طراحی بهینه سرریز های پلکانی جهت حداکثر سازی استهلاک انرژی با استفاده از الگوریتم ژنتیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

در این تحقیق عرض و ارتفاع پله­ها و همچنین شیب و ارتفاع سرریز به عنوان پارامتر متغیر در نظر گرفته شد و سعی گردید روشی جامع برای طراحی بهینه سرریزهای پلکانی ارائه شود. بدین منظور یک برنامه کلی در محیط برنامه نویسی Matlab نوشته شد. در این برنامه، برای بهینه­سازی از الگوریتم ژنتیک استفاده شد. یک سرریز پلکانی با ابعاد بهینه، به جای سرریز صاف سد مخزنی ساروق واقع در استان آذربایجان غربی طراحی گردید. نتایج نشان داد که سرریز پلکانی منجر به افزایش استهلاک انرژی و کاهش ابعاد مستهلک کننده انرژی در پایین دست گردیده است. همچنین به ازای دبی ثابت و شیب­های مختلف، تغییرات ارتفاع بهینه پله­ها نامحسوس بوده است. تحلیل حساسیت تابع هدف نشان داد که استهلاک نسبی انرژی بر روی سرریز پلکانی به ازای دبی ثابت، مستقل از ارتفاع بهینه پله­ها بوده و با افزایش شیب سرریز کاهش می­یابد. همچنین به ازای شیب­های ثابت، افزایش دبی جریان منجر به کاهش استهلاک نسبی انرژی و افزایش ارتفاع بهینه پله­ها می­شود. نتایج نشان می­دهند که به ازای شیب 3/11 درصد و دبی جریان  422  متر مکعب بر ثانیه، ارتفاع مناسب پله­ها 6/1 متر و استهلاک نسبی انرژی 4/60 درصد بدست می­آید. به ازای همان شیب ولی دبی جریان  9/776  متر مکعب بر ثانیه (دبی طرح)، ارتفاع مناسب پله­ها 25/2 متر و استهلاک نسبی انرژی 7/43 درصد بدست می­آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimal Design of Stepped Spillways for Maximizing Energy Dissipation Using Genetic Algorithm

نویسندگان [English]

  • farinaz SHoja
  • Farzin Salmasi
  • Davod Farsadizadeh
  • Amirhossein nazemi
  • Aliashraf Sadraddini
چکیده [English]

In the present study, the width and height of steps, also the slope and height of spillways are considered as varied parameters, and has been tried to represent a comprehensive method for optimal designing of stepped spillways. For this reason, a complete program has been written in Matlab programming environment. In this program, Genetic Algorithm has been used for optimization. A stepped spillway with optimized dimensions was designed instead of a smooth spillway of Saroogh Reservoir Dam, which is located in West Azarbaijan province. The results showed that the replaced stepped spillway led to increase the energy dissipation and declined the dimensions of energy dissipator at toe of the stepped spillway. Also, for a constant discharge and varying slope, the variation of optimum height of steps was negligible. The sensitivity analysis of objective function showed that the relative energy dissipation on the stepped spillway for a constant discharge was independent of optimum height of steps and it was decreasing by increasing the slope of spillway. Also, increasing the discharge led to decrease the energy dissipation and increased the optimum height of steps for a constant slope. Results show with the slope 11.3 (%) and discharge 422 m3/s, the proper step height is 1.6 m and energy dissipation is 60.42 (%). With the same slope but discharge 776.9 m3/s (design discharge), proper step height is 2.25 m and energy dissipation is 43.7 (%).
�� ��P�D h�B یابد. همچنین به ازای شیب­های ثابت، افزایش دبی جریان منجر به کاهش استهلاک نسبی انرژی و افزایش ارتفاع بهینه پله­ها می­شود. نتایج نشان می­دهند که به ازای شیب 3/11 درصد و دبی جریان  422  متر مکعب بر ثانیه، ارتفاع مناسب پله­ها 6/1 متر و استهلاک نسبی انرژی 4/60 درصد بدست می­آید. به ازای همان شیب ولی دبی جریان  9/776  متر مکعب بر ثانیه (دبی طرح)، ارتفاع مناسب پله­ها 25/2 متر و استهلاک نسبی انرژی 7/43 درصد بدست می­آید.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy dissipation
  • genetic algorithm
  • Matlab
  • optimization
  • Stepped spillway