین نسبت b/h با تنش برشی به صورت خطی است ولی در کانالهای عریض رابطه توانی بر آنها حاکم است. همچنین در کانالهای عریض، درصد سهم نیروی برشی دیوارهها (%SFW) به دلیل عمق کم جریان کمتر از 10 و ناچیز بوده و میتوان برای منظورهای طراحی از سهم دیوارهها در تنش برشی صرفنظر نمود.
کانال عریض,مدل فیزیکی,جداره ثابت,دبی-عمق,توزیع سرعت,تنش برشی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_9993.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_9993_d78b3342515031ff6b5dc89723fda954.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بررسی روند تغییرات بارش و دبی در حوضه آبریز دریاچه اورمیه در طول چهار دهه اخیر
27
41
FA
پوریا
فضلی فرد
دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشکده مرتع و آبخیز، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
poria.fazli@gmail.com
واحد
بردی شیخ
دانشیار گروه مرتع و آبخیز، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
امیر
سعدالدین
دانشیار گروه مرتع و آبخیز، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
amir.sadoddin@gmail.com
بهزاد
حصاری
استادیار گروه مهندسی آب و پژوهشکده دریاچه اورمیه، دانشگاه اورمیه
b_hessari@yahoo.com
حوضه دریاچه اورمیه به دلیل اهمیت اقلیمی، اقتصادی، اکولوژیک و زیست محیطی یکی حوضههای مهم در شمالغرب ایران بهشمار میرود. در این مطالعه به منظور بررسی علل افت سطح آب دریاچه، روند دو عامل دخیل در تغذیه آن، شامل بارش و دبی رودخانهها مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور، دادههای مربوط به ایستگاههای بارانسنجی و هیدرومتری در سرتاسر حوضه در مقیاس فصلی و سالانه جمع آوری گردید. سری زمانی طولانی مدت متغیرها تهیه شد و روند زمانی آنها با استفاده از آزمون منکندال و کندال فصلی بررسی شد. نتایج نشان داد متغیر بارندگی سالانه در برخی نقاط روند افزایشی و در برخی روند کاهشی دارد اگرچه از نظر آماری روندهای مشاهده شده در اغلب ایستگاهها معنیدار نیستند. علیرغم عدم وجود نشانههایی از روند کاهشی یکنواخت بارندگی سالانه، در بیشتر ایستگاههای هیدرومتری متغیر دبی سالانه در سطح معنیداری 5 درصد روند کاهشی دارد. بنابراین، بهطور آماری نمیتوان افت چشمگیر آبدهی رودخانههای منتهی به دریاچه و در نتیجه افت سطح آب دریاچه را به کاهش مقدار بارندگی آن نسبت داد. در نتیجه عوامل دیگری از جمله افزایش روند تبخیر- تعرق ناشی از گرمایش اتمسفر، برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی، تغییر کاربری اراضی و یا حتی ذخیره آب در مخازن سدها و کاهش جریانهای ورودی به مخزن دریاچه ممکن است باعث افت سطح آب دریاچه شدهاند که نیازمند تحقیقات بیشتر است
دبی,دریاچه اورمیه,من کندال,ناپارامتریک,هیدروکلیما
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_10007.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_10007_a69fffeebc51e9a98dccab4b6ccb6d90.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
تأثیر فسفر بر غلظت سرب و روی در ریشه برنج و تشکیل کانیهای حاوی آنها در یک خاک آهکی آلوده
43
56
FA
سنیه
مردمی
دانشآموخته دکتری گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
s.mardomi@gmail.com
نصرتاله
نجفی
دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
عادل
ریحانیتبار
دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
غلامرضا
دهقان
استاد گروه بیوشیمی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
dehghan2001d@yahoo.com
