بررسی پویایی فسفر در یک خاک آهکی تیمار شده با سطوح مختلف کود مرغی و کود شیمیایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشجوی کارشناسی علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

منابع فسفر در دنیا محدود بوده و به همین دلیل استفاده بهینه از این عنصر یکی از اهداف اصلی کشاورزی پایدار می­باشد. کودهای آلی به عنوان یک منبع غنی از فسفر می­توانند پویایی این عنصر در خاک­های آهکی را تغییر دهند. در این مطالعه فسفر در سطوح 100 و 200 میلی­گرم از دو منبع کود مرغی و سوپرفسفات تریپل به یک کیلوگرم خاک آهکی اضافه شد. یک تیمار بدون کاربرد کودهای آلی به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. نمونه­های برای زمان­های 3، 120، 360، 720، 1080، 1440 و 2160 ساعت انکوباسیون گردید و پس از هر دوره زمانی میزان فسفر آزادشده اندازه­گیری شد. معادلات مختلف سینتیکی بر داده­های فسفر آزادشده برازش و شیب معادلات به‌عنوان ضرایب سرعت تغییر شکل فسفر تعیین گردید. در کود مرغی تا زمان 1440 ساعت فسفر آزادشده روند افزایشی و سپس کاهشی را داشت. در هر دو سطح کود شیمیایی روند کاهشی در فسفر آزادشده مشاهده و بعد از گذشت 2160 ساعت از انکوباسیون به ترتیب 75 و 81 درصد از فسفر افزوده‌شده به خاک، به‌صورت غیرقابل‌دسترس تبدیل شد. بر اساس شیب معادلات برازش داده شده قدرت تبدیل شکل­های فسفر در خاک تیمار شده با کود مرغی از کود شیمایی متفاوت بود. به نظر می­رسد که در این خاک می­بایستی کاربرد کود شیمیایی فسفری در سطح کمتر و دفعات بیشتر صورت گیرد.  همچنین با توجه به کاهش فسفر آزادشده در تیمار کود مرغی بعد از 1440 ساعت، تأثیر کاربرد همزمان کود شیمیایی و مرغی پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of Phosphorus Dynamics in a Calcareous Soil Treated with Different Levels of Poultry Manure and Chemical Fertilizer

نویسندگان [English]

  • M Hejazi Mehrizi 1
  • M Ayeeneheydari 2
  • F abbaszadeh 2
چکیده [English]

Phosphorus (P) is a limited resource in the world and thus its efficient use is a main task in sustainable agriculture.  Organic amendments as excellent sources of P are capable of changing P dynamics in calcareous soils. In the present study, P was added to a calcareous soil at two rates of 100 and 200 mg P kg-1soil from two sources of triple super phosphate (CF) and poultry manure (PM), separately. A treatment with no amendment was considered as a control.  The samples were incubated for 3, 120, 360, 720, 1080, 1440 and 2160 hrs and P release was determined after each incubation period. Several kinetic equations were fitted to the P release data and their slopes were determined as P transformation rates in the soil. In the soil treated with poultry manure, P release increased up to 1440 hrs and then it showed a decreasing trend to 2160 hrs. The P release in soil treated with chemical P fertilizer followed a decreasing trend as at the end of incubation, 75 and 81% of added P became non-extractable in soil treated with 100 and 200 mg P kg-1soil, respectively. Based on the P transformation rate indices, transformation power of the soil treated with poultry manure and chemical P fertilizer was different. It seems that in the soil, chemical P fertilizer should be applied in smaller and more frequent applications rather than one application. Since P release has decreased in the PM amended soil, it is also recommended to study the effects of poultry manure and chemical P fertilizer co-application.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Calcareous soil
  • Calcium phosphates
  • Kinetic equations
  • P availability
  • Sustainable Agriculture

