%0 Journal Article %T تغییرات سرب و کادمیوم خاک و گیاه کلزا در حاشیه جاده ساوه- همدان %J دانش آب و خاک %I دانشگاه تبریز %Z 2008-5133 %A سلیمی, مهری %A بهمنیار, محمدعلی %A قاجار سپانلو, مهدی %A محمدی, آذر %D 2015 %\ 07/23/2015 %V 25 %N 2 %P 193-205 %! تغییرات سرب و کادمیوم خاک و گیاه کلزا در حاشیه جاده ساوه- همدان %K حاشیه جاده %K سرب %K کادمیوم %K کلزا %K وسایط نقلیه %R %X خودروها از منابع تولید فلزات سنگین از قبیل سرب و کادمیوم در محیط پیرامون جاده­ها هستند. مطالعه حاضر به‌منظور بررسی تغییرات میزان سرب و کادمیوم حاصل از تردد وسایط نقلیه محور ساوه- همدان، در خاک و گیاه کلزا به‌صورت فاکتوریل  در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی انجام شد. بدین منظور نمونه­های خاک و گیاه در سال91 از فواصل 5، 10، 20، 40، 80  و160 متری حاشیه جاده جمع‌آوری و مقادیر فلزات سنگین سرب و کادمیوم در سه بخش ریشه، اندام هوایی و دانه گیاه و خاک اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که مقدار سرب در خاک و گیاه با افزایش فاصله از جاده کاهش یافت، به‌طوری‌که بیشترین مقدار متوسط سرب کل و قابل‌جذب در نمونه‌های  خاک با نزدیک­ترین فاصله از جاده یعنی 5 متری و به‌ترتیب 86/38 و79/3 میلی‌گرم بر کیلوگرم حاصل گردید که نسبت به فاصله 160 متری به‌ترتیب 68/3 و 59/8 درصد افزایش یافت. بیشترین مقدار متوسط کادمیوم کل خاک 62/3 میلی­گرم بر کیلوگرم بود که در فاصله 40 متری مشاهده شد. میزان تجمع سرب و کادمیوم در اندام هوایی بیشتر از ریشه و دانه کلزا بود. خاک پیرامون جاده به کادمیوم آلوده بود درحالی‌که گیاهان علاوه کادمیوم به سرب نیز آلوده بودند. لذا تغذیه دام­ها از این گیاهان می­تواند سلامت آن­ها و درنهایت انسان­ها را تهدید کند. نتایج این تحقیق می­تواند در برنامه­ریزی کاربری اراضی حاشیه جاده، مدیریت حمل‌ونقل و کنترل ترافیک شهری استفاده شود.     %U https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_3903_bc01703a0cf5cbb3c7f948b10e5cd011.pdf