برای بررسی تأثیر فسفر (P) و آلودگی سرب (Pb) و روی (Zn) بر غلظت Pb، Zn و P ریشه و تشکیل کانی پیرومورفایت (Pb<sub>5</sub>(PO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>Cl,F,OH) در یک خاک آهکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با عاملهای Pb در چهار سطح (0، 200، 400 و 800 میلیگرم بر کیلوگرم خاک از منبع Pb(NO<sub>3</sub>)<sub>2</sub>)، Zn در سه سطح (0، 25 و 250 میلیگرم بر کیلوگرم خاک از منبع ZnSO<sub>4</sub>.7H<sub>2</sub>O) و P در سه سطح (0، 50 و 500 میلیگرم بر کیلوگرم خاک از منبع Ca(H<sub>2</sub>PO<sub>4</sub>).2H<sub>2</sub>O) و با سه تکرار در شرایط گلخانهای و آزمایشگاهی اجرا شد. در پایان دوره رشد گیاه برنج، غلظت Pb، Zn و P ریشه اندازهگیری شد. تشکیل کانی پیرومورفایت در تیمار 800 میلیگرم Pb و 500 میلیگرم P و 250 میلیگرم Zn بر کیلوگرم خاک به روش تجزیه با پراش پرتو ایکس (XRD) بررسی شد. نتایج نشان داد که مصرف کود P، غلظت Pb و Zn ریشه برنج را بهطور میانگین بهترتیب حدود 15 و 2 درصد کاهش داد. افزودن Zn غلظت Pb و P ریشه را بهطور میانگین بهترتیب حدود 13 و 6 درصد کاهش داد. نتایج تجزیه XRD نشاندهنده تشکیل کانی کلروپیرومورفایت با بلورینگی کم در خاک بود. همچنین، در خاکهای آلوده به Pb و Zn، مصرف کود P از طریق تشکیل رسوب ترکیبهای مختلف Pb، Zn و P میتواند پویایی و زیستفراهمی این فلزها و جذب آنها بهوسیله گیاه را کاهش دهد.
برنج,پیرومورفایت,سرب,روی,فسفر
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_10008.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_10008_2c737f7a558ddb813282ce1afe17c163.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
شبیهسازی رواناب به کمک مدل SWAT در مقیاس سالانه (مطالعه موردی: حوضه آبریز نیشابور)
57
70
FA
روزبه
موذنزاده
استادیار، گروه مهندسی آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
بیژن
قهرمان
استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
bijangh@ferdowsi.um.ac.ir
صالح
ارشد
استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت
sarshadir@yahoo.com
کامران
داوری
استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
k.davary@gmail.com
رواناب از مؤلفههای اصلی بیلان آب در سطح حوضه آبریز است که برآورد دقیق آن به شبیهسازی بهتر هیدرولوژیک حوضه آبریز کمک مینماید. در این پژوهش از مدل [1]<em>SWAT</em> برای شبیهسازی رواناب در حوضه آبریز نیشابور با مساحت 9500 کیلومتر مربع در حد فاصل سالهای 1386 تا 1389 استفاده شد. بدین منظور مدل <em>SWAT</em> با استفاده از دادههای اندازهگیری شده رواناب در سه ایستگاه هیدرومتری اندراب، خرو مجموع و حسینآباد در طی سالهای 1376 تا 1386 واسنجی شد. برای واسنجی، بررسی عدم قطعیت و تحلیل حساسیت مدل از الگوریتم <em>SUFI-2</em> استفاده شد. نتایج نشان داد که پارامترهایی نظیر تلفات انتقال آبراههای، شماره منحنی نفوذ و فاکتورهای مربوط به ذوب برف بیشترین حساسیت را در برآورد دبی رواناب از خود نشان دادند. واسنجی مدل در هر سه ایستگاه اندراب، خرو مجموع و حسین آباد بهترتیب با استناد به مقادیر 84/0، 77/0 و 92/0 برای ضریب کارایی (نش- ساتکلیف) مناسب ارزیابی شد، اگرچه کمبرآوردی نقاط اوج هیدروگراف بهصورت نسبی مشاهده شد. مقادیر همین معیار برای دوره اعتبارسنجی نیز بهترتیب 92/0، 66/0 و 71/0 بهدست آمد. ریشه میانگین مربعات خطا نیز در مرحله واسنجی در بازه 46/0 تا 57/0 متر مکعب در ثانیه و در مرحله اعتبارسنجی در بازه 06/0 تا 19/0 متر مکعب در ثانیه برای ایستگاههای مذکور متغیر بود. نتایج نشان داد که درنظر گرفتن مفاهیم مدیریت گیاهی، تخمین مقادیر رواناب را به میزان قابل توجهی بهبود میبخشد.
<br clear="all" />
تحلیل حساسیت,عدم قطعیت,کم برآورد,مدیریت گیاهی,واسنجی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_10009.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_10009_1ecbc3fb6092749a4be316f2cec3a957.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بررسی خصوصیات هیدرولیکی گرداب با هسته هوا در شرایط استغراق بحرانی با روش سرعتسنجی ردیابی ذرات
71
83
FA
ودود
نادری
مدرس دانشگاه آزاد
vadoudnaderi@gmail.com
داود
فرسادی زاده
0000-0001-6964-6975
استاد گروه مهندسی آب
farsadi@tabrizu.ac.ir
چنگ
لین
NCHU
chenglin@nchu.edu.tw
سوزان
گاسکین
گروه مهندسی هیدرولیک - دانشکده مهندسی - دانشگاه مک گیل - کانادا
susan.gaskin@mcgill.ca
< p>وقوع گرداب در سازههای هیدرولیکی مسئلهای طبیعی همراه با آثار منفی بر عملکرد این سازهها به حساب میآید. برای شناخت بهتر این پدیده پیچیده علاوه بر مطالعات ماکروسکوپیک بر روی عمق استغراق بحرانی و سازههای ضد گرداب، انجام پژوهشهای میکروسکوپیک جهت بررسی مشخصات هیدرولیکی گرداب نیز ضروری مینماید. در تحقیق حاضر یک جریان گردابی قوی با هسته هوا در حالت استغراق بحرانی بر روی آبگیر قائم در کانالی عریض ایجاد و مولفههای سه بعدی سرعت جریان با به کارگیری روش سرعت سنجی ردیابی ذرات اندازهگیری شد. با بررسی مولفههای سرعت گرداب با هسته هوا و پروفیل سطح آب، روند تغییرات خصوصیات هیدرولیکی گرداب در مسیر جریان گردابی مشخص شده و اطلاعات نوینی از ساختار سه بعدی گرداب با هسته هوا بدست آمد. بر اساس نتایج حاصل مشخص شد که روش سرعت سنجی ردیابی ذرات (PTV) میتواند اطلاعات مفید و نوینی از نحوه توزیع مولفههای سرعت در ساختار جریان گردابی ارائه دهد.
گرداب با هسته هوا,استغراق بحرانی,سرعت سنجی ردیابی ذرات,سازههای هیدرولیکی,آبگیر قائم
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12175.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12175_e5327022f5b17edac48ab89407b9f09f.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بررسی عددی عملکرد دریچههای کشویی متوالی در تنظیم دبی جریان در کانالها
85
96
FA
فروغ
اشکان
گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، ایران
ashkan@maragheh.ac.ir
رسول
دانشفراز
0000-0003-1012-8342
دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، ایران
daneshfaraz@yahoo.com
علیرضا
غفاری نیک
کارشناس ارشد مهندسی عمران سازههای هیدرولیکی
alireza_ghaffarinik@yahoo.com
علی
قهرمانزاده
کارشناس ارشد عمران آب
ali.gahramanzadeh@gmail.com
عمر
مینایی
کارشناس ارشد مهندسی عمران سازههای هیدرولیکی
minaei901omar@gmail.com
< p>دریچههای متوالی با هدف تحویل مقدار نسبتاً ثابت دبی جریان برای دامنهای از تغییرات سطح آب در بالادست کانالهای توزیع آب، بکار برده میشوند. در این تحقیق با استفاده از نرمافزار FLOW-3D جریان از دریچههای متوالی در 4 مدل متفاوت برای 5 عمق جریان ورودی شبیهسازی و مورد بررسی قرار گرفت. با مقایسهنتایج عددی و آزمایشگاهی ملاحظه گردید تفاوت دبیهای خروجی همواره کمتر از 10 درصد بوده است. بنابراین دقت شبیهسازی مدل قابل قبول است. پس از صحتسنجی مدل، دبی خروجی برای مدلها محاسبه و با مقدار دبی طراحی مقایسه شد. مقایسه دبی خروجی مدلها با دبی طراحی نشان داد در همه حالتهای مورد بررسی، در حدود 8 درصد اختلاف وجود دارد. بنابراین سازه دریچههای متوالی در تحویل دبی جریان تقریباً ثابت به ازای تغییرات عمق آب در بالادست کانال با دقت قابل قبولی عمل میکند .همچنین بررسی میزان استهلاک انرژی در مدلها نشان داد برای حالتی که تنها دریچه اول فعال است، اتلاف انرژی قابل صرف نظر کردن میباشد. ولی با افزایش عمق جریان ورودی و فعال شدن دریچههای بعدی، میزان استهلاک انرژی ناشی از جریان از دریچههای متوالی افزایش یافته و به حدود 15 تا 22 درصد میرسد. بنابراین این سازه علاوه بر تنظیم دقیق جریان، در استهلاک انرژی برای عمقهای زیاد جریان ورودی نیز موثر میباشد.
استهلاک انرژی,دبی خروجی,دریچههای متوالی,عمق جریان ورودی,نرمافزار Flow-3D
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12176.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12176_d78205f12654d731ab1b0b6f06a5417a.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بررسی اثر تغییر اقلیم بر رفتار هیدرولوژیکی حوضه آبخیز ارازکوسه براساس نمایههای رواناب
97
108
FA
حامد
روحانی
مرتع و آبخیزداری- دانشگاه گنبد کاووس- ایران
rouhani.hamed@yahoo.com
ابولحسن
فتح آبادی
مرتع و آبخیزداری- دانشگاه گنبد
fathbabadi@ut.ac.ir
مرجان
بهلکه
مرتع و آبخیزداری- دانشگاه گنبد
bahlekemarjan@yahoo.com
سید مرتضی
سیدیان
استادیار دانشگاه گنبد کاووس
s.m.seyedian@gmail.com
در این پژوهش اثرات تغییر اقلیم بر رواناب حوضه آبخیز اراز کوسه با مدل HBV و نمایههای رواناب بررسی شده است. بدین منظور، با در نظر گرفتن پارامترهای اقلیمی با استفاده از دادههای مشاهداتی در ایستگاه ارازکوسه در دوره پایه و سه سناریوی اقلیمی آینده RCP2.6، RCP4.5 وRCP8.5 برای دوره آینده اول (2051-2031) و دوره آینده دوم (2071-2051) در نظر گرفته شد. واسنجی و اعتبارسنجی مدل بارش-روانابHBV از دادههای روزانه بارش، دما و تبخیر تعرق در دوره زمانی 1999-1986و 2009-2006، به کمک الگوریتم DDS انجام گرفت. مقادیر تبخیر و تعرق در دوره آتی با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان شبیهسازی شد. با توجه به مقایسه رواناب دوره پایه و دو دوره آتی با استفاده از نمایههای رواناب مبتنی بر منحنی تداوم جریان، در دوره اول و دوم آتی در بیشتر ماههای سال روند کاهشی رواناب در سطح حوضه آبخیز ارازکوسه انتظار میرود. همچنین نتایج نشان داد که مقادیر دبیهای اوج و کمآبی دورههای آتی نسبت به دوره پایه به ترتیب تا %60 و تا %25 کاهش خواهد یافت. مقادیر دبیهای متوسط آتی نسبت به پایه به غیر از کاهش جزیی در سناریوی RCP8.5 در دو سناریوی دیگر در دو دوره آتی تا %25 افزایش خواهد یافت.
ارازکوسه,تغییر اقلیم,الگوریتمDDS,مدل بارش-رواناب,شاخصهای رواناب
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12177.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12177_ddd7c67f7bbce744346853c30b1d3de8.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
کاربرد ا لگوریتم جستجوی هارمونی در بهینهسازی بهرهبرداری مخزن سد دز برای دوره بلندمدت
109
120
FA
حسن
ترابی پوده
دانشگاه لرستان
torabi1976@gmail.com
مریم
میربیک سبزواری
دانشگاه لرستان
maryam.sabzevari1390@gmail.com
حجت الله
یونسی
دانشگاه لرستان
yonesi_h@ut.ac.ir
< p>بهرهبرداری از مخازن تحت تأثیر اهداف فراوانی است و عموماً بسیاری از این اهداف با یکدیگر در تناقض هستند. از طرفی جریانهای ورودی به مخزن و حجمهای ذخیره دارای عدم قطعیت هستند که باعث افزایش پیچیدگیهای بهرهبرداری از مخازن شده است. استفاده از روشهای بهینهسازی برای تعیین سیاست بهرهبرداری از مخازن، مسئلهای مهم در برنامهریزی و مدیریت منابع آب است. روشهای فراکاوشی بهعنوان یک ابزار سودمند در بهینهسازی سیستمهای پیچیده توسعه داده شدهاند. در تحقیق حاضر، بهمنظور ارزیابی توانایی الگوریتم HS در حل مسئله بهرهبرداری مخزن و همچنین بهمنظور نشان دادن کارایی الگوریتم در حل مسائل با تعداد زیاد متغیرهای تصمیم، بهینهسازی بهرهبرداری از مخزن سد دز برای یک دوره آماری بلند مدت (40 سال) در نظر گرفته شده است. هدف تأمین نیاز کشاورزی پاییندست میباشد. مقدار بهینه مطلق تابع هدف با نرمافزار لینگو برابر 55/10 و با استفاده از HSA برابر 78/19 محاسبه گردید. نتیجه حاصل از HSA با الگوریتمهای HBMO و ACO مقایسه و معلوم شد که HSA جواب بهتری نسبت به HBMO و ACO ارائه داده است. بنابراین، میتوان استفاده از این الگوریتم را در بهرهبرداری بهینه از مخازن با توابع هدف پیچیدهتر و تعداد مخازن بیشتر توصیه نمود.