مراجع

 منابع مورداستفاده
حجازی مهریزی م و شریعتمداری ح و افیونی م، 1392. اثرات تجمعی و باقی­مانده لجن فاضلاب بر شکل­های معدنی فسفر و ارتباط آن­ها با قابلیت دسترسی فسفر دریک خاک آهکی. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، شماره 64، صفحه­های 33 تا 42.
زلفی باوریانی م و نوروزی م، 1389. تأثیر ماده آلی بر بازیابی فسفر باقی­مانده در یک خاک آهکی. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، شماره 52،  صفحه­های 87 تا 97.
طهماسبی­پور ف و حسین­پور ع، 1386. سینتیک تغییرات فسفر قابل استخراج در تعدادی از خاک­های استان همدان. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 42، صفحه­های 475 تا 488.
Agbenin JO, Tiessen H. 1995. Phosphorus forms in particle-size fractions of a toposequence from Northeast Brazil. Soil Sci. Soc. Am. J. 59: 1687-1693
Baggie I, Rowell DL, Robinson JS and Warren GP, 2004. Decomposition and phosphorus release from organic residues as affected by residue quality and added inorganic phosphorus. Agroforest. Syst. 63: 125-131.
Dail HW, He Z Erich SM and Honeycutt WC, 2009. Soil phosphorus dynamics in response to poultry manure amendments. Soil Sci. 174: 195-201.
Delgado A and Torrent J, 2000. Phosphorus forms and desorption patterns in heavily fertilized calcareous and limed soils. Soil Sci. Soc. Am. J. 64: 2031-2037.
Eicher-Loberman B, Kohne S and Koppen D, 2007. Effect of organic, inorganic, and combined organic and inorganic P fertilization on plant P uptake and soil P pools. J. Plant Nutr. Soil Sci. 170: 623-628.
Gee GW and Bauder JW, 1986. Particle size analysis. Pp. 308-409. In: A. Klute (ed) Methods of Soil Analysis. ASA and SSSA, Madison. WI.
Hanssen JC and Strawn.DG, 2003. Kinetics of phosphate release from manure-amended alkaline soil. Soil Sci. 168:869-879.
Hosseinpour AR and Biabanaki FS, 2009. Impact of fertilizer phosphorus application on phosphorus release kinetics in some calcareous soils. Environ. Geol. 56: 1065-1069.
Inskeep WP and Silvertooth JC, 1988. Inhibition of hydroxyaptite precipitation in the presence of fulvic, humic and tannic acids. Soil Sci.Soc. Am. J. 52: 941-946.
Jalali M and Ranjbar F, 2010. Aging effects on phosphorus transformation rate and fractionation in some calcareous soils. Geoderma 155: 101-106.
Loppert RH and Suarez DL, 1996. Carbonates and gypsum. Pp. 437-474. In: DL Sparks (ed). Methods of Soil Analysis. ASA and SSSA, Madison. WI.
Murphy J and Riley JP, 1962.  A modified single solution method for determination of phosphate in natural waters. Anal. Chim. Acta. 27:31-36.
Nafilu A, 2009. Effects of soil properties on the kinetics of desorption of phosphate from Alfisol by anion-exchange resins. J. Plant Nutr. Soil Sci. 172: 101-107.
Olsen SL and Sommers LE, 1982. Phosphorus. Pp.403-427. In A.L. Page et al. (ed.), Methods of Soil Analysis, part 2. 2nd ed..Agron. Monogr. No. 9, ASA and SSSA, Madison WI.
Reddy DD, Rao SA and Singh M, 2005. Changes in P fractions and sorption in an alfisol following crop residues application. J. Plant Nutr. Soil Sci. 168: 241-247.
Rowell DL, 1994. Soil Science: Methods and Applications. Longman Group, Harlow. p. 345.
Shariatmadari H, Shirvani M and Jafari A, 2006. Phosphorus release kinetics and availability in calcareous soils of selected arid and semiarid toposequences. Geoderma 132: 261-272.
Tunesi S, Poggi V and Gessa C, 1999. Phosphate adsorption and precipitation in calcareous soils: the role of calcium ions in solution and carbonate minerals. Nutr. Cycl. Agroecosyst. 53: 219-227.
Walkley A and Black IA, 1934. An  examination  of  digestion  method  for determining  soil  organic  matter  and  proposed  modification  of  the  chromic  acid titration. Soil Sci. 37: 29-38.
Uygur V and Karabatak I, 2009. The effect of organic amendments on mineral phosphate fractions in calcareous soils. J. Plant Nutr. Soil Sci. 172: 336-345.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار