پاسخ ذرت به دامنه رطوبتی با کمترین محدودیت (LLWR) در دو سطح تراکمی در یک خاک لوم رسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه علوم خاک، دانشگاه تبریز ،

2 استادیار گروه علوم خاک، دانشگاه تبریز

3 دانشیار، گروه علوم خاک، دانشگاه تبریز

4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، مهندسی علوم خاک، دانشگاه تبریز

5 5- کارشناس ارشد، محقق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

چکیده

آب، اکسیژن، دما و مقاومت مکانیکی در خاک فاکتورهای فیزیکی هستند که می­توانند مستقیماً بر رشد گیاه مؤثر باشند. با دمای مساعد، در دامنه رطوبتی با کمترین محدودیت (LLWR) نه‌تنها آب کافی برای گیاه فراهم است دو عامل دیگر نیز برای فعالیت ریشه محدودکننده نیست. به‌منظور تعیین LLWR برای گیاه ذرت (Zea mays L.) رقم سینگل کراس 704، آزمایش گلخانه‌ای در یک خاک لوم رسی انجام شد. خاک سطحی پس از عبور­ از الک 76/4 میلی­متری داخل استوانه‌های پی­وی­سی به قطر 2/15 و ارتفاع 50 سانتی‌متر به‌تدریج ریخته شد و آن‌قدر متراکم گردید تا چگالی ظاهری آن‌ها به 25/1 و 6/1 گرم بر سانتی‌متر مکعب برسد. با  سه سطح رطوبتی (محدوده LLWR، کم­تر از حد پایینی و بیش­تر از حد بالایی آن)، دو سطح تراکم خاک و سه تکرار مجموعاً 18 ستون خاک آماده گردید. سه بذر ذرت سینگل کراس 704 در هر ستون کشت گردید. پس از سبز کردن و کاهش تعداد بوته به یک عدد تیمارهای رطوبتی از مرحله 5 برگی به بعد اعمال گردید. صفات گیاهی شامل ارتفاع گیاه، مساحت برگ، مقدار نسبی آب و هدایت روزنه­ای برگ اندازه­گیری شد. اختلاف در این صفات بین تمام تیمارهای رطوبتی در سطح احتمال 1 درصد معنی­دار گردید. افزایش چگالی ظاهری، LLWR را از 18 درصد حجمی در سطح تراکمی 25/1 گرم بر سانتی­متر مکعب، به 6 درصد حجمی در سطح تراکمی 6/1 گرم بر سانتی­متر مکعب کاهش داد. مقایسه میانگین صفات گیاهی نشان داد که در هر دو سطح تراکمی بیشترین مقدار این صفات در دامنه­ رطوبتی تعریف‌شده باLLWR  حاصل گردید. بنابراین حدود رطوبتی بحرانی مربوط به تخلخل تهویه­ای 10 درصد، نقطه پژمردگی دائم و با مقاومت مکانیکی2 مگاپاسکال تعریف‌شده در LLWR بر مبنای شاخص­های رشد برای ذرت در این خاک مورد تأیید قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Corn Response to Least Limiting Water Range (LLWR) at Two Compaction Levels in a Clay Loam Soil

نویسندگان [English]

  • MR Neyshabouri 1
  • d Neyshabouri 2
  • N Najafi 3
  • S Yazdani 4
  • M Sadeghzadehreihan 5
چکیده [English]

Water, oxygen, temperature, and mechanical resistance are the soil physical factors that can directly influence plant growth. Under favorable temperature not only sufficient water is available for the plant at the last limiting water range (LLWR), but also the other two factors are not limiting for the root activity. In order to study the corn single cross (Zea mays L. (response to the soil water content with reference to LLWR, a greenhouse experiment was conducted. Topsoil with clay loam texture was passed through 4.76-mm sieve, and transferred into PVC cylinders (diameter 15.2 cm and height 50 cm). The soil columns were compacted to achieve two levels of bulk densities (1.25 and 1.6 g cm-3). With three soil moisture levels (the LLWR range, less than its lower limit and greater than its upper limit), two compactions and three replications, 18 soil columns were prepared. Three corn seeds were planted in each column. After seedling emergence and thinning them to one plant per PVC pot, soil water treatments were applied at 5-leaves growth stage. Plant traits including plant height, leaf area, leaf relative water content and stomatal conductance were measured. The difference in these traits between the three soil water levels were significant (p<0.01). Increase in bulk density decreased LLWR (v/v) from 18% at 1.25 g cm-3 to 6% at 1.6 g cm-3. Mean values comparisons of the plant traits at both bulk densities showed that the soil water range defined by LLWR led to the highest values of the traits. Therefore, the thresholds values corresponding to air-filled porosity of 10%, permanent wilting point of 1.5 MPa suction and mechanical resistance of 2 MPa (as defined in the LLWR concept) were verified for the corn growth in the examined soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aeration
  • Bulk Density
  • Leaf stomatal conductance
  • Least limiting water range
  • Mechanical resistance
  • Relative Water Content