الگوریتم جستجوی هارمونی,بهینهسازی,سد دز,فراکاوشی,لینگو
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12178.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12178_8a38a413fa01bf37744ae0e7d0fd9f1d.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بررسی ر وند دورههای خشکی سالانه با استفاده از شاخص های AMDSL ، ANDSPS و SPI
121
133
FA
سحر
بابایی حصار
دانشجوی دانشگاه کاشان
babaei.sah@gmail.com
رضا
قضاوی
هیات علمی
ghazavi@kashanu.ac.ir
مریم
حسین خواه
دانشگاه ارومیه
hosseinkhah.m@gmail.com
< p>چکیده <br /> شناخت چگونگی تغییرات نزولات جوی در مدیریت صحیح منابع آب اهمیت بسزایی دارد. در این تحقیق به منظور تحلیل وضعیت بارندگی و دورههای خشک سالانه، روند تغییرات شاخص SPI و نیز دو شاخص حداکثر طول دوره خشک سالانه (AMDSL) و تعداد دورههای خشک سالانه (ANDSPs) مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا آمار روزانه بارندگی پنج ایستگاه سینوپتیک شمالغرب کشور( ارومیه، تبریز، اردبیل، خوی و مراغه) که دارای آمار 30 ساله (2010-1981) میباشند مورد استفاده قرار گرفت. پس از بررسی همگنی و نرمال بودن دادهها، وجود خودهمبستگی معنیدار در هرکدام از سریها مورد آزمون قرار گرفت و در صورت معنیدار بودن حذف گردید. اعمال آزمون من- کندال بر هریک از سریهای مورد استفاده، نشان داد هر سه شاخص در اغلب ایستگاهها دارای روند کاهشی هستند. روند نزولی دو شاخص AMDSL و ANDSPs بیانگر بهبود وضعیت اقلیمی منطقه بوده ولی سیر کاهشی شاخص SPI حاکی از کاهش حجم بارندگی میباشد. در نتیجه میتوان گفت علیرغم کاهش میزان بارش در منطقه، پراکندگی آن در طول سال بهبود پیدا کرده است. روند کاهشی دو شاخص SPI و ANDSP در ایستگاه مراغه معنیدار تشخیص داده شد که آماره من- کندال (Zm) آنها در سطح 05/0 به ترتیب 622/3- و 408/2- میباشد. بهمنظور شناسایی نقاط آغاز روند از تکنیک من- کندال دنبالهای استفاده شده است. نتایج نشاندهنده وقوع جهشهای معنیدار در ایستگاه مراغه میباشد.
