بررسی شکل‌های معدنی فسفر در اراضی کشاورزی و بکر اطراف یاسوج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

2 دانشجوی سابق گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

این مطالعه به منظور بررسی تاثیر کشاورزی بر تجمع و شکل‌های معدنی فسفر در برخی از خاک­های اطراف یاسوج صورت گرفت. ده جفت منطقه زراعی و بکر در مجاورت یکدیگر انتخاب گردید و از هر کاربری نمونه­ی خاک مرکب از عمق 30-0 سانتی­متری در سه تکرار برداشت شد. شکل‌های معدنی فسفر با عصاره‌گیری متوالی با بیکربنات سدیم (NaHCO3-P)، استات آمونیوم (NH4OAC-P) و کلرید منیزیم (MgCl2-P)، فلورید آمونیوم (NH4F-P)، هیدروکسیدسدیم-کربنات سدیم (HC-P)، سیترات-دی‌تیونیت-بیکربنات (CBD-P) و اسید سولفوریک (H2SO4-P) تعیین شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده­ها بصورت فاکتوریل جفت شده در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که کاربری کشاورزی تمام شکل‌های فسفر به جزء HC-P را به‌صورت معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد افزایش داده است. در اراضی زراعی مجموع شکل‌های معدنی فسفر 64 تا 318 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک بیشتر از اراضی بکر مجاور بود. میانگین افزایش نسبی فسفر در شکل‌های مختلف به‌صورت NaHCO3-P 2/5 درصد، NH4OAC-P 8/18 درصد، MgCl2-P 4/8 درصد، NH4F-P 2/12 درصد، HC-P 22/0 درصد، CBD-P 1/15 درصد و H2SO4-P 4/39 درصد بود. نتایج بیانگر مصرف زیاد و انباشت فسفر در مناطق مورد مطالعه می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که احتمال تبدیل فسفر افزوده شده به شکل فسفات‌های کلسیم پایدار وجود دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Studying Inorganic Phosphorus Fractions in Cultivated and Virgin Fields around Yasouj

نویسندگان [English]

  • E Adhami 1
  • A Shojaee 2
چکیده [English]

The present study was conducted to evaluate the effect of agriculture on phosphorus (P) accumulation and changes of inorganic P fractions in some soils around Yasouj. Ten pairs of agricultural and virgin fields adjacent to each other were selected and composite soil samples were taken of each land use in three replications from the depth of 0-30cm. After sample preparation, inorganic P fractions were determined by successive extraction with NaHCO3 (NaHCO3-P), NH4OAc (NH4OAc-P), MgCl2 (MgCl2-P), NH4F (NH4F-P), NaOH-Na2CO3 (HC-P), citrate-dithionite-bicarbonate (CBD-P), and H2SO4 (H2SO4-P). Statistical analysis was carried out based on paired factorial in a completely randomized design. Results showed that agricultural land use significantly increased all of the P fractions except HC-P at 1% level. Sum of the inorganic P fractions in agricultural fields were 64 to 318 mg kg-1 higher than those of virgin soils. Averages relative increases of various fractions' were NaHCO3-P 5.2%, NH4OAc-P 18.8%, MgCl2-P 8.4%, NH4F-P 12.2%, HC-P 0.22%, CBD-P 15.1% and H2SO4-P 39.4%. Results indicated the high amount of P fertilizers application and accumulation in the region. In addition, results indicated that there was the probability of transformation of applied P to stable Ca-P compounds. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agriculture
  • Land use
  • Phosphorus fractions