%0 Journal Article %T ارائه مدل بهینه‌سازی آبیاری و آبشویی در شرایط محدودیت آب به منظور دست‌یابی به حداکثر سود خالص و حداقل آب آبشویی %J دانش آب و خاک %I دانشگاه تبریز %Z 2008-5133 %A محمدی, مسعود %A داوری, کامران %A دهقان, هادی %D 2023 %\ 03/21/2023 %V 33 %N 1 %P 93-107 %! ارائه مدل بهینه‌سازی آبیاری و آبشویی در شرایط محدودیت آب به منظور دست‌یابی به حداکثر سود خالص و حداقل آب آبشویی %K بیرجند %K گندم %K مدل AquaCrop %K مدیریت آبیاری %K Matlab %R 10.22034/ws.2021.28522.2160 %X           آبیاری نقش بسیار مهمی در افزایش تولید مواد غذایی دارد و از آنجایی که مناطق خشک و نیمه­خشک با کمبود آب مواجه هستند، بهینه­سازی عمق آبیاری و آبشویی از اهمیت زیادی برخوردار می­باشد. استفاده از مدل­های شبیه­سازی از جمله مدل AquaCrop، در بررسی و تحلیل سناریوهای مختلف آبیاری و انتخاب مدیریت مناسب آب به­خصوص در شرایط کمبود منابع آب می­تواند بسیار کمک­کننده باشد. در این تحقیق از مدل AquaCrop واسنجی و صحت­سنجی شده برای دو رقم گندم در منطقه بیرجند و یک رقم گندم در منطقه مشهد استفاده گردید. کدنویسی انجام شده در نرم­افزار MATLAB به منظور بهینه­سازی آبیاری و آبشویی در شرایط محدودیت آب، با مدل AquaCrop لینک گردید. نتایج بهینه­سازی نشان داد که سود خالص برای بهترین مدیریت آبیاری و آبشویی در تمام سطوح شوری و رقم­های مختلف گندم به جز سطوح شوری 6/۸ و ۱۰ دسی­زیمنس بر متر رقم مشهد و سطح شوری ۶/۹ دسی­زیمنس بر متر رقم روشن، بیشتر از مدیریت­های موجود در تحقیق شهیدی و حق­وردی بود. در شرایطی که هدف، دستیابی به حداکثر سود خالص و حداقل زه­آب تولیدی بود مدل با تغییر نوع مدیریت آبیاری و کاهش دادن میزان آبشویی بخصوص آبشویی فقط در دو آبیاری آخر، میزان آب مصرفی را کاهش داد و میزان زه­آب تولیدی را به صفر رساند. همچنین نتایج نشان داد میزان کاهش آب ناخالص آبیاری در شوری­های بالاتر از حد آستانه تحمل گندم نسبت به دیگر سطوح شوری، بسیار کم بود و اختلاف ناچیزی داشتند. به علت اینکه در سطوح شوری بالا نسبت به سطوح شوری پایین، افت محصول در کم­آبیاری­ها بیشتر بود و در نتیجه در سطوح بالاتر از حد آستانه تحمل گندم، کم­آبیاری اقتصادی و مقرون به صرفه نبود. به طور کلی نتایج بهینه­سازی نشان داد که در منطقه بیرجند و مشهد می­توان با استفاده از بهترین مدیریت آبیاری و آبشویی در سطوح مختلف شوری، سود حاصله از کشت گندم را افزایش داد. %U https://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_15220_875d0d4dfa4cb6fd7a134867cc5c3fe9.pdf