آزمون من- کندال,تحلیل روند,AMDSL,ANDSP,SPI
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12179.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12179_6e4ba75e7d168de417794572be073080.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
تأثیر ز اویه همگرایی دیوارههای هادی سرریز اوجی با قوس ورودی بر عملکرد هیدرولیکی کانال پاییندست در دو حالت متقارن و نامتقارن
135
145
FA
مجتبی
صانعی
معاونت پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
saneie_m@scwmri.ac.ir
کیومرث
روشنگر
0000-0002-2620-5105
عضو هیات علمی دانشگاه تبریز
kroshangar@yahoo.com
علی
فرودی خور
دانشجوی دکترای عمران دانشگاه تبریز
aliforudi.civil@yahoo.com
حمید رضا
حاجی پور لیمویی
دانشجوی دکترای عمران آب-دانشگاه آزاد نجف آباد
hamid.reza.hajipoor@google.com
< p>سرریز اوجی قوس محور نسبت به سرریز با تاج خطی، دارای طول تاج بیشتری است. از این رو در یک رقوم معین در دریاچه، قادر به تخلیه بده بالاتری نسبت به سرریز مستقیم است و به همین دلیل در طرح هایی که استفاده از آن ها میسر است، ارجحیت دارند. در مطالعه حاضر مدل فیزیکی سرریز سد گرمی چای که از نوع اوجی قوس محور و دیوارههای متقارب به سمت پاییندست است در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ساخته شده و تأثیر قرارگیری دیوارههای هادی سرریز در زاویههای 60 و 90 درجه نسبت به یکدیگر در دو حالت متقارن و نامتقارن، بر پارامترهای هیدرولیکی جریان شامل پروفیل سطح آب، عمق و فشار پیزومتریک در کانال پاییندست سرریز بررسی گردید. آزمایشها با دبیهای مختلف از (30% تا 177% دبی طراحی) که در آن جریان بر روی سرریز بهصورت فوق بحرانی بود انجام گردید، مطابق نتایج حاصله در پنجه سرریز و قسمتهای انتهایی شوت سرریز، به دلیل تقرب دیوارههای جانبی به سمت پاییندست، پدیده تداخل خطوط جریان و همگرایی اتفاق افتاد که در این شرایط پدیده دمخروسی بهوضوح مشاهده گردید، همچنین نتایج حاصله نشان داد در زوایای 90 درجه در هر دو حالت متقارن و نامتقارن پدیده دمخروسی تا دبی معادل 118% دبی طراحی تشکیل میگردید، در حالیکه در زوایای 60 درجه این پدیده تا دبی معادل 147% دبی طراحی اتفاق میافتد. در ضمن مشاهدات تجربی تأیید کرد به دلیل عدم تقارن دیوارهها دیوارۀ نزدیک به جریان دم خروسی از فشار استاتیکی بیشتری برخوردار است.
سرریز اوجی,مدل فیزیکی,عملکرد هیدرولیکی,زاویه تقرب,کانال پاییندست
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12180.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12180_ee60e216dc4126c4f2f646a3d998e592.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بررسی اثر ا حداث سد بوکان بر شاخصهای هیدرولوژیک رودخانه زرینهرود بر اساس منحنی تداوم جریان
147
159
FA
فریبا
اسفندیاری درآباد
دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی
fariba.darabad@gmail.com
رئوف
مصطفی زاده
استادیار گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
raoofmostafazadeh@uma.ac.ir
زضا
شاهمرادی
کارشناس ارشد ژئومورفولوژی در برنامهریزی محیطی، دانشگاه محقق اردبیلی
reza.shahmoradi1371nse@gmail.com
علی
نصیری خیاوی
دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس
ali.nasirikhiavi@modares.ac.ir
< p>هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات احداث سد بوکان بر روی شاخصهای هیدرولوژیک مبتنی بر منحنی تداوم جریان (FDC) در رودخانه زرینهرود در دورههای قبل از احداث سد (1350-1334) و بعد از احداث آن (1391-1351) میباشد. برای این منظور نوزده شاخص هیدرولوژیک جریان در گروههای جریان حداکثر، تداوم جریان، جریان حداقل و تغییرپذیری جریان مورد محاسبه قرار گرفت. سپس FDC برای هر دو دوره ترسیم گردید. براساس نتایج، مقادیر شاخصهای دبی حداکثر 1 روزه و دبی متوسط روزانه در دوره بعد از احداث سد بهترتیب، 13 و 5/7 درصد کاهش یافته است. در حالیکه مقادیر شاخص دبی حداقل 1 روزه در دوره بعد از احداث سد 7/4 درصد افزایش داشته است. نتایج نشان داد که در 50 درصد زمان تداوم جریان در مدت پس از احداث سد میزان دبی 40 درصد بیشتر شده است که تأثیر سد حاضر بر روی دبی حریان رودخانه زرینهرود را نشان میدهد. مقدار متوسط شدت اوجگیری نسبت به دبی متوسط جریان در دورههای قبل و بعد از احداث سد بهترتیب، برابر 71/97 و 18/79 متر مکعب بر ثانیه است که نشاندهنده کاهش 18 درصدی اوجگیری دبی جریان رودخانه در دوره بعد از احداث سد میباشد. در دوره بعد از احداث سد، مقدار متوسط دبی در فصل تابستان افزایش یافته است. در مجموع احداث سد مذکور شاخصهای Flow variability را کاهش و شاخصهای Flow duration را افزایش داده است.
اثرسد,تداوم جریان,تغییرپذیری جریان,جریان کم,شاخصهای هیدرولوژیک
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12181.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12181_89d2efe0e4a056a46bada687a9074fd0.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بر رسی تکامل خاک با استفاده از شاخصهای مقادیر رس، آهن، آلومینیوم و منگنز در یک ردیف اقلیمی استان ایلام
161
173
FA
فوزیه
کوهنی
0000-0001-7329-3295
دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
foziyeh.kohani1393@gmail.com
محمود
رستمی نیا
گروه مهندسی آب و خاک- دانشکده کشاورزی- دانشگاه ایلام
mrostaminya@yahoo.com
فاطمه
ولی زاده کاخکی
گروه آموزشی خاک و آب، دانشگده کشاورزی دانشگاه ایلام
f.valizadehk@yahoo.com
< p>در بین عوامل خاکسازی، اقلیم با تأثیر بر شدت هوادیدگی و تخریب مواد مادری نقش اساسی را در تکامل خاک بازی میکند. به منظور بررسی اثرات اقلیم بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و تکامل خاکها در استان ایلام، دو منطقه از یک ردیف اقلیمی انتخاب شد. هدف این پژوهش مقایسه میزان تکامل خاک در ردیف اقلیمی مدنظر بر اساس شاخصهای مقادیر رس، آهن، آلومینیوم و منگنز خاک بوده و5 خاکرخ در هر یک از واحدهای اراضی دشتهای صالحآباد و ایلام حفر، تشریح و نمونهبرداری شد. نتایج آنالیز ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاکرخها در دو منطقه، متفاوت بوده و تفاوت معنیدار در تمام پارامترهای فیزیکوشیمیایی بغیر از pH و سیلت مشاهده گردید. بعلاوه، افزایش قابلیت هدایت الکتریکی در خاکهای صالحآباد با رژیم رطوبتی یوستیک و رژیم حرارتی هایپرترمیک نسبت به اراضی منطقه ایلام با رژیم رطوبتی زریک و رژیم حرارتی ترمیک بیانگر تأثیر اقلیم بوده و تغییر رده خاک از اینسپتیسولها در صالحآباد به مالیسولها در ایلام مرتبط با تغییر رژیمهای رطوبتی و حرارتی میباشد. ردهبندی خاکها نشان داد که خاکهای منطقه صالحآباد و ایلام به ترتیب در زیرگروههای Gypsic Calciustepts، Gypsic Haplustepts و Typic Calcixerolls و Typic Haploxerolls قرار میگیرند. بر اساس نتایج حاصله مقادیر آهن، آلومینیوم و منگنز در خاکرخهای ایلام نسبت به صالحآباد بیشتر بوده و هوادیدگی کمتر در منطقه صالحآباد به دلیل اقلیم خشکتر، رطوبت کمتر و درجه حرارت بیشتر صورت گرفته است.
آهن پدوژنیک,افق جیپسیک,رژیمهای حرارتی و رطوبتی,شاخصهای تکامل خاک,هوادیدگی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12182.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12182_7ca7f057b43ffe6dad9b94e174acb110.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
بر رسی فشارهای دینامیکی وارد بر صفحه موج نفوذپذیر تحت تابش امواج منظم
175
188
FA
نوال
آزم
دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز
naval.azam@yahoo.com
فرزین
سلماسی
0000-0002-1627-8598
استاد دانشکده کشاورزی- گروه مهندسی آب
ferzin.salmasi@gmail.com
محمد علی
لطف الهی یقین
استاد دانشکده عمران- گروه مهندسی آب
a_lotfollahi@yahoo.com
جواد
پارسا
استاد دانشکده کشاورزی- گروه مهندسی آب
jparsa@tabrizu.ac.ir
علیرضا
مجتهدی
استاد دانشکده عمران- گروه مهندسی آب
a.mojtahed@tabrizu.ac.ir
برای طراحی موثر و کارای یک صفحه موج تخمین دقیق فشار دینامیکی و نیروی موج ضروری میباشد. این مطالعه به بررسی فشار وارد بر اجزای سازهی یک صفحه موج متشکل از لولههای افقی که با فاصله مشخص کنار هم قرار گرفته اند، میپردازد. این صفحه امکان تبادل آب دریا در منطقه ساحلی و جذب موثر انرژی را فراهم میکند. به این منظور آزمایشهای فیزیکی بر روی سازه صفحه موج تحت تابش امواج منظم در 3 ارتفاع و 6 پریود موج در عمق آب ثابت 6/0 متر انجام گرفت. در این آزمایش ها از 3 قطر برای استوانههای تشکیلدهنده سازه استفاده گردید. فشار دینامیکی وارد بر استوانههای صفحه موج در امتداد عمقی و پیرامون سازه توسط مبدل فشار برداشت گردید. نتایج نشان داد افزایش تخلخل موجب کاهش تغییرات فشار دینامیکی موج میگردد و با افزایش ارتفاع موج تابشی نوسانات فشار برای تخلخلهای مختلف افزایش می-یابد. همچنین حداکثر تغییرات فشار دینامیکی موج غالبا در زاویه صفر برخورد موج با استوانههای سازه ایجاد نمیگردد و معمولا در زوایای بیشتر از 45 درجه، شاهد افزایش دامنه نوسانات فشار دینامیکی بودیم.
امواج منظم,تخلخل,صفحه موج,فشار دینامیکی,موج شکن
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12183.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12183_de1296b16aa7e88700c09f2362e4923d.pdf
دانشگاه تبریز
دانش آب و خاک
2008-5133
2717-3755
29
4
2019
12
22
مدل سازی طول پر ش هیدرولیکی بر روی بسترهای زبر شیب دار با استفاده از سیستم استنباط فازی عصبی تطبیقی - الگوریتم ژنتیک
189
201
FA
امیر
علیزاده
دانشجوی دکتری منابع آب، گروه مهندسی آب، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
aria_911ruf@yahoo.com
فریبرز
یوسفوند
استادیار گروه مهندسی آب، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
fariborzyosefvand@gmail.com
احمد
رجبی
استادیار گروه مهندسی آب، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
ahmad.rajabi1974@gmail.com
< p>معمولاً تبدیل سریع رژیم فوق بحرانی جریان به زیر بحرانی با پرش هیدرولیکی همراه است. این پدیده به طور کلی بعد از سازههای هیدرولیکی از قبیل سرریز اوجی بهوقوع میپیوندد. یکی از مهمترین پارامترهای پرش هیدرولیکی که در تعیین ابعاد حوضچههای آرامش استفاده میشود، طول پرش هیدرولیکی است. در مطالعه حاضر، یک روش ترکیبی برای پیشبینی طول پرش هیدرولیکی بر روی بستر زبر شیبدار توسعه داده میشود. بهعبارت دیگر، روش حاضر با ترکیب روشهای سیستم استنباط فازی عصبی تطبیقی با الگوریتم ژنتیک (ANFIS-GA) ارائه شده است. در این مطالعه، بهمنظور سنجش عملکرد مدلهای ANFIS- GA از شبیهسازی مونت کارلو استفاده میگردد. در ابتدا، پارامترهای مؤثر بر روی طول پرش هیدرولیکی که شامل عدد فرود جریان، نسبت زبری بستر، نسبت اعماق مزدوج و شیب بستر شناسایی میشود. سپس با توجه به پارامترهای مذکور پنچ مدل ANFIS-GA تعریف میشود. در ادامه، نتایج مدلهای پنجگانه ANFIS-GA مورد بررسی قرار میگیرد که با تجزیه و تحلیل نتایج مدلسازی، مدل برتر معرفی شد. مدل برتر، مقادیر آزمایشگاهی را با دقت قابل قبولی پیشبینی میکند. بهعنوان مثال مقادیر درصد میانگین مطلق خطا، خطای جذر میانگین مربعات برای این مدل بهترتیب مساوی 520/4 و 781/0 محاسبه گردیده است. همچنین نتایج مدلسازی نشان میدهد که عدد فرود جریان در بالادست پرش هیدرولیکی موثرترین پارامتر در مدلسازی طول پرش هیدرولیکی بر روی بستر زبر شیبدار با استفاده از مدل ANFIS-GA است.
الگوریتم ژنتیک,بستر زبر شیبدار,سیستم استنباط فازی- عصبی تطبیقی,پرش هیدرولیکی,مدل ترکیبی
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12184.html
https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_12184_0210b9b32f06e2f7720fef657df00cc6.pdf